ПРИМЕРЫ
      1. Каждый человек имеет право принимать участие в управлении своей страной непосредственно или через посредство свободно избранных представителей.
      1. Әр адамның, өз елін басқару ісіне тікелей өзі, немесе ерікті түрде сайланған өкілдері арқылы қатысуға құқығы бар.
      Каждый человек, как член общества, имеет право на социальное обеспечение и на осуществление необходимых для поддержания его достоинства и для свободного развития его личности прав в экономической, социальной и культурной областях через посредство национальных усилий и международного сотрудничества и в соответствии со структурой и ресурсами каждого государства.
      Әр адам, қоғам мүшесі ретінде, әлеуметтік жағынан қамсыздандырылуына және оның қадір-қасиеті қолдау табуына, жеке басы еркін кемелденуіне қажетті экономикалық, әлеуметтік және мәдени салалар бойынша құқықтары әрбір мемлекеттің құрылымы мен ресурстарына сай, ұлттық ыкпал және халықаралық ынтымақтастық арқылы жүзеге асырылуына құқығы бар.
      Усыновление за границей должно, как правило, производиться через компетентные органы или учреждения с применением гарантий и норм, аналогичных тем, которые действуют при усыновлении в стране происхождения. Ни в коем случае усыновление не должно приводить к получению сторонами, принимающими участие в усыновлении, неоправданных финансовых выгод.
      Шетелге асырап алу, әдетте, асырап алу кезінде шыққан мемлекетте әрекет етуші кепілдемелер және нормалардың қолданылуымен, құзіретті органдар немесе мекемелер арқылы жүзеге асырылады. Еш бір жағдайда асырап алу асырап алуға қатысушы тараптардың ақталмаған қаржылық пайдаларына әкелмеу керек.
      При усыновлении за границей через лиц, выступающих в качестве представителей будущих приемных родителей, особое внимание должно уделяться вопросу защиты правовых и социальных интересов ребенка.
      Шетелге асырап алу болашақ асырап алушы ата-аналардың өкілі арқылы жүргізілген кезде баланың құқықтық және әлеуметтік мүдделерін қорғау мәселелеріне басты назар аударылу қажет.
      Наряду с политическими, экономическими и социальными мерами, право является одним из основных средств обеспечения равенства личности в достоинстве и правах и пресечения всякой пропаганды, организации и практики, которые основаны на идеях или теориях так называемого превосходства расовых или этнических групп или которые пытаются оправдать или поощрять расовую ненависть и дискриминацию в какой бы то ни было форме. Государствам следует принимать соответствующие юридические меры и обеспечивать их проведение в жизнь и осуществление через все свои службы с должным учетом принципов, изложенных во Всеобщей декларации прав человека. Эти юридические меры должны вписываться в политические, экономические и социальные рамки, способные содействовать их осуществлению. Физические и юридические лица, общественные или частные организации должны следовать им и всячески способствовать тому, чтобы они были поняты и проводились в жизнь надлежащим образом.
      Саяси, экономикалық және әлеуметтік шаралармен қатар, құқық деген жеке тұлғаның абыройы мен құқықтарының теңдігін қамтамасыздандырудың және нәсілдік немесе этникалық топтардың артықшылығын дәріптеу секілді идеялар мен теорияларға негізделген немесе нәсілдік өшпенділік пен дискриминацияны ақтауға немесе көтермелеуге тырысқан кез-келген насихатты, ұйымды және тәжірибені бұлтартпаудың негізгі құралдарының бірі болып табылады. Мемлекет адам құқықтарының Жалпыға ортақ декларациясында берілген барлық қағидаларды тиісінше ескере отырып өзінің барлық қызметтері арқылы тиісті заңнамалық шараларды қолданып, олардың жүргізілуі мен күнделікті өмірде қолданылуын қамтамасыз етуі қажет. Бұл заңнамалық олардың жүзеге асырылуына септігін тигізетін шаралар саяси, экономикалық және әлеуметтік шектен аспауы тиіс. Жеке және заңды тұлғалар, қоғамдық немесе жеке ұйымдар сол заңдарды ұстануы тиіс және де көпшілікке түсінікті болып, тиісті түрде күнделікті өмірде қолданылуына мүмкіндігінше күш салуға міндетті.
      b) поскольку медицинский персонал обычно придан деятельности по поддержанию правопорядка, должностные лица по поддержанию правопорядка должны учитывать мнение этого персонала, когда они рекомендуют оказание задержанному лицу соответствующей медицинской помощи через или в консультации с медицинским персоналом, не участвующим в деятельности по поддержанию правопорядка;
      b) медициналық қызметкерлер әдетте тәртіпті сақтау бойынша қызметтерін қоса атқаратындықтан, тәртіпті сақтау бойынша лауазымды тұлғалар медициналық қызметкер тәртіпті сақтау бойынша атқарылатын қызметтерге қатыспайтын медициналық қызметкердің кеңесіне немесе көмегіне жүгініп, тұтқындалған тұлғаға тиісті медициналық көмек көрсетуді ұсынған кезде осы қызметкерлердің пікірін есепке алуы қажет
      d) в ряде стран средства массовой информации могут рассматриваться как учреждения, выполняющие функции по рассмотрению жалоб, подобные описанным в подпункте с), выше. Поэтому должностные лица по поддержанию правопорядка могут обоснованно, в качестве крайней меры и в соответствии с законами и обычаями своих собственных стран, а также с положениями статьи 4 настоящего Кодекса, обратить на эти нарушения внимание общественности через средства массовой информации;
      d) бірқатар мемлекеттерде бұқаралық ақпарат құралдары жоғарыда берілген с) тармақшасында сипатталғандай шағымдарды қарастыру бойынша қызметтерді орындайтын мекемелер ретінде қарастырылады. Сондықтан да тәртіпті сақтау бойынша лауазымды тұлғалар аса қажет жағдайды негізге ала отырып заңдар мен өз елдерінің дәстүрлеріне сәйкес, сонымен қатар осы Кодекстің 4-бабына сәйкес мұндай бұзушылықтарға бұқаралық ақпарат құралдарының назарын аударуына болады
      3) Там, где это необходимо и осуществимо, заключенному следует предоставлять возможность выступать в свою защиту через переводчика.
      3) Қажетті және жүзеге асуы мүмкін жерлерде қамаудағы адамға өзін қорғау үшін аудармашы арқылы тілдесуге мүмкіндік берілуі керек.
      37. Заключенным следует давать возможность общаться через регулярные промежутки времени и под должным надзором с их семьями или пользующимися незапятнанной репутацией друзьями, как в порядке переписки, так и в ходе посещений.
      37. Қамаудағыларға олардың жанұяларымен немесе беделі төмен емес достарымен белгілі уақыт аралығында және тиісті қадағалаумен хат-хабар алысу, сол сияқты келіп-кету арқылы қарым-қатынас жасауға мүмкіндік беру керек.
      87. Когда это не нарушает принятого в заведении порядка, подследственным заключенным можно разрешать, если они того желают, получать пищу со стороны за их собственный счет, либо через органы тюремной администрации, либо через членов их семей или друзей. В противном случае питание заключенного обеспечивает администрация.
      87. Мекемедегі тәртіпті бұзбайтын болса, тергеудегілерге, егер олар қажет деп тапса, өз есебінен тағамды түрме әкімшілігі органдары арқылы не болмаса жанұя мүшелері немесе достары арқылы сырттан алуға рұқсат етуге болады. Басқа жағдайда қамаудағының тамақтануын әкімшілік қамтамасыз етеді.
      c) активное участие всех элементов общества, в индивидуальном порядке или через ассоциации, в определении и осуществлении общих целей развития в условиях полного уважения основных свобод, закрепленных во Всеобщей декларация прав человека;
      c) Адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясында бекітілген негізгі еркіндіктерді толық құрметтеу жағдайларында дамудың жалпы мақсаттарын анықтауда немесе жүзеге асыруда жеке тәртіпте немесе қауымдастықтар арқылы болсын, қоғамның барлық элементтерінің белсенді түрде қатысуы
      b) Принятие мер для расширения участия широких народных масс в экономической, социальной, культурной и политической жизни стран через посредство национальных правительственных органов и неправительственных организаций, кооперативов, сельских ассоциаций, организаций трудящихся и работодателей, а также женских и молодежных организаций, с помощью таких методов, как национальные и региональные планы социального и экономического прогресса и общинного развития, с целью достижения полной интеграции национального общества, ускорения прогресса социальной мобильности и укрепления демократической системы;
      b) Ұлттық қоғамның толық бірігуіне жету, әлеуметтік мобильділік прогресін тездету және демократиялық жүйені нығайту мақсатында ұлттық үкіметтік органдар және үкіметтік емес ұйымдар, кооперативтер, ауылдық жерлердің қауымдастықтары, жұмыскерлер мен жұмыс берушілер ұйымдары, сонымен қатар әйелдер және жастар ұйымдарының арқылы, әлеуметтік және экономикалық ілгерілеу мен қоғамдық дамудың ұлттық және аймақтық жоспарлары сияқты әдістердің көмегімен қалың бұқараны мемлекеттің экономикалық, әлеуметтік, мәдени және саяси өміріне қатыстыруын кеңейту үшін шаралар қабылдау
      1. Каждый человек имеет право принимать участие в управлении своей страной непосредственно или через посредство свободно избранных представителей.
      1. Әр адамның, өз елін басқару ісіне тікелей өзі, немесе ерікті түрде сайланған өкілдері арқылы қатысуға құқығы бар.
      Каждый человек, как член общества, имеет право на социальное обеспечение и на осуществление необходимых для поддержания его достоинства и для свободного развития его личности прав в экономической, социальной и культурной областях через посредство национальных усилий и международного сотрудничества и в соответствии со структурой и ресурсами каждого государства.
      Әр адам, қоғам мүшесі ретінде, әлеуметтік жағынан қамсыздандырылуына және оның қадір-қасиеті қолдау табуына, жеке басы еркін кемелденуіне қажетті экономикалық, әлеуметтік және мәдени салалар бойынша құқықтары әрбір мемлекеттің құрылымы мен ресурстарына сай, ұлттық ыкпал және халықаралық ынтымақтастық арқылы жүзеге асырылуына құқығы бар.
ақша аударымдары жүйесі - банк немесе банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйым төлемдерді және (немесе) ақша аударымдарын жүзеге асыру үшін келісім жасасқан төлем жүйесі операторының бағдарламалық қамтамасыз етуі пайдаланыла отырып, ақша аударымдары жүзеге асырылатын төлем жүйесі
система денежных переводов - платежная система, через которую осуществляются переводы денег с использованием программного обеспечения оператора данной системы, с которым банком или организацией, осуществляющей отдельные виды банковских операций, заключено соглашение для осуществления платежей и (или) переводов денег
4.1 Мұқият реттелетін жағдайлар кезінде калибрленген тесік арқылы ағатын материал сынамасының 60 мл-нің (секундтағы) ағу уақыты.
4.1 Время (в секундах) истечения 60 мл пробы материала, протекающего через калиброванное отверстие, измеряется в тщательно контролируемых условиях.
3.1.2 Сейболттың «Фурол» вискозиметрі бойынша тұтқырлық – белгілі бір жағдайлар кезінде «Фурол» калибрленген тесігі арқылы ағатын материал сынамасының 60 мл-нің секундтағы ағудың түзетілген уақыты.
3.1.2 Вязкость по вискозиметру «Фурол» Сейболта – скорректированное время истечения в секундах 60 мл пробы материала, протекающей через калиброванное отверстие «Фурол» при определенных условиях.
3.1.3 Сейболттың әмбебап вискозиметрі бойынша тұтқырлық – белгілі бір жағдайлар кезінде калибрленген әмбебап тесігі арқылы ағатын материал сынамасының 60 мл-нің секундтағы ағудың түзетілген уақыты.
3.1.3 Вязкость по универсальному вискозиметру Сейболта – скорректированное время истечения в секундах 60 мл пробы материала, протекающей через калиброванное универсальное отверстие при определенных условиях.
service@astm.org; немесе ASTM ұйымының веб-сайты арқылы ASTM ұйымына хабарласу қажет:
service@astm.org; либо через веб-сайт организации ASTM:
9.1 10-бөлiмiнде келтірілген рәсімге сәйкес 37,8 °C (100 °F) кезінде мұнай тұтқырлығының тиісті эталонды үлгісінің ағу уақытын өлшеу арқылы уақыттың белгілі бір аралықтары арқылы Сейболттың әмбебап вискозиметрінің калибрленуін орындау қажет.
9.1 Выполнить калибровку универсального вискозиметра Сейболта через определенные интервалы времени путем измерения времени истечения при 37,8 °C (100 °F) соответствующего эталонного образца вязкости нефти, в соответствии с процедурой, приведенной в Разделе 10.
10.4 Сынаманы жақсылап араластыру қажет; содан кейін деңгейі ағу тоғынынан жоғары көтерілгенше, оны тығыздығы 150 мкм-ді (№ 100) құрайтын сымды тордан жасалған сүзгінің құйғышы арқылы сүзу қажет.
10.4 Хорошо размешать пробу; затем процедить её через воронку фильтра из проволочной сетки плотностью 150 мкм (№ 100) прямо в вискозиметр, пока уровень не поднимется выше переточного ободка.
10.5.4 Бәрін дұрыстап араластырып, сынаманы қайнап тұрған ваннаның ішінен шығарып, колбаның сыртқы бетін құрғатып сүрту қажет. Содан кейін деңгейі ағу тоғынынан жоғары көтерілгенше, үлгіні тығыздығы 75 мкм-ді (№ 200) құрайтын сымды тордан жасалған сүзгінің құйғышы арқылы тікелей вискозиметрге сүзу қажет.
10.5.4 Хорошо все перемешать, извлечь пробу из кипящей водяной ванны, протереть внешнюю поверхность колбы насухо, после чего процедить образец через воронку фильтра из проволочной сетки плотностью 75 мкм (№ 200) прямо в вискозиметр, пока уровень не поднимется выше переточного ободка.
service@astm.org; немесе ASTM ұйымының веб-сайты (www.astm.org) арқылы ASTM ұйымына хабарласу қажет.
service@astm.org; либо через веб-сайт ASTM (www.astm.org).
Тығынның үстінгі беті тегіс және нақыссыз, ал төменгі беті тесік арқылы ауа шығу үшін ойыс болу тиіс.
Верхняя поверхность пробки должна быть плоской и не иметь сколов, а нижняя поверхность должна быть вогнутой для выхода воздуха через отверстие.
4.1 Мұқият реттелетін жағдайлар кезінде калибрленген тесік арқылы ағатын материал сынамасының 60 мл-нің (секундтағы) ағу уақыты.
4.1 Время (в секундах) истечения 60 мл пробы материала, протекающего через калиброванное отверстие, измеряется в тщательно контролируемых условиях.
3.1.2 Сейболттың «Фурол» вискозиметрі бойынша тұтқырлық – белгілі бір жағдайлар кезінде «Фурол» калибрленген тесігі арқылы ағатын материал сынамасының 60 мл-нің секундтағы ағудың түзетілген уақыты.
3.1.2 Вязкость по вискозиметру «Фурол» Сейболта – скорректированное время истечения в секундах 60 мл пробы материала, протекающей через калиброванное отверстие «Фурол» при определенных условиях.
3.1.3 Сейболттың әмбебап вискозиметрі бойынша тұтқырлық – белгілі бір жағдайлар кезінде калибрленген әмбебап тесігі арқылы ағатын материал сынамасының 60 мл-нің секундтағы ағудың түзетілген уақыты.
3.1.3 Вязкость по универсальному вискозиметру Сейболта – скорректированное время истечения в секундах 60 мл пробы материала, протекающей через калиброванное универсальное отверстие при определенных условиях.
service@astm.org; немесе ASTM ұйымының веб-сайты арқылы ASTM ұйымына хабарласу қажет:
service@astm.org; либо через веб-сайт организации ASTM:
9.1 10-бөлiмiнде келтірілген рәсімге сәйкес 37,8 °C (100 °F) кезінде мұнай тұтқырлығының тиісті эталонды үлгісінің ағу уақытын өлшеу арқылы уақыттың белгілі бір аралықтары арқылы Сейболттың әмбебап вискозиметрінің калибрленуін орындау қажет.
9.1 Выполнить калибровку универсального вискозиметра Сейболта через определенные интервалы времени путем измерения времени истечения при 37,8 °C (100 °F) соответствующего эталонного образца вязкости нефти, в соответствии с процедурой, приведенной в Разделе 10.
10.4 Сынаманы жақсылап араластыру қажет; содан кейін деңгейі ағу тоғынынан жоғары көтерілгенше, оны тығыздығы 150 мкм-ді (№ 100) құрайтын сымды тордан жасалған сүзгінің құйғышы арқылы сүзу қажет.
10.4 Хорошо размешать пробу; затем процедить её через воронку фильтра из проволочной сетки плотностью 150 мкм (№ 100) прямо в вискозиметр, пока уровень не поднимется выше переточного ободка.
10.5.4 Бәрін дұрыстап араластырып, сынаманы қайнап тұрған ваннаның ішінен шығарып, колбаның сыртқы бетін құрғатып сүрту қажет. Содан кейін деңгейі ағу тоғынынан жоғары көтерілгенше, үлгіні тығыздығы 75 мкм-ді (№ 200) құрайтын сымды тордан жасалған сүзгінің құйғышы арқылы тікелей вискозиметрге сүзу қажет.
10.5.4 Хорошо все перемешать, извлечь пробу из кипящей водяной ванны, протереть внешнюю поверхность колбы насухо, после чего процедить образец через воронку фильтра из проволочной сетки плотностью 75 мкм (№ 200) прямо в вискозиметр, пока уровень не поднимется выше переточного ободка.
service@astm.org; немесе ASTM ұйымының веб-сайты (www.astm.org) арқылы ASTM ұйымына хабарласу қажет.
service@astm.org; либо через веб-сайт ASTM (www.astm.org).
Тығынның үстінгі беті тегіс және нақыссыз, ал төменгі беті тесік арқылы ауа шығу үшін ойыс болу тиіс.
Верхняя поверхность пробки должна быть плоской и не иметь сколов, а нижняя поверхность должна быть вогнутой для выхода воздуха через отверстие.
4.1 Мұқият реттелетін жағдайлар кезінде калибрленген тесік арқылы ағатын материал сынамасының 60 мл-нің (секундтағы) ағу уақыты.
4.1 Время (в секундах) истечения 60 мл пробы материала, протекающего через калиброванное отверстие, измеряется в тщательно контролируемых условиях.
3.1.2 Сейболттың «Фурол» вискозиметрі бойынша тұтқырлық – белгілі бір жағдайлар кезінде «Фурол» калибрленген тесігі арқылы ағатын материал сынамасының 60 мл-нің секундтағы ағудың түзетілген уақыты.
3.1.2 Вязкость по вискозиметру «Фурол» Сейболта – скорректированное время истечения в секундах 60 мл пробы материала, протекающей через калиброванное отверстие «Фурол» при определенных условиях.
3.1.3 Сейболттың әмбебап вискозиметрі бойынша тұтқырлық – белгілі бір жағдайлар кезінде калибрленген әмбебап тесігі арқылы ағатын материал сынамасының 60 мл-нің секундтағы ағудың түзетілген уақыты.
3.1.3 Вязкость по универсальному вискозиметру Сейболта – скорректированное время истечения в секундах 60 мл пробы материала, протекающей через калиброванное универсальное отверстие при определенных условиях.
service@astm.org; немесе ASTM ұйымының веб-сайты арқылы ASTM ұйымына хабарласу қажет:
service@astm.org; либо через веб-сайт организации ASTM:
9.1 10-бөлiмiнде келтірілген рәсімге сәйкес 37,8 °C (100 °F) кезінде мұнай тұтқырлығының тиісті эталонды үлгісінің ағу уақытын өлшеу арқылы уақыттың белгілі бір аралықтары арқылы Сейболттың әмбебап вискозиметрінің калибрленуін орындау қажет.
9.1 Выполнить калибровку универсального вискозиметра Сейболта через определенные интервалы времени путем измерения времени истечения при 37,8 °C (100 °F) соответствующего эталонного образца вязкости нефти, в соответствии с процедурой, приведенной в Разделе 10.
10.4 Сынаманы жақсылап араластыру қажет; содан кейін деңгейі ағу тоғынынан жоғары көтерілгенше, оны тығыздығы 150 мкм-ді (№ 100) құрайтын сымды тордан жасалған сүзгінің құйғышы арқылы сүзу қажет.
10.4 Хорошо размешать пробу; затем процедить её через воронку фильтра из проволочной сетки плотностью 150 мкм (№ 100) прямо в вискозиметр, пока уровень не поднимется выше переточного ободка.
10.5.4 Бәрін дұрыстап араластырып, сынаманы қайнап тұрған ваннаның ішінен шығарып, колбаның сыртқы бетін құрғатып сүрту қажет. Содан кейін деңгейі ағу тоғынынан жоғары көтерілгенше, үлгіні тығыздығы 75 мкм-ді (№ 200) құрайтын сымды тордан жасалған сүзгінің құйғышы арқылы тікелей вискозиметрге сүзу қажет.
10.5.4 Хорошо все перемешать, извлечь пробу из кипящей водяной ванны, протереть внешнюю поверхность колбы насухо, после чего процедить образец через воронку фильтра из проволочной сетки плотностью 75 мкм (№ 200) прямо в вискозиметр, пока уровень не поднимется выше переточного ободка.
service@astm.org; немесе ASTM ұйымының веб-сайты (www.astm.org) арқылы ASTM ұйымына хабарласу қажет.
service@astm.org; либо через веб-сайт ASTM (www.astm.org).
Тығынның үстінгі беті тегіс және нақыссыз, ал төменгі беті тесік арқылы ауа шығу үшін ойыс болу тиіс.
Верхняя поверхность пробки должна быть плоской и не иметь сколов, а нижняя поверхность должна быть вогнутой для выхода воздуха через отверстие.
      2. Никто не может быть осужден за преступление на основании совершения какого-либо деяния или за бездействие, которые во время их совершения не составляли преступления по национальным законам или по международному праву. Не может также налагаться наказание более тяжкое, нежели то, которое могло быть применено в то время, когда преступление было совершено.
      2. Ешкім де жасаған әрекеті немесе әрекетсіздігі негізінде, егер ол әрекеті ұлттық заңдар мен халықаралық құкық бойынша қылмыс болып саналмаса, жауапқа тартылмайды. Сонымен қатар қылмыс үшін берілген жаза, қылмыс жасалған кезде заңмен көзделген жазадан ауыр болмауға тиіс.
      1. Мужчины и женщины, достигшие совершеннолетия, имеют право без всяких ограничений по признаку расы, национальности или религии вступать в брак и основывать свою семью. Они пользуются одинаковыми правами в отношении вступления в брак, во время состояния в браке и во время его расторжения.
      1. Кәмелеттік жасқа толған ерлер мен әйелдер өздерінің нәсіліне, ұлтына, дініне қарамастан некеге тұрып, отбасын құруға құқылы. Олар некеге тұрған, некеде болған және ажырасқан кезде бірдей құқықтарды пайдаланады.
      Любому иностранцу должна быть предоставлена свобода в любое время связаться с консульством или дипломатическим представительством государства, гражданином которого он является, или, при отсутствии таковых, с консульством или дипломатическим представительством любого другого государства, которому поручено защищать интересы государства, гражданином которого он является, в государстве, в котором он проживает.
      Кез келген шетелдік ол өзі тұрған мемлекеттің азаматы болып табылатын мемлекеттің мүддесін қорғау міндеттері жүктелген дипломатиялық өкілмен немесе кеңес берушілер болмаған жағдайларда, өз елінің азаматы болып табылатын мемлекеттің дипломатиялық өкілімен немесе кеңесшісімен жеке мәселелеріне қатысты кездесуге құқылы.
      будучи убежденной в том, что органическое единство человечества и, следовательно, основное равенство всех людей и народов, находящее выражение в самых возвышенных понятиях философии, морали и религии, отражает идеал, к которому в настоящее время стремится этика и наука,
      адамзаттың органикалық бірлігі және осыған орай философияның, адамгершілік пен діннің асқақ ұғымдарында көрініс табатын барлық адамдар мен халықтардың негізгі теңдігі қазіргі заманғы әдеп пен ғылымның ұмтылып жатқан идеалының көрінісі болып табылатынына сенім білдіре отырып,
      Научные деятели, приглашенные ЮНЕСКО, обращаются с настоящим призывом к народам мира и каждому человеку руководствоваться в своем отношении, поведении и высказываниях следующими выводами по расовому вопросу, к которым в настоящее время смогла прийти наука.
      ЮНЕСКО шақырған ғылыми қайраткерлер әлем халықтарына және әрбір жекелеген тұлғаға өз қарым-қатынасында, іс-әрекеттерінде және көзқарастарында нәсілдік мәселе бойынша қазіргі уақытта ғылымның қолы жеткен тұжырымдамаларға сүйенуге шақырады.
      Минимальные стандартные правила специально сформулированы таким образом, чтобы они могли применяться в рамках различных правовых систем и в то же время устанавливать некоторые минимальные стандарты в обращении с несовершеннолетними правонарушителями при любом существующем определении несовершеннолетнего и при любой системе обращения с несовершеннолетним правонарушителем. Правила во всех случаях должны применяться беспристрастно и без каких-либо различий.
      Минималды стандартты ережелер әртүрлі құқықтық жүйелерде қолдануға арналып жасалған, сондай-ақ кәмелетке толмаған құқық бұзушылармен қатынас құру бойынша қолданыстағы анықтамалар мен жүйе үшін кейбір минималды стандарттарды жүзеге асыру мақсатында тұжырымдалған. Ережелер барлық жағдайда риясыз және ешқандау алалаушылықсыз орындалуы керек.
      В правиле 5 отражены две важнейшие цели отправления правосудия в отношении несовершеннолетних. Первой целью является содействие благополучию несовершеннолетнего. Это - главная цель тех правовых систем, в которых делами несовершеннолетних правонарушителей занимаются суды по семейным делам или административные власти, но в то же время благополучию несовершеннолетнего должно уделяться особое внимание и в тех правовых системах, которые придерживаются модели уголовного преследования, что поможет избежать чисто карательных санкций (см. также правило 14).
      5 қағидада кәмелетке толмағандарға қатысты сот төрелігін орындаудың екі маңызды нысаны көрініс тапқан. Бірінші нысан кәмелетке толмаған тұлғаның игілігі үшін септігін тигізу. Бұл нысан – кәмелетке толмағандардың ісімен отбасылық соттар немесе әкімшілік биліктер айналысатын кәмелетке толмағандардың дамуы үшін ерекше назар аударылатын құқықтық жүйелердің негізгі мақсаты болып табылады. Сондай-ақ аталмыш нысан қылмыстық қудалау үлгісін ұстанатын, жазалау ықпалшараларын тыятын құқықтық жүйелерге де қатысты (14 қағиданы қараңыз).
      13.5. Во время пребывания под стражей несовершеннолетним должен обеспечиваться уход, защита и вся необходимая индивидуальная помощь социальная, психологическая, медицинская, физическая, а также помощь в области образования и профессиональной подготовки, - которые им могут потребоваться ввиду их возраста, пола и личности.
      13.5. Абақтыда орналасқан кезінде кәмелетке толмағандарға күтім, қорғаныш және басқа да қажетті жеке әлеуметтік, психологиялық, медициналық, физикалық көмектер берілуі тиіс, сондай-ақ олардың жас ерекшелігіне, жынысына және тұлғалық ерекшелігіне қарай қажет болатын білім және кәсіби әзірлік саласындағы көмектер берілуі керек.
      Процедура обращения с несовершеннолетними правонарушителями должна в любом случае следовать минимальным стандартам, которые применимы почти повсеместно ко всем обвиняемым в соответствии с процедурой, известной как "надлежащая законная процедура". В соответствии с надлежащей процедурой, понятие "справедливый и беспристрастный суд" включает такие основные гарантии, как презумпция невиновности, представление и изучение доказательств, общеправовая защита, право на отказ давать показания, право на последнее слово во время слушания дела, право на апелляцию и т.д. (см. также правило 7.1).
      Кәмелетке толмаған құқық бұзушылармен қарым-қатынас процедурасы қандай жағдайда да барлық жердегі айыптыларға қатысты қолданылатын «тиісті заң процедурасы» деп аталатын минималды стандарттарға сай орындалуы керек. Тиісті процедураға орай, «әділ, бейтарап сот» түсінігі кінәсіздік презумпциясы, айғақтарды ұсыну және тексеру, жалпы құқықтық қорғау, түсініктеме беруден бас тарту құқығы, істі тыңдау кезінде қорытынды сөз сөйлеу құқығы, апелляция құқығы және т.б. сияқты негізгі кепілдіктерді қамтиды. (Осымен қатар, 7.1 қағидасын қараңыз)
      Право на прекращение в любой момент судебного разбирательства (правило 17.4) является отличительной чертой, присущей практике обращения с несовершеннолетними правонарушителями в отличие от взрослых. В любое время компетентному органу власти могут стать известны обстоятельства, которые позволят считать полное прекращение вмешательства наилучшим решением по делу.
      Сот от ісін кез-келген уақытта тоқтату құқығы (17.4) кәмелетке толмаған құқық бұзушылармен қарым-қатынас тәжірибесін ересектермен қарым-қатынас тәжірибесінен ажырататын белгі болып табылады. Құзіретті орган іс бойынша ең игі шешімді қабылдауына себеп болатын жағдайлар туралы кез-келген уақытта хабардар бала алады.
      Это правило отражает необходимость ориентации всей работы с несовершеннолетними правонарушителями на перевоспитание. Для эффективного выполнения указаний компетентных органов власти сотрудничество с общиной имеет исключительно важное значение. В частности, добровольцы и добровольные службы оказывают чрезвычайно ценные услуги, однако в настоящее время их возможности используются недостаточно. В некоторых случаях значительную помощь могут оказывать бывшие правонарушители (в том числе бывшие наркоманы).
      Бұл қағида кәмелетке толмаған құқық бұзушылармен барлық жұмыстардың қайта тәрбиелеуге бағытталуының қажеттелігі көрсетілген. Құзіретті органдардың нұсқауларын нәтижелі орындау мақсатында, ұйымдармен ынтымақтастық аса маңызды. Айрықша, ерікті жанашырлар мен ерікті жанашыр қызметтер айтарлықтай құнды қызмет атқарады, алайда қазіргі уақытта олардың мүмкіндіктері толықтай пайдалынылмауда. Кейбір жағдайларда, бұрынғы құқық бұзушылар ересен қызмет атқарады (айрықша бұрынғы наркомандар).
      1. Нижеследующие правила не имеют целью подробное описание образцовой системы пенитенциарных заведений, а предназначены лишь для того, чтобы на основе общепризнанных достижений современной мысли и с учетом основных элементов наиболее удовлетворительных в настоящее время систем изложить то, что обычно считается правильным с принципиальной и практической точек зрения в области обращения с заключенными и управления заведениями.
      1. Төменде келтірілген ережелер пенитенциарлық мекемелердің үлгілі жүйесін жан-жақты баяндауды мақсат етпейді, тек қазіргі заманғы көпшілік мойындаған ой жетістігі негізінде және қазіргі кездегі ең қанағаттанарлық жүйелердің негізгі элементтерін ескеріп, қамаудағы адамдармен қарым-қатынас және мекемелерді басқару саласында әдетте принциптік және практикалық тұрғыдан дұрыс деп есептелетін нәрселерді баяндауға ғана арналған.
      2) Малолетним и другим заключенным подходящего возраста, находящимся в соответствующем физическом состоянии, следует обеспечивать физическую тренировку и возможность игр во время периода упражнений. Для этого нужно располагать необходимыми площадками, установками и оборудованием.
      2) Жас өспірімдер мен тиісті дене бітімі бар басқа жарасымды жастағы қамаудағыларға дене жаттығуларын және жаттығу кезінде ойын ойнау мүмкіндігін қамтамасыз ету қажет, ол үшін қажетті алаң, қондырғылар және жабдықтарға ие болу керек.
      а) для предотвращения побегов во время транспорта, при условии, что заключенные освобождаются от пут, как только они предстают перед судебными или административными органами;
      а) тасымалдау кезінде қашып кетуді болдырмау үшін, сот және әкімшілік органдары алдында барған бойда қамаудағылар бұғауларынан босатылады деген шартпен
      2) Во время инспекции заключенные должны быть в состоянии обращаться, когда это возможно, с заявлениями или жалобами к тюремным инспекторам. Они должны иметь право говорить с инспектором или каким-либо другим сотрудником инспекции в отсутствие директора или других сотрудников заведения.
      2) Инспекция кезінде қамаудағылар мүмкін болған кезде өтініш немесе шағыммен түрме инспекторына жолыға алатындай болуы тиіс. Олар инспектормен немесе инспекцияның қандай да бір басқа қызметкерімен директор немесе басқа мекеме қызметкерлері болмаған кезде сөйлесуге құқығы болуы тиіс.
      2) Квалифицированный служитель культа, назначаемый или допускаемый в заведение на основе пункта 1, должен иметь возможность регулярно отправлять религиозные обряды и в отведенное для этого время периодически посещать наедине заключенных, принадлежащих к его вероисповеданию, для бесед на религиозные темы.
      2) 1-тармақтың негізінде мекемеде тағайындалған немесе рұқсат алған білікті дін басы діни жораларды жасауға және оларға берілген уақытта діни сенім тақырыбында әңгіме айту мақсатында қамаудағылармен оңаша жолығу үшін дүркін-дүркін келіп тұруға мүмкіндігі болуы тиіс.
      3) Это же относится и ко всем денежным средствам и вещам, получаемым заключенным во время его пребывания в данном заведении.
      3) Бұл қамаудағы адамның осы мекемеде болған уақытында алған барлық заттары мен ақшалай құралдарына да қатысты.
      3) Для достижения вышеуказанных целей сотрудников тюремной администрации следует назначать на полное рабочее время в качестве специализированных работников тюремного управления, пользующихся статусом государственных служащих и имеющих уверенность в сохранении их в должности при условии их хорошего поведения, эффективности их работы и физической способности выполнять возлагаемые на них задачи. Их заработная плата должна устанавливаться с таким расчетом, чтобы привлекать и удерживать на этой работе способных заниматься ею мужчин и женщин. Принимая во внимание исключительно трудные условия данной работы, этим людям следует обеспечивать соответствующие льготы и условия труда.
      3) Жоғарда көрсетілген мақсаттарға жету үшін түрме әкімшілігі қызметкерлерін мемлекеттік қызметкер мәртебесін пайдаланушы және оларға жүктелген міндеттерді орындауға білек қабілеті бар және олардың жұмыстарының тиімділігі, олардың жақсы тәртібі жағдайында, олар өз қызметтерін сақтай алатындарына сенімдері мол түрме басқармасының мамандандырылған қызметкерлері ретінде толық жұмыс уақытына тағайындау керек. Олардың еңбек ақысы бұл жұмысқа қабілеті бар ер адамдар мен әйелдерді осы жұмысқа тарту және ұстап қалу есебімен тағайындалуы тиіс. Осы жұмыстың ерекше қиын жағдайын ескере отырып, бұл адамдарға тиісті жеңілдіктер мен еңбек жағдайын қамтамасыз ету керек.
      2) Директор должен посвящать все свое время выполнению возложенных на него обязанностей, работая на полной рабочей ставке.
      2) Директор толық жұмыс мөлшерлемесінде жұмыс жасай отырып, өзінің барлық уақытын өзіне жүктелген міндеттерді орындауға арнауы тиіс.
      2) Рабочее время следует распределять таким образом, чтобы заключенные имели по крайней мере один день отдыха в неделю и располагали временем, достаточным для учебы и других видов деятельности, необходимых для их перевоспитания.
      2) Жұмыс уақытын қамаудағылар аптасына кем дегенде бір күн демалысы және олардың қайта тәрбиеленуі үшін қажетті оқу мен басқа да қызметтерге жеткілікті уақыты болатындай етіп бөлу керек.
      3) Во время их пребывания в тюрьме такие заключенные должны находиться под особым врачебным надзором.
      3) Бұндай қамаудағылар түрмеде отырған кезінде дәрігердің ерекше қадағалауында болулары тиіс.
      91. Подследственным заключенным следует разрешать пользоваться во время их пребывания в тюрьме услугами их собственного врача или зубного врача, если их просьба об этом представляется оправданной и если они в состоянии покрывать связанные с этим расходы.
      91. Тергеудегі қамауда отырған адамға оның түрмеде болған кезінде өз дәрігері мен тіс дәрігерінің қызметтерін, егер олардың бұл өтініштері орынды болса әрі олар осымен байланысты шығындарды өтей алатын жағдайда болса, пайдалануға рұқсат ету керек.
      b) Охрана прав матери и ребенка; забота о воспитании и здоровье детей, проведение мероприятий, направленных на охрану здоровья и благосостояния женщин и особенно работающих матерей во время беременности и младенческого возраста их детей, а также матерей, заработок которых является единственным источником обеспечения семьи; предоставление женщинам отпусков и пособий в связи с беременностью и материнством с сохранением за ними места работы и зарплаты;
      b) Ана және бала құқықтарын қорғау; балалар тәрбиесі және денсаулығына қамқорлық жасау, әйелдердің, әсіресе жүкітілік кезінде және балаларының сәби шағында жұмыс істейтін аналардың, сонымен қатар жалақысы отбасын қамтамасыз етуде жалғыз табыс көзі болып табылатын аналардың денсаулығы мен әл-ауқатының қорғанысына бағытталған іс-шараларды жүргізу; әйелдерге кейін жүмыс орны мен еңбек ақысын сақтай отырып, жүктілікке байланысты демалыстар беру және жәрдемақы төлеу
      Положение, аналогичное тому, чтобы знакомить с настоящими Правилами лиц, для защиты которых они разработаны, уже определено в четырех Женевских конвенциях от 12 августа 1949 года5, где в статье 48 первой Конвенции, статье 47 второй, статье 127 третьей и статье 144 - четвертой Конвенции идентично говорится:       «Высокие Договаривающеся Стороны обязуются как в мирное, так и военное время распространять возможно шире текст настоящих Конвенций в странах и, в частности, включить их изучение в учебные программы военного и, если возможно, гражданского образования, с тем чтобы с ее принципами было ознакомлено все население в целом и в частности сражающиеся вооруженные силы, санитарный персонал и священнослужители».
Осыған сәйкес, бұл іс-шара 3 рәсімдегі қағиданы толықтырады. Қағида осы Ережемен таныстырылатын тұлғаларға арналып жасалған, 1949 жылғы 12 тамыздағы төртінші Женева конвенциясында анықталған: бірінші конвенцияның 48-бабында, екінші конвенцияның 47-бабында, үшінші конвенцияның 127-бабында и төртінші конвенцияның 144-бабындағы қағидамен "Жоғарғы тұрған Келіссөзге келетін елдер барлық жергілікті халықтың Конвенция ұстанымдарымен таныс болуын и ұрыстағы әскер күшпен, санитарлық қызметкерлерді және дін қызметкерлерін қоса алғанда, бейбітшілік пен әскери уақыт кезеңінде осы Конвенцияның мәтінін елдерде, сонымен қатар әскери оқу бағдарламасына оқуға мүмкін болса, азаматтық білімге қосуға міндеттенеді" деп айқын көрсетілген.
      Следует напомнить, что в своей резолюции 663 С (XXIV) от 31 июля 1957 года Экономический и Социальный Совет рекомендовал каждые пять лет информировать Генерального секретаря о мерах по применению Минимальных стандартных правил, а также уполномочил Генерального секретаря предпринять шаги для опубликования, если это целесообразно, такой информации и запрашивать в случае необходимости дополнительную информацию. В Организации Объединенных Наций давно сложилась практика осуществления сотрудничества между специализированными учреждениями и соответствующими межправительственными и неправительственными организациями. При подготовке своего отдельного доклада о мерах, принятых в связи с применением Минимальных стандартных правил, Генеральный секретарь будет принимать во внимание, в частности, информацию, имеющуюся в распоряжение органов Организации Объединенных Наций, занимающихся вопросами прав человека, включая Комиссию по правам человека, Подкомиссию по предупреждению дискриминации и защите меньшинств, Комитет по правам человека, действующий согласно Международному пакту о гражданских и политических правах, и Комитет по ликвидации расовой дискриминации. Может быть также принята во внимание работа, связанная с применением конвенции о запрете пыток, которая будет принята в будущем, а также любая информация, которая может быть собрана благодаря проводящейся в настоящее время Генеральной Ассамблеей работе по подготовке свода принципов по защите заключенных и лиц, содержащихся под стражей.
      Экономикалық және Әлеуметтік кеңес өзінің 1957 жылғы 31 шілдедегі 663 С (XXIV) қарарында Ең төменгі стандарттық ережелердің қолданысы бойынша шаралар туралы Бас хатшыны бес жылда бір рет ақпараттандыруды ұсынғандығын, сондай ақ Бас хатшыны егер мақсатты болған жағдайда оның қадамдары туралы ақпаратты жариялауға және керек болған жағдайда қосымша ақпартты сұратуға уәкілетті өкіл етіп тағайындағанын естен шығармау керек. Біріккен Ұлттар Ұйымында ежелден бері арнайы мекемелер мен тиісті үкіметаралық және үкіметтік емес ұйымдарр арасындағы қызметтестікті жүзеге асыру тағылымдамасы қолданылады. Ең төменгі стандарттық ережелерді қолдануға байланысты қабылданған шаралар туралы өзінің жеке баяндамасын дайындау кезінде Бас хатшы қолданыстағы Азаматтық және әлеуметтік құқықтар туралы халықаралық пактіге және нәсілдік кемсітушілікті жоюға сәйкес адам құқығымен айналысатын Біріккен Ұлттар Ұйымы мекемелерінің ақпараттарын, Адам құқығы бойынша Комиссияны қоса алғанда, аз ұлттарды қорғау мен кемсітушіліктің алдын-алу бойынша шағын комиссиясының, адам құқығы бойынша комитеттің ақпараттарын назарға алу керек. Сондай-ақ, Бас Ассамблея өткізіп жатқан қамауда отырған тұтқындар мен тұлғаларды қорғау бойынша ақпараттық қағидалар бойынша жұмыстардың арқасында келешекте қабылданатын азаптауды жою туралы конвенцияның және басқа да ақпараттардың қолданысымен байланысты жұмыстар да назарға алынуы мүмкін.
      Эти требования вытекают как из резолюции 663 С (XXIV) Экономического и Социального Совета, так и из рекомендаций конгрессов Организации Объединенных Наций по предупреждению преступности и обращению с правонарушителями. Хотя предлагаемые здесь виды информации не были особо оговорены, представляется целесообразным собирать такую информацию, с тем чтобы помочь государствам-членам преодолеть трудности, используя при том обмен опытом. Более того, направление запросов для получения такой информации сходно с существующей в настоящее время периодической системой докладов по вопросам прав человека, созданной согласно резолюции 624 В (XXII) Экономического и Социального Совета от 1 августа 1956 года.
      Бұл талаптар Экономикалық және Әлеуметтік Кеңестің 663 С (XXIV) қарарынан, құқық бұзушылықтың алдын алу мен құқық бұзушылармен қарым қатынас жасау бойынша Біріккен Ұлттар Ұйымының конгресінің ұсынымдарынан шығады. Бірақ ұсынылып отырған ақпараттар әдейі ескертілмегендіктен, мемлекеттік мүшелерге қиындықтарды жеңуге көмектесу мен тәжірибе алмасуда осындай ақпараттарды жинау мақсатты болып табылады. Алайда, осындай ақпаратты алу үшін жіберілген сауал 1956 жылғы 1 тамыздағы Экономикалық және Әлеуметтік кеңестің 624 В (XXII) қарарына сәйкес құрылған адамдардың құқықтары туралы сұрағы мен қазіргі таңда қолданылатын баяндамалардың мерзімдік жүйесімен пара-пар.
      Генеральный секретарь распространяет свои доклады, касающиеся применения Правил, включая краткое аналитическое изложение периодических обзоров, доклады Комитета по предупреждению преступности и борьбе с ней, доклады, подготовленные для конгрессов Организации Объединенных Наций по предупреждению преступности и обращению с правонарушителями, а также доклады конгрессов, научные публикации, другую относящуюся к вопросу документацию, что время от времени может оказаться необходимым для содействия применению Минимальных стандартных правил.
      Бас хатшы Ереженің қолданысына қатысты өзінің баяндамаларын, сұраққа қатысты басқа да құжаттарды қоса есептегенде, Ең төменгі стандарттық ереженің қолданысына көмектесетін қажетті мерзім ішінде шолулардың қысқаша аналитикалық түсіндірмесінде, Қылмыстың алдын-алу және онымен күрес комитеті баяндамаларында, қылмыстың алдын-алу және құқық бұзушылармен қарым-қатынас бойынша Біріккен Ұлттар Ұйымының конгресіне арналған баяндамларда, сондай-ақ конгрестердің баяндамаларында, ғылыми басылымдарда жариялайды.
      Данная процедура отражает принятую в настоящее время практику распространения таких докладов, входящих в число документов, направляемых заинтересованным органам Организации Объединенных Наций, в качестве изданий Организации Объединенных Наций или статей в Ежегоднике по правам человека и Международном обзоре уголовной политики, Информационном бюллетене по предупреждению преступности и уголовному правосудию и в качестве любых других соответствующих изданий.
      Аталған іс-шара Қылмыстың алдын алу мен қылмыстық сот төрелігі бойынша ақпараттық бюллетенде және кез-келген басқа басылымдарда, Біріккен Ұлттар Ұйымының басылым ретінде немесе Халықаралық қылмыстық саясатқа шолу мен адам құқығы бойынша жылдық мақаласында немесе Біріккен Ұлттар Ұйымының басылымдарына жіберілетін қазіргі уақытта қабылданған осындай баяндамаларды тарату құжаттар қатарына кіретін тағлымдаманы қамтып көрсетеді.
      2. Никто не может быть осужден за преступление на основании совершения какого-либо деяния или за бездействие, которые во время их совершения не составляли преступления по национальным законам или по международному праву. Не может также налагаться наказание более тяжкое, нежели то, которое могло быть применено в то время, когда преступление было совершено.
      2. Ешкім де жасаған әрекеті немесе әрекетсіздігі негізінде, егер ол әрекеті ұлттық заңдар мен халықаралық құкық бойынша қылмыс болып саналмаса, жауапқа тартылмайды. Сонымен қатар қылмыс үшін берілген жаза, қылмыс жасалған кезде заңмен көзделген жазадан ауыр болмауға тиіс.
      1. Мужчины и женщины, достигшие совершеннолетия, имеют право без всяких ограничений по признаку расы, национальности или религии вступать в брак и основывать свою семью. Они пользуются одинаковыми правами в отношении вступления в брак, во время состояния в браке и во время его расторжения.
      1. Кәмелеттік жасқа толған ерлер мен әйелдер өздерінің нәсіліне, ұлтына, дініне қарамастан некеге тұрып, отбасын құруға құқылы. Олар некеге тұрған, некеде болған және ажырасқан кезде бірдей құқықтарды пайдаланады.
Кем дегенде, 4 еркіндік дәрежесі бар осы есептеуді шешу үшін қазіргі таңда бар деректердің жеткіліксіз болуына байланысты есептік қалыпты ауытқуы көрсетілмеген.
Расчетное стандартное отклонение не указано в связи с недостаточностью имеющихся в настоящее время данных для разрешения данного расчета, как минимум, с 4 степенями свободы.
Осы талдау кезінде газ тәрізді H2S-тің шығарылуымен байланысты әлеуетті қауіптің бар болу себепті жабдықты тиімді ауа шығару жүйесі орнатылған жерге орналастыру керек.
По причине наличия потенциальной опасности, связанной с выделением газообразного H2S во время данного анализа, оборудование следует размещать в месте, оборудованном эффективной вытяжкой.
Осы уақыт шығын коэффициентіне түзетіліп, осы температура кезінде сынама тұтқырлығы ретінде тіркеледі.
Это время корректируется на коэффициент расхода и регистрируется как вязкость пробы при данной температуре.
3.1.2 Сейболттың «Фурол» вискозиметрі бойынша тұтқырлық – белгілі бір жағдайлар кезінде «Фурол» калибрленген тесігі арқылы ағатын материал сынамасының 60 мл-нің секундтағы ағудың түзетілген уақыты.
3.1.2 Вязкость по вискозиметру «Фурол» Сейболта – скорректированное время истечения в секундах 60 мл пробы материала, протекающей через калиброванное отверстие «Фурол» при определенных условиях.
3.1.3 Сейболттың әмбебап вискозиметрі бойынша тұтқырлық – белгілі бір жағдайлар кезінде калибрленген әмбебап тесігі арқылы ағатын материал сынамасының 60 мл-нің секундтағы ағудың түзетілген уақыты.
3.1.3 Вязкость по универсальному вискозиметру Сейболта – скорректированное время истечения в секундах 60 мл пробы материала, протекающей через калиброванное универсальное отверстие при определенных условиях.
t = 37,8 °C (100 °F) кезінде ағудың секундтағы өлшенген уақыты.
t = измеренное время истечения при 37,8 °C (100 °F), в секундах.
9.3 50,0 °C (122 °F) кезінде Сейболттың «Фурол» вискозиметрінің калибрлеуін ағудың минималды уақыты 90 с-ты құрайтын мұнай тұтқырлығының эталонды үлгісін пайдалануымен жоғарыда аталғандай орындау қажет.
9.3 Выполнить калибровку вискозиметра «Фурол» Сейболта при 50,0 °C (122 °F) таким же образом, как описано выше, с использованием эталонного образца вязкости нефти, минимальное время истечения которого составляет 90 с.
Егер ағу уақыты сертификатталған мәнінен 0,2%-дан көбірек ерекшелінетін болса, онда вискозиметрге арналған түзету коэффициентін (F) келесідей есептеу қажет:
Если время истечения отличается от сертифицированного значения более чем на 0,2%, то следует рассчитать поправочный коэффициент (F) для вискозиметра следующим образом:
A Сынау кезінде ванна мен сынама температурасы арасында максималды түрде рұқсат етілетін температуралардың айырмасы.
A Максимально допустимый перепад температур между температурой ванны и пробы во время испытаний.
11.1 Ағу уақытын вискозиметрге арналған 9.2 тармағында анықталған түзету коэффициентіне көбейту қажет.
11.1 Умножить время истечения на поправочный коэффициент для вискозиметра, определенный в пункте 9.2.
0,1 с-ке дейінгі дәлдікпен ағудың секундтағы уақытын жазу қажет.
Записать время истечения в секундах с точностью до 0,1 с.
11.2 Ағудың түзетілген уақытын сынауды орындау температурасы кезіндегі Сейболттың әмбебап вискозиметрі немесе «Фурол» вискозиметрі бойынша мұнай тұтқырлығының мәні ретінде жазу қажет.
11.2 Записать скорректированное время истечения как значение вязкости нефти по универсальному вискозиметру и вискозиметру «Фурол» Сейболта при температуре выполнения испытания.
3-ескерту – Егер калибрлеу ағу уақыты 200 бен 600 с арасында болатын мұнай тұтқырлығының эталонды үлгісіне негізделген болса, түзету коэффициенті барлық температура кезіндегі тұтқырлықтың барлық деңгейлеріне қолданылады.
Примечание 3 – Если калибровка основана на эталонном образце вязкости нефти, имеющем время истечения между 200 и 600 с, поправочный коэффициент применяется ко всем уровням вязкости при всех температурах.
Егер өлшеу кезінде пикнометрде су жиналып қалса, өлшеудің алдында (тығынның үстінгі бетінен басқа) пикнометрдің сыртқы бетін тез кептіру қажет.
Если во время взвешивания на пикнометре конденсируется влага, следует быстро высушить внешнюю поверхность пикнометра (за исключением верхней поверхности пробки) перед взвешиванием.
Кем дегенде, 4 еркіндік дәрежесі бар осы есептеуді шешу үшін қазіргі таңда бар деректердің жеткіліксіз болуына байланысты есептік қалыпты ауытқуы көрсетілмеген.
Расчетное стандартное отклонение не указано в связи с недостаточностью имеющихся в настоящее время данных для разрешения данного расчета, как минимум, с 4 степенями свободы.
Осы талдау кезінде газ тәрізді H2S-тің шығарылуымен байланысты әлеуетті қауіптің бар болу себепті жабдықты тиімді ауа шығару жүйесі орнатылған жерге орналастыру керек.
По причине наличия потенциальной опасности, связанной с выделением газообразного H2S во время данного анализа, оборудование следует размещать в месте, оборудованном эффективной вытяжкой.
Осы уақыт шығын коэффициентіне түзетіліп, осы температура кезінде сынама тұтқырлығы ретінде тіркеледі.
Это время корректируется на коэффициент расхода и регистрируется как вязкость пробы при данной температуре.
3.1.2 Сейболттың «Фурол» вискозиметрі бойынша тұтқырлық – белгілі бір жағдайлар кезінде «Фурол» калибрленген тесігі арқылы ағатын материал сынамасының 60 мл-нің секундтағы ағудың түзетілген уақыты.
3.1.2 Вязкость по вискозиметру «Фурол» Сейболта – скорректированное время истечения в секундах 60 мл пробы материала, протекающей через калиброванное отверстие «Фурол» при определенных условиях.
3.1.3 Сейболттың әмбебап вискозиметрі бойынша тұтқырлық – белгілі бір жағдайлар кезінде калибрленген әмбебап тесігі арқылы ағатын материал сынамасының 60 мл-нің секундтағы ағудың түзетілген уақыты.
3.1.3 Вязкость по универсальному вискозиметру Сейболта – скорректированное время истечения в секундах 60 мл пробы материала, протекающей через калиброванное универсальное отверстие при определенных условиях.
t = 37,8 °C (100 °F) кезінде ағудың секундтағы өлшенген уақыты.
t = измеренное время истечения при 37,8 °C (100 °F), в секундах.