ПРИМЕРЫ
      Государства будут информировать Генерального секретаря Организации Объединенных Наций один раз в пять лет в форме ответов на вопросы анкеты, направляемой Генеральным секретарем, о масштабах осуществления мер и достигнутом прогрессе в отношении применения Минимальных стандартных правил, а также о факторах и трудностях, если такие будут иметь место, влияющих на их применение. Такая анкета должна быть подготовлена в соответствии с особой схемой, быть выборочной и ограничиваться специально отобранными вопросами, с тем чтобы обеспечить глубокий обзор и исследование намеченных проблем. Генеральный секретарь, принимая во внимание доклады правительств, а также другую соответствующую информацию, доступную в рамках системы Организации Объединенных Наций, будет осуществлять подготовку отдельных периодических докладов, касающихся применения Минимальных стандартных правил. Для подготовки этих докладов Генеральный секретарь может также осуществлять сотрудничество со специализированными учреждениями и другими соответствующими межправительственными и неправительственными организациями, имеющими консультативный статус при Экономическом и Социальном Совете. Генеральный секретарь будет передавать вышеупомянутые доклады на рассмотрение Комитету по предупреждению преступности и борьбе с ней, с тем чтобы последний предпринимал дальнейшие соответствующие действия.
      Бас хатшы арқылы жіберілетін Ең төменгі стандартты ережелерді пайдалануға қатысты үрдістегі жетістіктер мен шараларды жүзеге асыру көлемі бойыншамемлекет Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысын сауалнамасының сұрақтарына жауап ретінде бес жылда бір рет ақпараттандырып отырады. Мұндай сауалнама белгіленген сұрақтарды зерттеу мен терең шолуда арнайы іріктелген сұрақтармен шектеліп, ерекше жоспарға сәйкес дайындалуға тиісті. Бас хатшы үкіметтің баяндамаларын, Біріккен Ұлттар Ұйымы жүйесінің көлемінде қол жетімді тиісті ақпараттарды назарға алған кезде, Ең төменгі стандарттық ережелердің қолданысына қатысты басқа да мерзімді баяндамалардың дайындығын жүзеге асырады. Осындай баяндамаларды дайындау үшін Бас хатшы Экономикалық және Әлеуметтік кеңестегі кеңестік дәрежесі бар арнайы мекемелермен және басқа да үкіметаралық және үкіметтік емес ұйымдарға сәйкес келетін мекемелермен қызметтес бола алады. Бас хатшы жоғарыда аталған баяндамаларды тиісті шараларды қолдану үшін Қылмыстың алдын-алу және онымен күрес комитетіне ұсынады.
      2. Никто не может быть осужден за преступление на основании совершения какого-либо деяния или за бездействие, которые во время их совершения не составляли преступления по национальным законам или по международному праву. Не может также налагаться наказание более тяжкое, нежели то, которое могло быть применено в то время, когда преступление было совершено.
      2. Ешкім де жасаған әрекеті немесе әрекетсіздігі негізінде, егер ол әрекеті ұлттық заңдар мен халықаралық құкық бойынша қылмыс болып саналмаса, жауапқа тартылмайды. Сонымен қатар қылмыс үшін берілген жаза, қылмыс жасалған кезде заңмен көзделген жазадан ауыр болмауға тиіс.
      1. Мужчины и женщины, достигшие совершеннолетия, имеют право без всяких ограничений по признаку расы, национальности или религии вступать в брак и основывать свою семью. Они пользуются одинаковыми правами в отношении вступления в брак, во время состояния в браке и во время его расторжения.
      1. Кәмелеттік жасқа толған ерлер мен әйелдер өздерінің нәсіліне, ұлтына, дініне қарамастан некеге тұрып, отбасын құруға құқылы. Олар некеге тұрған, некеде болған және ажырасқан кезде бірдей құқықтарды пайдаланады.
      Любому иностранцу должна быть предоставлена свобода в любое время связаться с консульством или дипломатическим представительством государства, гражданином которого он является, или, при отсутствии таковых, с консульством или дипломатическим представительством любого другого государства, которому поручено защищать интересы государства, гражданином которого он является, в государстве, в котором он проживает.
      Кез келген шетелдік ол өзі тұрған мемлекеттің азаматы болып табылатын мемлекеттің мүддесін қорғау міндеттері жүктелген дипломатиялық өкілмен немесе кеңес берушілер болмаған жағдайларда, өз елінің азаматы болып табылатын мемлекеттің дипломатиялық өкілімен немесе кеңесшісімен жеке мәселелеріне қатысты кездесуге құқылы.
      будучи убежденной в том, что органическое единство человечества и, следовательно, основное равенство всех людей и народов, находящее выражение в самых возвышенных понятиях философии, морали и религии, отражает идеал, к которому в настоящее время стремится этика и наука,
      адамзаттың органикалық бірлігі және осыған орай философияның, адамгершілік пен діннің асқақ ұғымдарында көрініс табатын барлық адамдар мен халықтардың негізгі теңдігі қазіргі заманғы әдеп пен ғылымның ұмтылып жатқан идеалының көрінісі болып табылатынына сенім білдіре отырып,
      Научные деятели, приглашенные ЮНЕСКО, обращаются с настоящим призывом к народам мира и каждому человеку руководствоваться в своем отношении, поведении и высказываниях следующими выводами по расовому вопросу, к которым в настоящее время смогла прийти наука.
      ЮНЕСКО шақырған ғылыми қайраткерлер әлем халықтарына және әрбір жекелеген тұлғаға өз қарым-қатынасында, іс-әрекеттерінде және көзқарастарында нәсілдік мәселе бойынша қазіргі уақытта ғылымның қолы жеткен тұжырымдамаларға сүйенуге шақырады.
      Минимальные стандартные правила специально сформулированы таким образом, чтобы они могли применяться в рамках различных правовых систем и в то же время устанавливать некоторые минимальные стандарты в обращении с несовершеннолетними правонарушителями при любом существующем определении несовершеннолетнего и при любой системе обращения с несовершеннолетним правонарушителем. Правила во всех случаях должны применяться беспристрастно и без каких-либо различий.
      Минималды стандартты ережелер әртүрлі құқықтық жүйелерде қолдануға арналып жасалған, сондай-ақ кәмелетке толмаған құқық бұзушылармен қатынас құру бойынша қолданыстағы анықтамалар мен жүйе үшін кейбір минималды стандарттарды жүзеге асыру мақсатында тұжырымдалған. Ережелер барлық жағдайда риясыз және ешқандау алалаушылықсыз орындалуы керек.
      В правиле 5 отражены две важнейшие цели отправления правосудия в отношении несовершеннолетних. Первой целью является содействие благополучию несовершеннолетнего. Это - главная цель тех правовых систем, в которых делами несовершеннолетних правонарушителей занимаются суды по семейным делам или административные власти, но в то же время благополучию несовершеннолетнего должно уделяться особое внимание и в тех правовых системах, которые придерживаются модели уголовного преследования, что поможет избежать чисто карательных санкций (см. также правило 14).
      5 қағидада кәмелетке толмағандарға қатысты сот төрелігін орындаудың екі маңызды нысаны көрініс тапқан. Бірінші нысан кәмелетке толмаған тұлғаның игілігі үшін септігін тигізу. Бұл нысан – кәмелетке толмағандардың ісімен отбасылық соттар немесе әкімшілік биліктер айналысатын кәмелетке толмағандардың дамуы үшін ерекше назар аударылатын құқықтық жүйелердің негізгі мақсаты болып табылады. Сондай-ақ аталмыш нысан қылмыстық қудалау үлгісін ұстанатын, жазалау ықпалшараларын тыятын құқықтық жүйелерге де қатысты (14 қағиданы қараңыз).
      13.5. Во время пребывания под стражей несовершеннолетним должен обеспечиваться уход, защита и вся необходимая индивидуальная помощь социальная, психологическая, медицинская, физическая, а также помощь в области образования и профессиональной подготовки, - которые им могут потребоваться ввиду их возраста, пола и личности.
      13.5. Абақтыда орналасқан кезінде кәмелетке толмағандарға күтім, қорғаныш және басқа да қажетті жеке әлеуметтік, психологиялық, медициналық, физикалық көмектер берілуі тиіс, сондай-ақ олардың жас ерекшелігіне, жынысына және тұлғалық ерекшелігіне қарай қажет болатын білім және кәсіби әзірлік саласындағы көмектер берілуі керек.
      Процедура обращения с несовершеннолетними правонарушителями должна в любом случае следовать минимальным стандартам, которые применимы почти повсеместно ко всем обвиняемым в соответствии с процедурой, известной как "надлежащая законная процедура". В соответствии с надлежащей процедурой, понятие "справедливый и беспристрастный суд" включает такие основные гарантии, как презумпция невиновности, представление и изучение доказательств, общеправовая защита, право на отказ давать показания, право на последнее слово во время слушания дела, право на апелляцию и т.д. (см. также правило 7.1).
      Кәмелетке толмаған құқық бұзушылармен қарым-қатынас процедурасы қандай жағдайда да барлық жердегі айыптыларға қатысты қолданылатын «тиісті заң процедурасы» деп аталатын минималды стандарттарға сай орындалуы керек. Тиісті процедураға орай, «әділ, бейтарап сот» түсінігі кінәсіздік презумпциясы, айғақтарды ұсыну және тексеру, жалпы құқықтық қорғау, түсініктеме беруден бас тарту құқығы, істі тыңдау кезінде қорытынды сөз сөйлеу құқығы, апелляция құқығы және т.б. сияқты негізгі кепілдіктерді қамтиды. (Осымен қатар, 7.1 қағидасын қараңыз)
      Право на прекращение в любой момент судебного разбирательства (правило 17.4) является отличительной чертой, присущей практике обращения с несовершеннолетними правонарушителями в отличие от взрослых. В любое время компетентному органу власти могут стать известны обстоятельства, которые позволят считать полное прекращение вмешательства наилучшим решением по делу.
      Сот от ісін кез-келген уақытта тоқтату құқығы (17.4) кәмелетке толмаған құқық бұзушылармен қарым-қатынас тәжірибесін ересектермен қарым-қатынас тәжірибесінен ажырататын белгі болып табылады. Құзіретті орган іс бойынша ең игі шешімді қабылдауына себеп болатын жағдайлар туралы кез-келген уақытта хабардар бала алады.
      Это правило отражает необходимость ориентации всей работы с несовершеннолетними правонарушителями на перевоспитание. Для эффективного выполнения указаний компетентных органов власти сотрудничество с общиной имеет исключительно важное значение. В частности, добровольцы и добровольные службы оказывают чрезвычайно ценные услуги, однако в настоящее время их возможности используются недостаточно. В некоторых случаях значительную помощь могут оказывать бывшие правонарушители (в том числе бывшие наркоманы).
      Бұл қағида кәмелетке толмаған құқық бұзушылармен барлық жұмыстардың қайта тәрбиелеуге бағытталуының қажеттелігі көрсетілген. Құзіретті органдардың нұсқауларын нәтижелі орындау мақсатында, ұйымдармен ынтымақтастық аса маңызды. Айрықша, ерікті жанашырлар мен ерікті жанашыр қызметтер айтарлықтай құнды қызмет атқарады, алайда қазіргі уақытта олардың мүмкіндіктері толықтай пайдалынылмауда. Кейбір жағдайларда, бұрынғы құқық бұзушылар ересен қызмет атқарады (айрықша бұрынғы наркомандар).
      1. Нижеследующие правила не имеют целью подробное описание образцовой системы пенитенциарных заведений, а предназначены лишь для того, чтобы на основе общепризнанных достижений современной мысли и с учетом основных элементов наиболее удовлетворительных в настоящее время систем изложить то, что обычно считается правильным с принципиальной и практической точек зрения в области обращения с заключенными и управления заведениями.
      1. Төменде келтірілген ережелер пенитенциарлық мекемелердің үлгілі жүйесін жан-жақты баяндауды мақсат етпейді, тек қазіргі заманғы көпшілік мойындаған ой жетістігі негізінде және қазіргі кездегі ең қанағаттанарлық жүйелердің негізгі элементтерін ескеріп, қамаудағы адамдармен қарым-қатынас және мекемелерді басқару саласында әдетте принциптік және практикалық тұрғыдан дұрыс деп есептелетін нәрселерді баяндауға ғана арналған.
      2) Малолетним и другим заключенным подходящего возраста, находящимся в соответствующем физическом состоянии, следует обеспечивать физическую тренировку и возможность игр во время периода упражнений. Для этого нужно располагать необходимыми площадками, установками и оборудованием.
      2) Жас өспірімдер мен тиісті дене бітімі бар басқа жарасымды жастағы қамаудағыларға дене жаттығуларын және жаттығу кезінде ойын ойнау мүмкіндігін қамтамасыз ету қажет, ол үшін қажетті алаң, қондырғылар және жабдықтарға ие болу керек.
      а) для предотвращения побегов во время транспорта, при условии, что заключенные освобождаются от пут, как только они предстают перед судебными или административными органами;
      а) тасымалдау кезінде қашып кетуді болдырмау үшін, сот және әкімшілік органдары алдында барған бойда қамаудағылар бұғауларынан босатылады деген шартпен
      2) Во время инспекции заключенные должны быть в состоянии обращаться, когда это возможно, с заявлениями или жалобами к тюремным инспекторам. Они должны иметь право говорить с инспектором или каким-либо другим сотрудником инспекции в отсутствие директора или других сотрудников заведения.
      2) Инспекция кезінде қамаудағылар мүмкін болған кезде өтініш немесе шағыммен түрме инспекторына жолыға алатындай болуы тиіс. Олар инспектормен немесе инспекцияның қандай да бір басқа қызметкерімен директор немесе басқа мекеме қызметкерлері болмаған кезде сөйлесуге құқығы болуы тиіс.
      2) Квалифицированный служитель культа, назначаемый или допускаемый в заведение на основе пункта 1, должен иметь возможность регулярно отправлять религиозные обряды и в отведенное для этого время периодически посещать наедине заключенных, принадлежащих к его вероисповеданию, для бесед на религиозные темы.
      2) 1-тармақтың негізінде мекемеде тағайындалған немесе рұқсат алған білікті дін басы діни жораларды жасауға және оларға берілген уақытта діни сенім тақырыбында әңгіме айту мақсатында қамаудағылармен оңаша жолығу үшін дүркін-дүркін келіп тұруға мүмкіндігі болуы тиіс.
      3) Это же относится и ко всем денежным средствам и вещам, получаемым заключенным во время его пребывания в данном заведении.
      3) Бұл қамаудағы адамның осы мекемеде болған уақытында алған барлық заттары мен ақшалай құралдарына да қатысты.
      3) Для достижения вышеуказанных целей сотрудников тюремной администрации следует назначать на полное рабочее время в качестве специализированных работников тюремного управления, пользующихся статусом государственных служащих и имеющих уверенность в сохранении их в должности при условии их хорошего поведения, эффективности их работы и физической способности выполнять возлагаемые на них задачи. Их заработная плата должна устанавливаться с таким расчетом, чтобы привлекать и удерживать на этой работе способных заниматься ею мужчин и женщин. Принимая во внимание исключительно трудные условия данной работы, этим людям следует обеспечивать соответствующие льготы и условия труда.
      3) Жоғарда көрсетілген мақсаттарға жету үшін түрме әкімшілігі қызметкерлерін мемлекеттік қызметкер мәртебесін пайдаланушы және оларға жүктелген міндеттерді орындауға білек қабілеті бар және олардың жұмыстарының тиімділігі, олардың жақсы тәртібі жағдайында, олар өз қызметтерін сақтай алатындарына сенімдері мол түрме басқармасының мамандандырылған қызметкерлері ретінде толық жұмыс уақытына тағайындау керек. Олардың еңбек ақысы бұл жұмысқа қабілеті бар ер адамдар мен әйелдерді осы жұмысқа тарту және ұстап қалу есебімен тағайындалуы тиіс. Осы жұмыстың ерекше қиын жағдайын ескере отырып, бұл адамдарға тиісті жеңілдіктер мен еңбек жағдайын қамтамасыз ету керек.
      2) Директор должен посвящать все свое время выполнению возложенных на него обязанностей, работая на полной рабочей ставке.
      2) Директор толық жұмыс мөлшерлемесінде жұмыс жасай отырып, өзінің барлық уақытын өзіне жүктелген міндеттерді орындауға арнауы тиіс.
      2) Рабочее время следует распределять таким образом, чтобы заключенные имели по крайней мере один день отдыха в неделю и располагали временем, достаточным для учебы и других видов деятельности, необходимых для их перевоспитания.
      2) Жұмыс уақытын қамаудағылар аптасына кем дегенде бір күн демалысы және олардың қайта тәрбиеленуі үшін қажетті оқу мен басқа да қызметтерге жеткілікті уақыты болатындай етіп бөлу керек.
      3) Во время их пребывания в тюрьме такие заключенные должны находиться под особым врачебным надзором.
      3) Бұндай қамаудағылар түрмеде отырған кезінде дәрігердің ерекше қадағалауында болулары тиіс.
      91. Подследственным заключенным следует разрешать пользоваться во время их пребывания в тюрьме услугами их собственного врача или зубного врача, если их просьба об этом представляется оправданной и если они в состоянии покрывать связанные с этим расходы.
      91. Тергеудегі қамауда отырған адамға оның түрмеде болған кезінде өз дәрігері мен тіс дәрігерінің қызметтерін, егер олардың бұл өтініштері орынды болса әрі олар осымен байланысты шығындарды өтей алатын жағдайда болса, пайдалануға рұқсат ету керек.
      b) Охрана прав матери и ребенка; забота о воспитании и здоровье детей, проведение мероприятий, направленных на охрану здоровья и благосостояния женщин и особенно работающих матерей во время беременности и младенческого возраста их детей, а также матерей, заработок которых является единственным источником обеспечения семьи; предоставление женщинам отпусков и пособий в связи с беременностью и материнством с сохранением за ними места работы и зарплаты;
      b) Ана және бала құқықтарын қорғау; балалар тәрбиесі және денсаулығына қамқорлық жасау, әйелдердің, әсіресе жүкітілік кезінде және балаларының сәби шағында жұмыс істейтін аналардың, сонымен қатар жалақысы отбасын қамтамасыз етуде жалғыз табыс көзі болып табылатын аналардың денсаулығы мен әл-ауқатының қорғанысына бағытталған іс-шараларды жүргізу; әйелдерге кейін жүмыс орны мен еңбек ақысын сақтай отырып, жүктілікке байланысты демалыстар беру және жәрдемақы төлеу
      Положение, аналогичное тому, чтобы знакомить с настоящими Правилами лиц, для защиты которых они разработаны, уже определено в четырех Женевских конвенциях от 12 августа 1949 года5, где в статье 48 первой Конвенции, статье 47 второй, статье 127 третьей и статье 144 - четвертой Конвенции идентично говорится:       «Высокие Договаривающеся Стороны обязуются как в мирное, так и военное время распространять возможно шире текст настоящих Конвенций в странах и, в частности, включить их изучение в учебные программы военного и, если возможно, гражданского образования, с тем чтобы с ее принципами было ознакомлено все население в целом и в частности сражающиеся вооруженные силы, санитарный персонал и священнослужители».
Осыған сәйкес, бұл іс-шара 3 рәсімдегі қағиданы толықтырады. Қағида осы Ережемен таныстырылатын тұлғаларға арналып жасалған, 1949 жылғы 12 тамыздағы төртінші Женева конвенциясында анықталған: бірінші конвенцияның 48-бабында, екінші конвенцияның 47-бабында, үшінші конвенцияның 127-бабында и төртінші конвенцияның 144-бабындағы қағидамен "Жоғарғы тұрған Келіссөзге келетін елдер барлық жергілікті халықтың Конвенция ұстанымдарымен таныс болуын и ұрыстағы әскер күшпен, санитарлық қызметкерлерді және дін қызметкерлерін қоса алғанда, бейбітшілік пен әскери уақыт кезеңінде осы Конвенцияның мәтінін елдерде, сонымен қатар әскери оқу бағдарламасына оқуға мүмкін болса, азаматтық білімге қосуға міндеттенеді" деп айқын көрсетілген.
      Следует напомнить, что в своей резолюции 663 С (XXIV) от 31 июля 1957 года Экономический и Социальный Совет рекомендовал каждые пять лет информировать Генерального секретаря о мерах по применению Минимальных стандартных правил, а также уполномочил Генерального секретаря предпринять шаги для опубликования, если это целесообразно, такой информации и запрашивать в случае необходимости дополнительную информацию. В Организации Объединенных Наций давно сложилась практика осуществления сотрудничества между специализированными учреждениями и соответствующими межправительственными и неправительственными организациями. При подготовке своего отдельного доклада о мерах, принятых в связи с применением Минимальных стандартных правил, Генеральный секретарь будет принимать во внимание, в частности, информацию, имеющуюся в распоряжение органов Организации Объединенных Наций, занимающихся вопросами прав человека, включая Комиссию по правам человека, Подкомиссию по предупреждению дискриминации и защите меньшинств, Комитет по правам человека, действующий согласно Международному пакту о гражданских и политических правах, и Комитет по ликвидации расовой дискриминации. Может быть также принята во внимание работа, связанная с применением конвенции о запрете пыток, которая будет принята в будущем, а также любая информация, которая может быть собрана благодаря проводящейся в настоящее время Генеральной Ассамблеей работе по подготовке свода принципов по защите заключенных и лиц, содержащихся под стражей.
      Экономикалық және Әлеуметтік кеңес өзінің 1957 жылғы 31 шілдедегі 663 С (XXIV) қарарында Ең төменгі стандарттық ережелердің қолданысы бойынша шаралар туралы Бас хатшыны бес жылда бір рет ақпараттандыруды ұсынғандығын, сондай ақ Бас хатшыны егер мақсатты болған жағдайда оның қадамдары туралы ақпаратты жариялауға және керек болған жағдайда қосымша ақпартты сұратуға уәкілетті өкіл етіп тағайындағанын естен шығармау керек. Біріккен Ұлттар Ұйымында ежелден бері арнайы мекемелер мен тиісті үкіметаралық және үкіметтік емес ұйымдарр арасындағы қызметтестікті жүзеге асыру тағылымдамасы қолданылады. Ең төменгі стандарттық ережелерді қолдануға байланысты қабылданған шаралар туралы өзінің жеке баяндамасын дайындау кезінде Бас хатшы қолданыстағы Азаматтық және әлеуметтік құқықтар туралы халықаралық пактіге және нәсілдік кемсітушілікті жоюға сәйкес адам құқығымен айналысатын Біріккен Ұлттар Ұйымы мекемелерінің ақпараттарын, Адам құқығы бойынша Комиссияны қоса алғанда, аз ұлттарды қорғау мен кемсітушіліктің алдын-алу бойынша шағын комиссиясының, адам құқығы бойынша комитеттің ақпараттарын назарға алу керек. Сондай-ақ, Бас Ассамблея өткізіп жатқан қамауда отырған тұтқындар мен тұлғаларды қорғау бойынша ақпараттық қағидалар бойынша жұмыстардың арқасында келешекте қабылданатын азаптауды жою туралы конвенцияның және басқа да ақпараттардың қолданысымен байланысты жұмыстар да назарға алынуы мүмкін.
      Эти требования вытекают как из резолюции 663 С (XXIV) Экономического и Социального Совета, так и из рекомендаций конгрессов Организации Объединенных Наций по предупреждению преступности и обращению с правонарушителями. Хотя предлагаемые здесь виды информации не были особо оговорены, представляется целесообразным собирать такую информацию, с тем чтобы помочь государствам-членам преодолеть трудности, используя при том обмен опытом. Более того, направление запросов для получения такой информации сходно с существующей в настоящее время периодической системой докладов по вопросам прав человека, созданной согласно резолюции 624 В (XXII) Экономического и Социального Совета от 1 августа 1956 года.
      Бұл талаптар Экономикалық және Әлеуметтік Кеңестің 663 С (XXIV) қарарынан, құқық бұзушылықтың алдын алу мен құқық бұзушылармен қарым қатынас жасау бойынша Біріккен Ұлттар Ұйымының конгресінің ұсынымдарынан шығады. Бірақ ұсынылып отырған ақпараттар әдейі ескертілмегендіктен, мемлекеттік мүшелерге қиындықтарды жеңуге көмектесу мен тәжірибе алмасуда осындай ақпараттарды жинау мақсатты болып табылады. Алайда, осындай ақпаратты алу үшін жіберілген сауал 1956 жылғы 1 тамыздағы Экономикалық және Әлеуметтік кеңестің 624 В (XXII) қарарына сәйкес құрылған адамдардың құқықтары туралы сұрағы мен қазіргі таңда қолданылатын баяндамалардың мерзімдік жүйесімен пара-пар.
      Генеральный секретарь распространяет свои доклады, касающиеся применения Правил, включая краткое аналитическое изложение периодических обзоров, доклады Комитета по предупреждению преступности и борьбе с ней, доклады, подготовленные для конгрессов Организации Объединенных Наций по предупреждению преступности и обращению с правонарушителями, а также доклады конгрессов, научные публикации, другую относящуюся к вопросу документацию, что время от времени может оказаться необходимым для содействия применению Минимальных стандартных правил.
      Бас хатшы Ереженің қолданысына қатысты өзінің баяндамаларын, сұраққа қатысты басқа да құжаттарды қоса есептегенде, Ең төменгі стандарттық ереженің қолданысына көмектесетін қажетті мерзім ішінде шолулардың қысқаша аналитикалық түсіндірмесінде, Қылмыстың алдын-алу және онымен күрес комитеті баяндамаларында, қылмыстың алдын-алу және құқық бұзушылармен қарым-қатынас бойынша Біріккен Ұлттар Ұйымының конгресіне арналған баяндамларда, сондай-ақ конгрестердің баяндамаларында, ғылыми басылымдарда жариялайды.
      Данная процедура отражает принятую в настоящее время практику распространения таких докладов, входящих в число документов, направляемых заинтересованным органам Организации Объединенных Наций, в качестве изданий Организации Объединенных Наций или статей в Ежегоднике по правам человека и Международном обзоре уголовной политики, Информационном бюллетене по предупреждению преступности и уголовному правосудию и в качестве любых других соответствующих изданий.
      Аталған іс-шара Қылмыстың алдын алу мен қылмыстық сот төрелігі бойынша ақпараттық бюллетенде және кез-келген басқа басылымдарда, Біріккен Ұлттар Ұйымының басылым ретінде немесе Халықаралық қылмыстық саясатқа шолу мен адам құқығы бойынша жылдық мақаласында немесе Біріккен Ұлттар Ұйымының басылымдарына жіберілетін қазіргі уақытта қабылданған осындай баяндамаларды тарату құжаттар қатарына кіретін тағлымдаманы қамтып көрсетеді.
      2. Никто не может быть осужден за преступление на основании совершения какого-либо деяния или за бездействие, которые во время их совершения не составляли преступления по национальным законам или по международному праву. Не может также налагаться наказание более тяжкое, нежели то, которое могло быть применено в то время, когда преступление было совершено.
      2. Ешкім де жасаған әрекеті немесе әрекетсіздігі негізінде, егер ол әрекеті ұлттық заңдар мен халықаралық құкық бойынша қылмыс болып саналмаса, жауапқа тартылмайды. Сонымен қатар қылмыс үшін берілген жаза, қылмыс жасалған кезде заңмен көзделген жазадан ауыр болмауға тиіс.
      1. Мужчины и женщины, достигшие совершеннолетия, имеют право без всяких ограничений по признаку расы, национальности или религии вступать в брак и основывать свою семью. Они пользуются одинаковыми правами в отношении вступления в брак, во время состояния в браке и во время его расторжения.
      1. Кәмелеттік жасқа толған ерлер мен әйелдер өздерінің нәсіліне, ұлтына, дініне қарамастан некеге тұрып, отбасын құруға құқылы. Олар некеге тұрған, некеде болған және ажырасқан кезде бірдей құқықтарды пайдаланады.
Кем дегенде, 4 еркіндік дәрежесі бар осы есептеуді шешу үшін қазіргі таңда бар деректердің жеткіліксіз болуына байланысты есептік қалыпты ауытқуы көрсетілмеген.
Расчетное стандартное отклонение не указано в связи с недостаточностью имеющихся в настоящее время данных для разрешения данного расчета, как минимум, с 4 степенями свободы.
Осы талдау кезінде газ тәрізді H2S-тің шығарылуымен байланысты әлеуетті қауіптің бар болу себепті жабдықты тиімді ауа шығару жүйесі орнатылған жерге орналастыру керек.
По причине наличия потенциальной опасности, связанной с выделением газообразного H2S во время данного анализа, оборудование следует размещать в месте, оборудованном эффективной вытяжкой.
Осы уақыт шығын коэффициентіне түзетіліп, осы температура кезінде сынама тұтқырлығы ретінде тіркеледі.
Это время корректируется на коэффициент расхода и регистрируется как вязкость пробы при данной температуре.
3.1.2 Сейболттың «Фурол» вискозиметрі бойынша тұтқырлық – белгілі бір жағдайлар кезінде «Фурол» калибрленген тесігі арқылы ағатын материал сынамасының 60 мл-нің секундтағы ағудың түзетілген уақыты.
3.1.2 Вязкость по вискозиметру «Фурол» Сейболта – скорректированное время истечения в секундах 60 мл пробы материала, протекающей через калиброванное отверстие «Фурол» при определенных условиях.
3.1.3 Сейболттың әмбебап вискозиметрі бойынша тұтқырлық – белгілі бір жағдайлар кезінде калибрленген әмбебап тесігі арқылы ағатын материал сынамасының 60 мл-нің секундтағы ағудың түзетілген уақыты.
3.1.3 Вязкость по универсальному вискозиметру Сейболта – скорректированное время истечения в секундах 60 мл пробы материала, протекающей через калиброванное универсальное отверстие при определенных условиях.
t = 37,8 °C (100 °F) кезінде ағудың секундтағы өлшенген уақыты.
t = измеренное время истечения при 37,8 °C (100 °F), в секундах.
9.3 50,0 °C (122 °F) кезінде Сейболттың «Фурол» вискозиметрінің калибрлеуін ағудың минималды уақыты 90 с-ты құрайтын мұнай тұтқырлығының эталонды үлгісін пайдалануымен жоғарыда аталғандай орындау қажет.
9.3 Выполнить калибровку вискозиметра «Фурол» Сейболта при 50,0 °C (122 °F) таким же образом, как описано выше, с использованием эталонного образца вязкости нефти, минимальное время истечения которого составляет 90 с.
Егер ағу уақыты сертификатталған мәнінен 0,2%-дан көбірек ерекшелінетін болса, онда вискозиметрге арналған түзету коэффициентін (F) келесідей есептеу қажет:
Если время истечения отличается от сертифицированного значения более чем на 0,2%, то следует рассчитать поправочный коэффициент (F) для вискозиметра следующим образом:
A Сынау кезінде ванна мен сынама температурасы арасында максималды түрде рұқсат етілетін температуралардың айырмасы.
A Максимально допустимый перепад температур между температурой ванны и пробы во время испытаний.
11.1 Ағу уақытын вискозиметрге арналған 9.2 тармағында анықталған түзету коэффициентіне көбейту қажет.
11.1 Умножить время истечения на поправочный коэффициент для вискозиметра, определенный в пункте 9.2.
0,1 с-ке дейінгі дәлдікпен ағудың секундтағы уақытын жазу қажет.
Записать время истечения в секундах с точностью до 0,1 с.
11.2 Ағудың түзетілген уақытын сынауды орындау температурасы кезіндегі Сейболттың әмбебап вискозиметрі немесе «Фурол» вискозиметрі бойынша мұнай тұтқырлығының мәні ретінде жазу қажет.
11.2 Записать скорректированное время истечения как значение вязкости нефти по универсальному вискозиметру и вискозиметру «Фурол» Сейболта при температуре выполнения испытания.
3-ескерту – Егер калибрлеу ағу уақыты 200 бен 600 с арасында болатын мұнай тұтқырлығының эталонды үлгісіне негізделген болса, түзету коэффициенті барлық температура кезіндегі тұтқырлықтың барлық деңгейлеріне қолданылады.
Примечание 3 – Если калибровка основана на эталонном образце вязкости нефти, имеющем время истечения между 200 и 600 с, поправочный коэффициент применяется ко всем уровням вязкости при всех температурах.
Егер өлшеу кезінде пикнометрде су жиналып қалса, өлшеудің алдында (тығынның үстінгі бетінен басқа) пикнометрдің сыртқы бетін тез кептіру қажет.
Если во время взвешивания на пикнометре конденсируется влага, следует быстро высушить внешнюю поверхность пикнометра (за исключением верхней поверхности пробки) перед взвешиванием.
Кем дегенде, 4 еркіндік дәрежесі бар осы есептеуді шешу үшін қазіргі таңда бар деректердің жеткіліксіз болуына байланысты есептік қалыпты ауытқуы көрсетілмеген.
Расчетное стандартное отклонение не указано в связи с недостаточностью имеющихся в настоящее время данных для разрешения данного расчета, как минимум, с 4 степенями свободы.
Осы талдау кезінде газ тәрізді H2S-тің шығарылуымен байланысты әлеуетті қауіптің бар болу себепті жабдықты тиімді ауа шығару жүйесі орнатылған жерге орналастыру керек.
По причине наличия потенциальной опасности, связанной с выделением газообразного H2S во время данного анализа, оборудование следует размещать в месте, оборудованном эффективной вытяжкой.
Осы уақыт шығын коэффициентіне түзетіліп, осы температура кезінде сынама тұтқырлығы ретінде тіркеледі.
Это время корректируется на коэффициент расхода и регистрируется как вязкость пробы при данной температуре.
3.1.2 Сейболттың «Фурол» вискозиметрі бойынша тұтқырлық – белгілі бір жағдайлар кезінде «Фурол» калибрленген тесігі арқылы ағатын материал сынамасының 60 мл-нің секундтағы ағудың түзетілген уақыты.
3.1.2 Вязкость по вискозиметру «Фурол» Сейболта – скорректированное время истечения в секундах 60 мл пробы материала, протекающей через калиброванное отверстие «Фурол» при определенных условиях.
3.1.3 Сейболттың әмбебап вискозиметрі бойынша тұтқырлық – белгілі бір жағдайлар кезінде калибрленген әмбебап тесігі арқылы ағатын материал сынамасының 60 мл-нің секундтағы ағудың түзетілген уақыты.
3.1.3 Вязкость по универсальному вискозиметру Сейболта – скорректированное время истечения в секундах 60 мл пробы материала, протекающей через калиброванное универсальное отверстие при определенных условиях.
t = 37,8 °C (100 °F) кезінде ағудың секундтағы өлшенген уақыты.
t = измеренное время истечения при 37,8 °C (100 °F), в секундах.