құпия жұмысқа рұсқат алу - Примеры

ПРИМЕРЫ

Сведения конфиденциального характера, получаемые должностными лицами по поддержанию правопорядка, сохраняются в тайне, если исполнение обязанностей или требования правосудия не требуют иного.

Тәртіпті сақтау бойынша лауазымды тұлғалардың қолына түсетін құпия мәліметтер құпия түрде сақталады, егер де міндеттері немесе әділетті заң талабы басқаны талап етпесе.

93. В целях своей защиты подследственные заключенные должны иметь право обращаться там, где это возможно, за бесплатной юридической консультацией, принимать в заключении юридического советника, взявшего на себя их защиту, подготавливать и передавать ему конфиденциальные инструкции. С этой целью в их распоряжение следует предоставлять по их требованию письменные принадлежности. Свидания заключенного с его юридическим советником должны происходить на глазах, но за пределами слуха сотрудников полицейских или тюремных органов.

93. Өздерін қорғау мақсатында тергеудегілер, мүмкіндік болған жерде, ақысыз заң кеңесін алу құқығына ие болулары, оларды қорғауға алған заң кеңесшісін қамауда қабылдауға және құпия нұсқауларды дайындауға және оған беруге құқығы болуы тиіс. Осы мақсатта тергеудегілердің талаптары бойынша оларға жазу құралдарын берген дұрыс. Қамаудағының заң кеңесшісімен кездесуі полицей немесе түрме органдарының қызметкерлері көзінше, бірақ олардың естуінен тыс жерде өтуі тиіс.

1. Каждый человек имеет право на труд, на свободный выбор работы, на справедливые и благоприятные условия труда и на защиту от безработицы.

1. Әр адамның еңбек етуге, жұмыс түрін еркін таңдауға, әділ және қолайлы еңбек жағдайына, жұмыссыздықтан қорғалуына құқығы бар.

Каждый человек имеет право на отдых и досуг, включая право на разумное ограничение рабочего дня и на оплачиваемый периодический отпуск.

Әр адам тынығуға және мәдени демалуға, оның ішінде ақылға қонымды шектеулі жұмыс күніне және мерзімді ақылы демалысқа, құқылы.

2. В целях защиты прав иностранцев, занимающихся законной оплачиваемой деятельностью в стране, в которой они находятся, такие права могут быть определены соответствующими правительствами в многосторонних или двусторонних конвенциях.

2. Шетелдіктердің құқықтарын сақтау мақсаттарында, олар тұрған ақылы жұмыс жасайтын ұйымдар жұмыстарын жүргізетін болады, мұндай құқықтар мемлекет аралық көп жақты немесе екі жақты келіссөздердің арқасында анықталуы мүмкін.

7. Инвалиды имеют право на экономическое и социальное обеспечение и на удовлетворительный уровень жизни. Они имеют право в соответствии со своими возможностями получить и сохранить за собой рабочее место или заниматься полезной, продуктивной и вознаграждаемой деятельностью и являться членами профсоюзных организаций.

7. Мүгедектер экономикалық және әлеуметтік қамтамасыздандырылуға және қанағаттанарлықтай өмір деңгейіне құқылы. Олар өз мүмкіндіктеріне сәйкес жұмыс орындарын алуға және сақтап қалуға немесе пайдалы, өнімді және табысты қызметпен айналасуға, кәсіподақ ұйымдардың мүшелері болуға құқылы.

13.2. Содержание под стражей до суда по возможности заменяется другими альтернативными мерами, такими, как постоянный надзор, активная воспитательная работа или помещение в семью или воспитательное заведение или дом.

13.2. Сотқа дейінгі абақтыда ұстау тәсілі басқа балама тәсілдермен алмастырылады, мысалға тұрақты бақылау, белсенді тәрбиелік жұмыс немесе тәрбиелеуші отбасыға немесе мекемеге немесе үйге орналастыру.

22.1. Для обеспечения и поддержания необходимой профессиональной компетентности всего персонала, занимающегося делами несовершеннолетних, следует использовать профессиональную подготовку, обучение в процессе работы, курсы переподготовки и другие соответствующие виды обучения.

22.1. Кәмелетке толмаған құқық бұзушылардың істерімен айналысатын барлық қызметкерлердің қажетті кәсіпқой біліктілігін қамтамасыз ету үшін және сол деңгейді ұстап тұру үшін кәсіпқой дайындықты, жұмыс кезіндегі оқуларды, қайта даярлану курстарын және өзге де тиісті оқу әдістерін қолданған абзал.

29.1. Следует прилагать усилия для использования промежуточных форм работы, таких как исправительные учреждения с ослабленным режимом, воспитательные дома, центры дневной подготовки и другие аналогичные им соответствующие формы, которые могут способствовать надлежащей реинтеграции несовершеннолетних в жизнь общества.

29.1. Қатал емес режимдегі түзеу мекемелері, тәрбие үйлері, күндізгі дайындық орталықтары және басқа да балама, осыларға сәйкес, сондай-ақ кәмелетке толмаған құқық бұзушының қоғамға қайта сіңісіп кетуіне мүмкіндік беретін аралық жұмыс түрлерінің пайдаланылуын да қарастырған абзал.

Приняты на первом Конгрессе ООН по предупреждению преступности и обращению с правонарушителями 30 августа 1955 г., одобрены Экономическим и Социальным Советом на 994-ом пленарном заседании 31 июля 1957 года

1955 жылдың 30 тамызында Қылмыстың алдын алу және құқық бұзушылармен жұмыс істеу жөніндегі БҰҰ-ның Бірінші Конгрессінде қабылданған, 1957 жылдың 31 шілдесінде Экономикалық және Әлеуметтік Кеңестің 994-толық мәжілісінде мақұлданған

11. В помещениях, где живут и работают заключенные:

11. Қамаудағылар тұратын және жұмыс жасайтын жайларда:

а) окна должны иметь достаточные размеры для того, чтобы заключенные могли читать и работать при дневном свете, и должны быть сконструированы так, чтобы обеспечивать доступ свежего воздуха, независимо от того, существует ли или нет искусственная система вентиляции;

а) терезелері қамаудағылар күндізгі жарықпен оқып және жұмыс жасай алатындай жеткілікті көлемде болуы және жасанды ауа алмастыру жүйесінің бар не жоқ екеніне қарамастан таза ауаның еркін келіп тұруын қамтамасыз ететіндей құрастырылуы тиіс.

b) искусственное освещение должно быть достаточным для того, чтобы заключенные могли читать или работать без опасности для зрения.

b) жасанды жарық қамаудағылардың жұмыс жасауы мен оқуы үшін көру қабілетіне қауіпсіз болатындай түрде қолжетімді болуы тиіс.

21. 1) Все заключенные, не занятые работой на свежем воздухе, имеют ежедневно право по крайней мере на час подходящих физических упражнений на дворе, если это позволяет погода.

21. 1)Таза ауада жұмыс жасамайтын барлық қамаудағы адамдардың күн сайын аулада кем дегенде бір сағат, егер ауа-райы жақсы болса, қолайлы дене жаттығуларын жасауға құқығы бар.

2) Однако это правило не должно препятствовать должному функционированию системы самоуправления, при которой ответственность за определенные виды социальной, воспитательной или спортивной деятельности возлагается на самих заключенных, которые работают под надзором в составе групп, создаваемых в целях их перевоспитания.

2) Алайда бұл ереже қамаудағыларды қайта тәрбиелеу мақсатында құрылған топтардың құрамында қадағалаумен жұмыс істейтін, ондағы белгілі бір әлеуметтік, тәрбиелік, спорттық қызмет түрлеріне жауапкершілік қамаудағылардың өздеріне жүктелген өзін-өзі басқару жүйесінің тиісті қызмет етуіне кедергі келтірмеуі тиіс.

36. 1) Каждый заключенный должен иметь возможность обращаться в будние дни к директору заведения или уполномоченному им сотруднику с заявлениями или жалобами.

36. 1) Әрбір қамаудағы адамның жұмыс күні мекеме директорына немесе оның уәкілетті қызметкеріне өтініш не шағыммен жолығуына мүмкіндігі болуы керек.

46. 1) Органы тюремного управления должны заботиться о тщательном отборе персонала всех категорий, ибо хорошая работа тюремных заведений зависит от добросовестности, гуманности, компетентности и личных качеств этих сотрудников.

46. 1) Түрме басқарма органдары барлық санаттағы қызметкерлердің мұқият іріктелуі туралы ойлауы тиіс, себебі түрме мекемесінің жақсы жұмыс істеуі осы қызметкерлердің адалдығы, адамгершілігі, біліктілігі және жеке бас қасиеттеріне байланысты.

3) Для достижения вышеуказанных целей сотрудников тюремной администрации следует назначать на полное рабочее время в качестве специализированных работников тюремного управления, пользующихся статусом государственных служащих и имеющих уверенность в сохранении их в должности при условии их хорошего поведения, эффективности их работы и физической способности выполнять возлагаемые на них задачи. Их заработная плата должна устанавливаться с таким расчетом, чтобы привлекать и удерживать на этой работе способных заниматься ею мужчин и женщин. Принимая во внимание исключительно трудные условия данной работы, этим людям следует обеспечивать соответствующие льготы и условия труда.

3) Жоғарда көрсетілген мақсаттарға жету үшін түрме әкімшілігі қызметкерлерін мемлекеттік қызметкер мәртебесін пайдаланушы және оларға жүктелген міндеттерді орындауға білек қабілеті бар және олардың жұмыстарының тиімділігі, олардың жақсы тәртібі жағдайында, олар өз қызметтерін сақтай алатындарына сенімдері мол түрме басқармасының мамандандырылған қызметкерлері ретінде толық жұмыс уақытына тағайындау керек. Олардың еңбек ақысы бұл жұмысқа қабілеті бар ер адамдар мен әйелдерді осы жұмысқа тарту және ұстап қалу есебімен тағайындалуы тиіс. Осы жұмыстың ерекше қиын жағдайын ескере отырып, бұл адамдарға тиісті жеңілдіктер мен еңбек жағдайын қамтамасыз ету керек.

2) Социальных работников, учителей и преподавателей ремесленных дисциплин следует назначать в качестве постоянных сотрудников, не пренебрегая однако, и работой лиц, работающих неполный рабочий день, или же добровольных сотрудников.

2) Әлеуметтік қызметкерлер, мұғалімдер және кәсіптік пән оқытушыларын тұрақты қызметкерлер есебінде тағайындау керек, алайда толық емес жұмыс күні бойынша жұмыс істейтіндер мен ерікті қызметкерлерді де ескеру керек.

50. 1) На должность директоров следует назначать лиц, достаточно квалифицированных в силу их характера, административных способностей, подготовки и опыта.

50. 1) Директорлық қызметке әкімшілік қабілеттілігі, тәжірибесі және дайындығы жөнінен жұмыс сипатына байланысты жеткілікті түрде білікті тұлғаны тағайындау керек.

2) Директор должен посвящать все свое время выполнению возложенных на него обязанностей, работая на полной рабочей ставке.

2) Директор толық жұмыс мөлшерлемесінде жұмыс жасай отырып, өзінің барлық уақытын өзіне жүктелген міндеттерді орындауға арнауы тиіс.

52. 1) В заведениях, размеры которых оправдывают присутствие одного или нескольких работающих на полной ставке врачей, по крайней мере один из этих последних должен проживать либо в самом заведении, либо в непосредственной близости от него.

52. 1) Көлемі бір немесе бірнеше дәрігердің толық мөлшердегі жалақымен жұмыс істеуін ақтай алатын мекемелерде, кем дегенде дәрігерлердің біреуі сол мекеменің өзінде немесе одан тікелей жақын жерде тұруы керек.

6) Заключенные должны иметь возможность выполнять работу по своему выбору, если это совместимо с правильным выбором ремесла и требованиями управления и дисциплины в заведении.

6) Егер дұрыс кәсіп таңдалған және ол мекемедегі тәртіп пен басқару талаптарына үйлесетін болса, онда қамаудағылардың өздерінің таңдауы бойынша жұмыс істеу мүмкіндігі болуы керек.

63. 1) Проведение в жизнь этих принципов требует индивидуального подхода к заключенным, а следовательно, и наличия гибкой системы классификации их по группам; желательно поэтому, чтобы такие группы помещались в отдельных заведениях, подходящих для работы с каждой из них.

63. 1) Осы принциптерді өмірде жүзеге асыру қамаудағылармен жеке тіл табысуды талап етеді, сондықтан оларды топ бойынша жіктеудің икемді жүйесі болғаны жөн, сол себепті бұндай топтар олардың әрбіреуімен жұмыс жасауға қолайлы бөлек мекемеде орналасқаны дұрыс.

72. 1) Организация и методы работы в заведениях должны максимально приближаться к тем, которые приняты за их стенами, чтобы заключенные приучались таким образом к условиям труда на свободе.

72. 1) Қамаудағылар бостандықтағы еңбек жағдайына үйренулері үшін, мекемедегі жұмыс әдістері мен оны ұйымдастыру олардың қабырға сыртында қабылданғандарына барынша жақындастырылған болуы керек.

b) разделение заключенных на категории, облегчающие работу с ними, в целях их возвращения к жизни в обществе.

b) қамаудағыларды қоғамдағы өмірге қайтару мақсатында олармен жұмыс жасауды жеңілдететін санаттарға бөлуді.

69. В кратчайший срок после приема каждого заключенного на основе изучения его характера следует разрабатывать программу работы с ним, исходя при этом из его индивидуальных потребностей, способностей и склонностей.

69. Әрбір қамаудағыны қабылдағаннан кейін қысқа мерзімде оның мінез-құлқын зерттеу негізінде оның жеке қажеттіліктері, қабілеті мен бейімділігін ескеріп, онымен жұмыс жасау бағдарламасын жасақтау керек.

3) На заключенных следует возлагать полезную работу, достаточную для того, чтобы заполнить нормальный рабочий день.

3) Қамаудағыларға олардың қалыпты жұмыс күнін толтыруға жеткілікті болатын пайдалы жұмыс жүктелуі тиіс.

2) Заключенные, выполняющие работу, не контролируемую заведением, должны находиться под постоянным наблюдением сотрудников последнего. За исключением случаев, когда заключенные выполняют работы для других правительственных учреждений, работодатели должны выплачивать заведению полные ставки заработной платы, полагающейся за соответствующую работу, учитывая при этом производительность труда заключенных.

2) Мекеменің бақылауында емес жұмысты жасаушы қамаудағылар, мекеменің үнемі бақылауында болуы керек. Қамаудағылардың үкімет мекемелеріне жұмыс жасауын алып тастағанда, жұмыс берушілер мекемеге осы жұмысқа тиісті толық еңбек ақыны, қамаудағылардың еңбек өндірісін есепке ала отырып, төлеуі тиіс.

81. Правительственные или другие органы и учреждения, помогающие освобожденным заключенным находить свое место в обществе, должны там, где это возможно и необходимо, заботиться о том, чтобы такие заключенные получали необходимые документы и удостоверения личности, находили подходящее жилье и работу, имели подходящую и достаточную для данного климата и времени года одежду и располагали средствами, достаточными для проезда на место их назначения и для жизни в течение периода, непосредственно следующего за их освобождением.

81. Бостандыққа шыққан қамауда болған адамға қоғамнан өз орынын табуға көмектесетін үкіметтік немесе басқа органдар мен мекемелер қажетті және мүмкін болатын жерлерде бұндай қамауда болған адамдар қажетті құжаттары мен жеке куәліктерін алулары, лайықты баспана мен жұмыс табуы үшін, осы климат пен жыл мезгіліне ыңғайлы әрі жеткілікті киімі болуын және олардың белгіленген жерлеріне жетулеріне және олардың тікелей бостандығынан кейінгі өміріне жеткілікті қаражаты бар болуын ойластырулары керек.

4) Медицинские и психиатрические службы, работающие при пенитенциарных заведениях, должны обеспечивать психическое лечение всех нуждающихся в нем заключенных.

4) Пенитенциарлық мекемелер жанында жұмыс жасайтын медициналық және психиатрлық қызметтер осыған мұқтаж қамаудағыларға психикалық емдеуді қамтамасыз етулері тиіс.

89. Подследственным заключенным всегда следует предоставлять возможность трудиться. Однако труд им в обязанность не вменяется. Если такой заключенный решает работать, его труд должен оплачиваться.

89. Тергеудегілерге әруақытта еңбек етуге мүмкіндік беру керек. Бірақ еңбек оларға міндетті болып жүктелмейді. Егер бұндай қамаудағы адам жұмыс істеуге шешім қабылдаса, оның еңбегі төленуі тиіс.

a) Обеспечение права на труд на всех уровнях, права создавать профессиональные союзы и ассоциации рабочих и заключать коллективные договоры; содействие полной производительной занятости, создание справедливых и благоприятных условий работы для всех, включая улучшение санитарных условий и охраны труда, обеспечение без какой-либо дискриминации справедливого вознаграждения за труд, установление минимального уровня заработной платы, достаточно высокого для обеспечения удовлетворительного уровня жизни; защита потребителя;

a) Еңбек етуге қатысты барлық деңгейдегі құқықтарды, кәсіби одақтар пен жұмыскерлер қауымдастықтарын құру және ұжымдық келісім-шарттарды жасасу құқықтарын қамтамасыз ету; толық өндірістік жұмыспен қамтылуына жәрдем беру, барлық адамдарға әділетті және қолайлы жұмыс жағдайларын жасау, соның ішінде, санитарлық жағдайларды және еңбек қорғауды жақсарту, ешбір кемсітушіліксіз еңбек ақысын қамтамасыз ету, өмір сүрудің айтарлықтай жоғарғы, қанағаттандырарлық деңгейін қамтамасыз ету үшін еңбек ақының минималды деңгейін бекіту; тұтынушыны қорғау

b) Охрана прав матери и ребенка; забота о воспитании и здоровье детей, проведение мероприятий, направленных на охрану здоровья и благосостояния женщин и особенно работающих матерей во время беременности и младенческого возраста их детей, а также матерей, заработок которых является единственным источником обеспечения семьи; предоставление женщинам отпусков и пособий в связи с беременностью и материнством с сохранением за ними места работы и зарплаты;

b) Ана және бала құқықтарын қорғау; балалар тәрбиесі және денсаулығына қамқорлық жасау, әйелдердің, әсіресе жүкітілік кезінде және балаларының сәби шағында жұмыс істейтін аналардың, сонымен қатар жалақысы отбасын қамтамасыз етуде жалғыз табыс көзі болып табылатын аналардың денсаулығы мен әл-ауқатының қорғанысына бағытталған іс-шараларды жүргізу; әйелдерге кейін жүмыс орны мен еңбек ақысын сақтай отырып, жүктілікке байланысты демалыстар беру және жәрдемақы төлеу

b) Принятие мер для расширения участия широких народных масс в экономической, социальной, культурной и политической жизни стран через посредство национальных правительственных органов и неправительственных организаций, кооперативов, сельских ассоциаций, организаций трудящихся и работодателей, а также женских и молодежных организаций, с помощью таких методов, как национальные и региональные планы социального и экономического прогресса и общинного развития, с целью достижения полной интеграции национального общества, ускорения прогресса социальной мобильности и укрепления демократической системы;

b) Ұлттық қоғамның толық бірігуіне жету, әлеуметтік мобильділік прогресін тездету және демократиялық жүйені нығайту мақсатында ұлттық үкіметтік органдар және үкіметтік емес ұйымдар, кооперативтер, ауылдық жерлердің қауымдастықтары, жұмыскерлер мен жұмыс берушілер ұйымдары, сонымен қатар әйелдер және жастар ұйымдарының арқылы, әлеуметтік және экономикалық ілгерілеу мен қоғамдық дамудың ұлттық және аймақтық жоспарлары сияқты әдістердің көмегімен қалың бұқараны мемлекеттің экономикалық, әлеуметтік, мәдени және саяси өміріне қатыстыруын кеңейту үшін шаралар қабылдау

b) Улучшение условий гигиены и безопасности труда рабочих с помощью соответствующих технологических и законодательных мер и обеспечение материальных условий для осуществления этих мер, включая ограничение рабочих часов;

b) Лайықты технологиялық және заңнамалық шаралар көмегімен жұмыскерлердің гигиена және еңбек қауіпсіздігі жағдайларын жақсарту және осы шараларды жүзеге асыру үшін материалдық жағдайларды қамтамасыз ету, соның ішінде жұмыс сағаттарын шектеу

c) Создание в интересах детей и работающих родителей соответствующих детских учреждений.

c) Балалар және жұмыс істейтін ата-аналар мүддесінде тиісті балалар мекемелерін құру.

b) любые данные и материалы описательного характера о программах обращения с правонарушителями, персонале, работающем в исправительных учреждениях, и числе лиц, подвергшихся любой форме заключения, а также статистические материалы, если такие имеются;

b) тұтқындаудың қандай да түріне душар болған тұлғаларға, түзеу мекемесінде жұмыс істейтін қызметкерлердің, құқықбұзушылардың үкімдерінің бағдарламалары туралы сипаттық мінездемесі бар кез келген мәліметтер мен материалдарды, егер ондай бар болса, статистикалық материалдарды

жүйелік маңызы бар немесе маңызды төлем жүйесінің жұмыс істеуін бағалау - осы төлем жүйесінің халықаралық стандарттарға сәйкестігін айқындау мақсатында төлем жүйесінің операторы, төлем жүйесінің операциялық орталығы, Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі немесе халықаралық қаржы ұйымдары жүзеге асыратын шаралар кешені

оценка функционирования системно значимой или значимой платежной системы - комплекс мер, осуществляемых оператором платежной системы, операционным центром платежной системы, Национальным Банком Республики Казахстан или международными финансовыми организациями в целях определения соответствия данной платежной системы международным стандартам

жүйелік маңызы бар төлем жүйесі - үздіксіз жұмысы Қазақстан Республикасы қаржы нарығының тұрақты жұмыс істеуіне ықпал ететін және жұмысының тоқтауы (іркілуі) Қазақстан Республикасының қаржы нарығында тәуекелдердің туындауына әкеп соғуы мүмкін төлем жүйесі

системно значимая платежная система - платежная система, бесперебойная работа которой способствует стабильному функционированию финансового рынка Республики Казахстан и остановки (сбои) в работе которой могут привести к возникновению рисков на финансовом рынке Республики Казахстан

Қызметкерлер құрамының жұмыс істеу уақыты 0,5 сағатты құрайды.

Время работы персонала составляет 0,5 часа.

Ваннаның жұмыс ортасының құрамы 2-кестеде көрсетілген.

Состав рабочей среды ванны указан в Таблице 2.

6.8 60 мин аралығы ішінде сынау кезінде 0,1%-ға дейін дәлдігі бар секундттың оннан бір бөлігіне градуирленген Таймер. Олар бақыланатын жиілігі тізбегінде жұмыс істейтін болса, электр таймерлерді пайдалануға болады.

6.8 Таймер, градуированный в десятых долях секунды, с точностью до 0,1% при испытании в течение интервала 60 мин. Можно использовать электрические таймеры, если они работают в контуре с контролируемой частотой.

Осы сынау әдісін қолдану үшін тым сұйық болып табылатын материалдармен жұмыс істеу кезінде, D3142 сынау әдісін қолдану керек.

При работе с материалами, являющимися слишком жидкими для применения данного метода испытаний, следует использовать Метод испытаний D3142.

D6792 Мұнай өнімдері мен майлайтын материалдармен жұмыс істейтін сынау зертханаларына арналған сапа жүйесі бойынша стандартты әдістемесі (Practice for Quality System in Petroleum Products and Lubricants Testing Laboratories)

D6792 Стандартная методика по системе качества для испытательных лабораторий, работающих с нефтепродуктами и смазочными материалами (Practice for Quality System in Petroleum Products and Lubricants Testing Laboratories)

5.2 775 ± 25 °C температурасы кезінде жұмыс істеуге арналған Муфельді электр пеші. Оған қоса пеш ішіндегі кәдімгі баяу тартуды қамтамасыз етуге арналған сәйкес алдыңғы мен артқы жақтары бар пешті немесе температура мен ауа ағынын реттеуге арналған бағдарламалық басқаруы бар пешті пайдаланған жөн.

5.2 Печь муфельная электрическая, рассчитанная на работу при температуре 775 ± 25 °С, при этом желательно использовать печь, имеющую в передней и задней стенках соответствующие отверстия для обеспечения медленной естественной тяги внутри печи, или печь с программным управлением для регулирования температуры и воздушного потока.

12.1.1 Қайталануы – сынау әдісін қалыпты және дұрыс қолдану ұзақ кезең ішінде бірдей сынақ материалды пайдалана отырып, тұрақты жұмыс жағдайларында бір құралы үшін бір лаборант алынған дәйекті тестілеу нәтижелері арасындағы айырмашылық жиырма бір жағдайда ғана төменде көрсетілген мәндерден асып мүмкін:

12.1.1 Повторяемость – Расхождение между последовательными результатами испытания, полученными одним лаборантом на одном аппарате при постоянных рабочих условиях с использованием идентичного испытуемого материала, в течение длительного периода при нормальном и правильном применении метода испытаний может превышать нижеуказанные значения только в одном случае из двадцати:

14.1.1 Қайталануы – сынау әдісін қалыпты және дұрыс қолдану кезінде ұзақ кезең ішінде ұқсас зерттеу материалын пайдалана отырып, тұрақты жұмыс жағдайлары кезінде бір лаборантпен бір аппаратта алынған сынаудың бірізді нәтижелері арасындағы айырмашылық төменде аталған мәндерден жиырма жағдайдың бір жағдайында ғана аса алады:

14.1.1 Повторяемость – Расхождение между последовательными результатами испытания, полученными одним лаборантом на одном аппарате при постоянных рабочих условиях с использованием идентичного исследуемого материала, в течение длительного периода при нормальном и правильном применении метода испытаний может превышать нижеуказанные значения только в одном случае из двадцати:

12.1.2 Қайта жүргізілуі – сынау әдісін қалыпты және дұрыс қолдану кезінде ұзақ кезең ішінде ұқсас зерттеу материалымен әртүрлі зертханаларда жұмыс істейтін әртүрлі лаборанттармен алынған екі бөлек және тәуелсіз нәтижелері арасындағы айырмашылық төменде аталған мәндерден жиырма жағдайдың бір жағдайында ғана аса алады:

12.1.2 Воспроизводимость – Расхождение между двумя отдельными и независимыми результатами, полученными различными лаборантами, работающими в разных лабораториях с идентичным исследуемым материалом, в течение длительного периода при нормальном и правильном применении метода испытаний может превышать нижеуказанные значения только в одном случае из двадцати:

Қызметкерлер құрамының жұмыс істеу уақыты 0,5 сағатты құрайды.

Время работы персонала составляет 0,5 часа.

6. Инвалиды имеют право на медицинское, психическое или функциональное лечение, включая протезные и ортопедические аппараты, на восстановление здоровья и положения в обществе, на образование, ремесленную профессиональную подготовку и восстановление трудоспособности, на помощь, консультации, на услуги по трудоустройству и другие виды обслуживания, которые позволят им максимально проявить свои возможности и способности и ускорят процесс их социальной интеграции или реинтеграции.

6. Мүгедектер медициналық, психикалық немесе функционалдық емделуге, оның ішінде протездік және ортопедиялық аппараттарға, денсаулығын және қоғамдағы жағдайын қалпына келтіруге, білім алуға, кәсіптік қолөнер дайындығына және еңбекке жарамдылығын қалпына келтіруге, көмек алуға, кеңес алуға, жұмысқа орналастыру қызметтерін алуға және тағы басқа да оларға өз қабілеттері мен мүмкіндіктерін максималды түрде көрсетуге мүмкіндік беретін, олардың әлеуметтік интеграциясы немесе реинтеграциясын тездететін қызмет көрсету түрлеріне құқылы.

с) постановления о работе на благо общины;

с) белгілі бір ұйымға жұмысқа тұрғызу туралы қаулылар шығару

22.2. Персонал органов правосудия по делам несовершеннолетних должен подбираться с учетом различных категорий несовершеннолетних, которые вступают в контакт с системой правосудия по делам несовершеннолетних. Следует приложить усилия для обеспечения справедливого представительства женщин и национальных меньшинств в органах правосудия по делам несовершеннолетних.

22.2. Кәмелетке толмаған құқық бұзушылардың ісімен айналысатын құқық қорғау қызметкерлері кәмелетке толмаған құқық бұзушылардың әртүрлі категорияларын ескере отырып жұмысқа қабылдануы керек. Кәмелетке толмаған құқық бұзушылар ісімен айналысатын сот төрелігі органдарында әйел баласы мен ұлттық азшылық өкілдеріне әділ қарым-қатынасты қамтамасыз етуге күш салған жөн.

В целях достижения беспристрастности при отправлении правосудия в отношении несовершеннолетних следует избегать любой дискриминации на политической, социальной, половой, расовой, религиозной, культурной или любой другой основе в отношении отбора, назначения и продвижения персонала в системе правосудия по делам несовершеннолетних. Такова была рекомендация шестого Конгресса. Кроме того, шестой Конгресс призвал государства-члены обеспечить справедливое и равноправное положение женщин-сотрудников в системе уголовного правосудия и рекомендовал принять специальные меры для набора, подготовки и содействия продвижению женщин-сотрудников в системе правосудия в отношении несовершеннолетних.

Кәмелетке толмаған құқық бұзушыларға қатысты әділ және бейтарап сот төрелігін орындау мақсатында, олардың ісімен айналысатын қызметкерлерді таңдау, тағайындау және алға жылжыту кезінде саяси, әлеуметтік, жыныстық, нәсілдік, діни, мәдени немесе басқа да кез-келген алалаушылықтан аулақ болған дұрыс. Алтыншы Конгрестің ұсынысы осындай болды. Бұдан басқа, алтыншы Конгрес мүше мемлекеттерді қылмыстық сот төрелігінің жүйесінде қызмет ететін әйел-қызметкерлерге әділетті және тең құқылы қарым-қатынаспен қамтамасыз етуге шақырады және кәмелетке толмаған құқық бұзушыларға қатысты сот төрелігіне әйел-қызметкерлерді жұмысқа алу, дайындау және олардың алға жылжуы үшін ықпалдасу мақсатында шаралар орындауға үндейді.

24.1. Следует прилагать усилия для предоставления несовершеннолетним на всех этапах судебного разбирательства необходимой помощи, такой как обеспечение жильем, получение образования или профессиональной подготовки, трудоустройство или любая другая помощь, которая может оказаться полезной и практичной в целях содействия процессу перевоспитания.

24.1. Кәмелетке толмаған құқық бұзушыларға сот ісінің барлық кезеңінде қажетті көмек беруді қамтамасыз ету керек, мысалға алғанда, тұрғын үймен қамту, білім алуға немесе кәсіби дайындықтан өтуге, жұмысқа тұруға немесе басқа да қажет болатын көмектер беруге күш салу керек.

28. 1) Заключенных не следует назначать в дисциплинарном порядке на работу по обслуживанию самого заведения.

28. 1) Мекемені тазалап, күту жөніндегі жұмысқа қамаудағыларды тәртіптік жаза ретінде қатыстыруға болмайды.

d) Принятие надлежащих мер по восстановлению трудоспособности лиц с умственными или физическими недостатками, особенно детей и молодежи, с тем чтобы помочь им в возможно полной мере стать полезными членами общества; такие меры должны включать предоставление лечения и технических приспособлений, возможностей образования, профессиональной и социальной ориентации, обучения и льгот при трудоустройстве, а также предоставление других видов необходимой помощи, создание социальных условий, в которых нетрудоспособные лица не подвергались бы дискриминации из-за своих недостатков.

d) Ақыл-ой және физикалық кемшіліктері бар адамдар, әсіресе жастар мен балалар толыққанды түрде қоғамның пайдалы мүшелері болуына көмек беру мақсатында, олардың еңбекке жарамсыздығын қалпына келтіру жөнінде тиісті шараларды қабылдау; бұндай шаралар емдеу және техникалық бейімдеулерді, білім алу, кәсіби және әлеуметтік бағыт алу, жұмысқа орналасу кезінде оқу және жеңілдіктерге ие болу мүмкіндіктерін, сонымен қатар қажетті көмектің өзге түрлерін беруді, еңбекке жарамсыз тұлғалар өз кемшіліктері салдарынан кемсітушілікке тап болмайтын әлеуметтік жағдайларды жасауды қамтиды.

2. Заключенным-иностранцам следовало бы предоставлять доступ наравне с заключенными гражданами данной страны к образованию, работе и профессиональной подготовке.

2. Шетелдік тұтқындар сол елдің тұтқындарымен тең дәрежеде білімге, жұмысқа және кәсіптік дайындыққа қол жеткізуі керек.

учитывая, однако, что изложенные ниже принципы не налагают на государства обязательства по созданию таких правовых институтов, как передача на воспитание или усыновление,

бірақ, төменде көрсетілген принциптер мемлекетке тәрбиеге беру немесе асырап алу сияқты құқықтық институттарды құру бойынша міндеттемелерді арттырмайтындығын есекере отырып,

Если родители не проявляют заботы о своем ребенке или она является ненадлежащей, то следует рассмотреть вопрос о заботе о нем со стороны родственников родителей ребенка, о передаче ребенка на воспитание в другую семью или об усыновлении или, в случае необходимости, о помещении ребенка в специальное учреждение.

Егер ата-аналар өз баласына қамқорлық көрсетпесе немесе ол тиісті болмаса, оған ата-ананың туыстары тарапынан қамқорлық мәселесін, баланы тәрбиелеуге басқа отбасына беру немесе асырап алу немесе, қажет болса, баланы арнайы мекемеге орналастыру мәселесін қарастыру керек.

Воспитание ребенка в другой семье, хотя и является временным по своему характеру, может продолжаться, в случае необходимости, до достижения ребенком совершеннолетия, но при этом оно не должно исключить возможности возвращения ребенка к его собственным родителям или его усыновления до наступления совершеннолетия.

Баланы басқа отбасында тәрбиелеу өз сипатына қарай уақытша болып табылса да, қажет жағдайда баланың кәмелет жасқа толуына дейін жалғасу мүмкін, бірақ бұл кезде баланың өз ата-анасына қайтарылуы немесе кәмелет жасқа толғанға дейін оны асырап алу мүмкіндігі алып тасталмау керек.

Если ребенка не представляется возможным передать другой семье на воспитание или для усыновления, или обеспечить для него надлежащую заботу в стране происхождения, в качестве альтернативного решения вопроса обеспечения ребенка семьей может рассматриваться усыновление его за границей.

Егер шыққан мемлекетте баланы тәрбиелеуге немесе асырап алуға басқа отбасына беруге, немесе оған тиісті қамқорлықты қамтамасыз ету мүмкіндік болмаса, баланы отбасымен қамтамасыз ету мәселенің балама шешімі ретінде оны шетелдік асырап алу қарастырылады.

Правительствам следует установить политику, законодательство и эффективный контроль для защиты интересов детей, усыновляемых за границей. Усыновление за границей должно, по возможности, производиться лишь в том случае, если в соответствующих государствах разработаны такие меры.

Үкіметтерге шетелдік асырап алу кезінде баланың мүдделерін қорғайтын саясатты, заңнаманы, тиімді бақылауды орнату керек. Мүмкіндігінше шетелдік асырап алу сәйкес мемлекеттерде бұндай шаралар әзірленген жағдайда ғана жүзеге асырылу керек.

Усыновление за границей должно, как правило, производиться через компетентные органы или учреждения с применением гарантий и норм, аналогичных тем, которые действуют при усыновлении в стране происхождения. Ни в коем случае усыновление не должно приводить к получению сторонами, принимающими участие в усыновлении, неоправданных финансовых выгод.

Шетелге асырап алу, әдетте, асырап алу кезінде шыққан мемлекетте әрекет етуші кепілдемелер және нормалардың қолданылуымен, құзіретті органдар немесе мекемелер арқылы жүзеге асырылады. Еш бір жағдайда асырап алу асырап алуға қатысушы тараптардың ақталмаған қаржылық пайдаларына әкелмеу керек.

При усыновлении за границей через лиц, выступающих в качестве представителей будущих приемных родителей, особое внимание должно уделяться вопросу защиты правовых и социальных интересов ребенка.

Шетелге асырап алу болашақ асырап алушы ата-аналардың өкілі арқылы жүргізілген кезде баланың құқықтық және әлеуметтік мүдделерін қорғау мәселелеріне басты назар аударылу қажет.

Вопрос об усыновлении за границей может рассматриваться лишь после того, как будет установлено, что не имеется юридических препятствий для усыновления ребенка и что будут представлены соответствующие документы, необходимые для завершения процедуры усыновления, например согласие компетентных органов. Необходимо также установить, что ребенок сможет переехать в страну будущих приемных родителей и сможет получить их гражданство.

Асырап алу туралы мәселе тек қана асырап алуға заңдылық бөгеттердің жоқтығы анықталып, асырап алу үдерісін аяқтауға қажетті, құзіретті органдардың келісімі сынды сәйкес құжаттар ұсынылған кезде ғана қаралады. Сондай-ақ бала болашақ асырап алушы ата-ананың мемлекетіне көшіп, олардың азаматтығын ала алатындығын орнықтыру керек.

При усыновлении за границей в каждой из участвующих в нем стран должна, как правило, быть обеспечена юридическая сила этого усыновления.

Шетелдік асырап алу кезінде оған қатысушы әр мемлекетте, әдетте, осы асырап алудың заңдылық күші қамтамасыз етілу керек.

2. В соответствии с настоящей Декларацией то или иное лицо может считаться "жертвой", независимо от того, был ли установлен, арестован, предан суду или осужден правонарушитель, а также независимо от родственных отношений между правонарушителем и жертвой. Термин "жертва" в соответствующих случаях включает близких родственников или иждивенцев непосредственной жертвы, а также лиц, которым был причинен ущерб при попытке оказать помощь жертвам, находящимся в бедственном положении, или предотвратить виктимизацию.

2. Осы Декларацияға сәйкес құқық бұзушы анықталғанынан, тұтқындалғанынан, сотқа төрелігінің қолына берілгенінен немесе сотталғанынан тәуелсіз, сонымен қатар құқық бұзушы мен құрбанның арасындағы туыстық қарым-қатынасқа тәуелсіз қандай да бір тұлға «құрбан» болып саналуы мүмкін. «Құрбан» терминінің құрамына тиісті жағдайларда тікелей құрбанның қамқорлығындағы адамдар немесе жақын туыстары, сонымен қатар құрбандарға жәрдем көрсетуге талпыну барысында немесе витимизацияның алдын алу барысында залал келтірілген және ауыр жағдайға тап болған тұлғалар да кіреді.

5. В тех случаях, когда это необходимо, следует создать и укрепить судебные и административные механизмы, с тем чтобы обеспечить жертвам возможность получать компенсацию с помощью официальных или неофициальных процедур, которые носили бы оперативный характер, являлись бы справедливыми, недорогостоящими и доступными. Жертв, стремящихся получить компенсацию с помощью таких механизмов, следует информировать об их правах.

5. Қажет болған жағдайларда құрбандарға жедел әрі әділ түрде, қымбатқа түспейтін және қол жетімді түрде ресми немесе ресми емес рәсімдер арқылы өтемақы алу мүмкіндігін қамтамасыздандыру мақсатында соттық және әкімшілік механизмдерді құрып, оларды бекіту қажет. Осындай механизмдер көмегімен өтемақы алуға тырысқан құрбандарға олардың құқықтары туралы хабарлау қажет.

e) предотвращения неоправданных задержек при рассмотрении дел и выполнения постановлений или решений о предоставлении компенсации жертвам.

e) істі қарау барысында себепсіз кідірістердің алдын алу және құрбандарға өтемақы төлеу туралы шығарылған шешімдер мен қаулыларды орындау

12. В тех случаях, когда компенсацию невозможно получить в полном объеме от правонарушителя или из других источников, государствам следует принимать меры к предоставлению финансовой компенсации:

12. Құқық бұзушыдан немесе басқа да көздерден өтемақыны толықтай алу мүмкіндігі болмаған жағдайда, мемлекет қаржылай өтемақыны қамтамасыздандыру шараларын қолға алуы тиіс:

19. Государствам следует рассмотреть вопрос о включении в национальные законы норм, запрещающих злоупотребление властью и предусматривающих средства защиты для жертв таких злоупотреблений. В число таких средств следует, в частности, включить право на реституцию и/или компенсацию и необходимую материальную, медицинскую, психологическую и социальную помощь и поддержку.

19. Мемлекеттерге билікті асыра пайдалануға тиым салатын және осындай асыра пайдаланушылық құрбандары үшін қорғаныс құралдарын қарастыратын ұлттық заңнамалық нормаларды енгізу туралы мәселені қарастыруы қажет. Мұндай іс-шаралар құрамына, негізінен реституцияға және/немесе өтемақыға құқық және қажетті медициналық, қаржылай, психологиялық және әлеуметтік көмек пен қолдау алу құқығы кіреді.

21. Государствам следует периодически пересматривать существующие законы и практику для обеспечения их способности реагировать на изменяющиеся условия, в случае необходимости принимать и вводить в действие законодательные положения, запрещающие деяния, представляющие собой серьезные виды злоупотребления политической или экономической властью, и содействующие мерам и механизмам предотвращения таких деяний, а также развивать и широко обеспечивать соответствующие права и средства правовой защиты для жертв таких деяний.

21. Өзгермелі жағдайларға әсер ету қабілеттерін қамтамасыздандыруға арналған қолданыстағы заңдар мен тәжірибені белгілі бір мерзім аралығында қайта қарап, қажет болған жағдайда, саяси және экономикалық билікті асыра пайдаланудың аса ауыр түрлерін танытатын іс-әрекеттерге тиым салатын және осындай іс-әрекеттердің алдын алу шаралары мен механизмдерінің жүзеге асыруына ат салысатын заңнамалық ережелерді қабылдап, іске асыруы қажет, сондай-ақ осындай іс-әрекеттердің құрбанын құқықтық қорғау құралдары мен құқықтарын дамытып, кеңінен қолданылуын қамтамасыздандыруы қажет.

1. Все государства должны принимать эффективные меры для предупреждения и ликвидации дискриминации на основе религии или убеждений в признании, осуществлении и реализации прав человека и основных свобод во всех областях гражданской, экономической, политической, социальной и культурной жизни.

1. Барлық мемлекеттер азаматтық, экономикалық, саяси, әлеуметтік және мәдени өмірдің барлық салаларындағы адам құқықтарын және негізгі бостандықтарын мойындауда, жүзеге асыруда және орындауда дін немесе наным-сенім негізіндегі кемсітушіліктің алдын алу және жою үшін тиімді шаралар қабылдауы қажет.

c) производить, приобретать и использовать в соответствующем объеме необходимые предметы и материалы, связанные с религиозными обрядами или обычаями или убеждениями;

c) діни салттар немесе дәстүрлер немесе наным-сенімдермен байланысты қажетті заттарды және материалдарды өндіру және оларды тиісті мөлшерде сатып алу мен пайдалану

ссылаясь также на Резолюцию 1921 (LVIII) Экономического и Социального Совета от 6 мая 1975 года о предупреждении потери трудоспособности и восстановлении трудоспособности инвалидов,

сондай-ақ, Экономикалық және Әлеуметтік Кеңестің 1975 жылдың 6 мамырында қабылдаған еңбекке жарамдылық қабілетінен айырылудың алдын алу және мүгедектердің еңбекке қабілетін қайта қалпына келтіру туралы 1921 (LVIII) Қарарына жүгіне отырып,

11. Инвалиды должны иметь возможность пользоваться квалифицированной юридической помощью, когда подобная помощь является необходимой для защиты их личности и имущества: если они являются объектом судебного преследования, они должны пользоваться обычной процедурой, полностью учитывающей их физическое или умственное состояние.

11. Мүгедектер жеке бастарын және мүліктерін қорғау үшін қажет болған жағдайда білікті заңгерлік көмек алу мүмкіндігіне ие болуы тиіс, егер де олар соттық қудалау нысанына айналса, олар өздерінің физикалық немесе ақыл-ес жағдайының толықтай ескерілуімен әдеттегі іс-шараларды қолдануы тиіс.

принимая во внимание Международную конвенцию о предупреждении преступления геноцида и наказании за него, Международную конвенцию о пресечении преступления апартеида и наказании за него, Конвенцию о неприменимости срока давности к военным преступлениям и преступлениям против человечества,

геноцид қылмысын алдын алу және оның жазасы туралы Халықаралық конвенцияны, апартеид қылмысын бұлтартпау және оның жазасы туралы Халықаралық конвенцияны, әскери қылмыстарға және адамзатқа қарсы жасалған қылмыстарға ескіру мерзімінің қолданылмауы туралы Конвенцияны назарға ала отырып,

2. Государство, в соответствии со своими конституционными принципами и процедурами, а также все компетентные органы и все работники образования несут ответственность за то, чтобы ресурсы в области образования всех стран использовались для борьбы с расизмом, в частности добиваясь того, чтобы в программах и учебниках отводилось место научным и этическим понятиям о единстве и различиях людей и не допускалось проведения различий, унижающих достоинство какого-нибудь народа; обеспечивая подготовку преподавательского состава в этих целях, предоставляя ресурсы школьной системы в распоряжение всех групп населения без ограничения или расовой дискриминации и принимая меры, способные устранить ограничения, от которых страдают отдельные расовые или этнические группы как в отношении уровня образования, так и в отношении уровня жизни, и в особенности для того, чтобы избежать перенесения этих ограничений на детей.

2. Мемлекет өзінің конституциялық қағидалары мен ұстанымдарына сәйкес, сонымен қатар барлық құзыретті органдар мен барлық білім қызметкерлері барлық мемлекеттердің білім саласындағы ресурстарының нәсілшілдікпен күрес мақсатында пайдаланылуы үшін жауапкершілік тартады, атап айтқанда, бағдарламалар мен оқулықтарда адамдардың бірлігі мен еркшеліктері жайлы ғылыми да этикалық ұғымдарға да назар аударылып, орын берілуі тиіс және де қандай да бір халықтың абыройын төмендететін айырмашылықтардың нұсқалуына жол берілмеуі тиіс; осы мақсатта оқытушылар құрамының дайындығы қамтамасыздандырылып, қандай да бір шектеулер немесе нәсілдік дискриминациясыз барлық тұрғындар топтарына мектеп жүйесінің қорлары ұсынылуы тиіс; және де білім деңгейіне қатысты, сондай-ақ тұрмыстық деңгейіне қатысты жекелеген нәсілдік немесе этникалық топтарға жапа шектіретін шектеулерді жоюға бағытталған іс-шараларды қолға алу қажет, себебі мұндай шектеулердің балаларға ауысу қаупі төнуінің алдын алу шараларын қолданбасқа болмайды.

2. В рамках своей компетенции и в соответствии со своими конституционными положениями государство принимает все надлежащие меры, включая законодательные, в особенности в области образования, культуры и информации, в целях предотвращения, запрещения и ликвидации расизма, расовой пропаганды, расовой сегрегации и апартеида и содействовать распространению знаний и результатов соответствующих исследований в области естественных и социальных наук по причинам, порождающим расовые предрассудки и расистские взгляды и по предупреждению их, учитывая должным образом принципы, изложенные во Всеобщей декларации прав человека и в Международном пакте о гражданских и политических правах.

2. Өз құзыреттілігі аясында және конституциялық ережелерге сәйкес мемлекет білім, мәдениет және ақпарат салаларындағы заңнамалық шараларды қоса алғанда нәсілшілдікті, нәсілшілдік насихатты, нәсілдік сегрегация мен апартеидті жою және оларға тиым салу, олардың алдын алу мақсатында мүмкіндігінше барлық шараларды қолданады және адам құқықтарының Жалпыға ортақ декларациясында, азаматтық және саяси құқықтар туралы Халықаралық пактіде берілген қағидаларды ескере отырып, жаратылыстану және әлеуметтік ғылымдар саласындағы нәсілдік нанымдар мен нәсілшілдік көзқарастарды туғызатын себептер бойынша және олардың алдын алу шаралары бойынша жүргізілген зерттеулердің нәтижелері мен мәліметтерін таратуда қолғабыс етуге міндетті.

а) в этом положении подчеркивается, что применение силу должностными лицами по поддержанию правопорядка должно носить исключительный характер; хотя оно подразумевает, что должностные лица по поддержанию правопорядка могут быть уполномочены на применение силы, какая является разумно необходимой при данных обстоятельствах в целях предупреждения преступления или при проведении правомерного задержания правонарушителей или подозреваемых правонарушителей, или при оказании помощи при таком задержании, не может применяться сила, превышающая необходимые для этих целей пределы;

а) бұл ережеде ерекше атап өтетіні, тәртіп сақтау бойынша лауазымды тұлғалардың күш қолдануы тек қана ерекше сипатты жағдайда орын алуы тиіс; алайда мұндағы тәртіп сақтау бойынша лауазымды тұлғалар белгілі бір жағдайларда қылмыстың алдын алу мақсатында немесе құқық бұзушыларды немесе күдікті құқық бұзушыларды заңды түрде ұстау барысында немесе осындай тұтқындау болған жағдайда көмек көрсету барысында орынды түрде қажет болса күш қолдануға құқылы, бірақ осы мақсаттарда қажетті шектен асып кететін күш қолданыла алмайды.

".... пытка означает любое действие, посредством которого человеку намерено причиняется сильная боль или страдание, физического или умственного, со стороны официального лица или по его подстрекательству с целью получения от него или от третьего лица информации или признаний, наказания его за действия, которые он совершил, или в совершении которых подозревается, или запугивания его или других лиц. В это толкование не включаются боль или страдание, возникающие только из - за законного лишения свободы, ввиду состояния, присущего этому, или вследствие этого, в той степени, насколько это совместимо с Минимальными стандартными правилами обращения с заключенными";

«... азаптау адамға қасақана қатты жапа шектіру немесе азап көрсету, денесіне немесе санасына,одан немесе үшінші жақ тұлғадан ақпарат алу немесе мойындату, жасаған іс-әрекеті үшін немесе жасады деп күдіктеніп жазалау немесе оны немесе басқа адамдарды қорқыту мақсатында ресми тұлға тарапынан немесе айдап салу арқылы орындалатын кез-келген іс-әрекетті білдіреді. Бұл анықтама құрамына Минималды стандартты қамауға алынғандармен қарым-қатынас ережелеріне барынша сәйкес тек қана заңды түрде бас бостандығынан айырылу салдарынан және осындай жағдайға тап болу әсерінен немесе салдарынан туындайтын жапа немесе азап».

b) хотя понятия коррупции должно определяться в соответствии с национальным правом, следует понимать, что оно охватывает совершение или несовершение какого - либо действия при исполнении обязанностей или по причине этих обязанностей в результате требуемых или принятых подарков, обещаний или стимулов или их незаконное получение всякий раз, когда имеет место такое действие или бездействие;

b) жемқорлық ұғымы ұлттық заңға сәйкес анықталуы тиіс болса да, ол міндеттерді орындау барысында немесе талап етілген немесе қабылданған сыйлықтар, уәделер немесе соған ынталандырма немесе оларды әрекет немесе әрекетсіздік орын алған әрбір жағдайда заңсыз алу осы міндеттерді орындау себебінен қандай да бір іс-әрекетті орындау немесе орындамауын қамтиды

b) принятие мер по социальному обеспечению несовершеннолетних и установлению опеки (правило 3.2);

b) кәмелетке толмағандарды әлеуеметтік қамсыздандыруға және қамқоршылыққа алу бойынша шараларды жүзеге асыру (3.2 қағидасы)

7.1. Основные процессуальные гарантии, такие, как презумпция невиновности, право быть поставленным в известность о предъявленном обвинении, право на отказ давать показания, право иметь адвоката, право на присутствие родителей или опекуна, право на очную ставку со свидетелями и их перекрестный допрос и право на апелляцию в вышестоящую инстанцию должны быть гарантированы на всех этапах судебного разбирательства.

7.1. Кінәсіздік презумпциясы, тағылған айып туралы хабардар болу құқығы, түсінік беруден бас тарту құқығы, қорғаушы жалдау құқығы, ата-аналардың немесе қамқоршының қатысуына рұқсат құқығы, куәгерлермен көзбе-көз беттесу құқығы, тұс-тұсынан жауап алу құқығы, жоғары инстанцияға шағымдану құқығы секілді негізгі іс жүргізу кепілдіктері сот ісінің барлық кезеңінде берілуі тиіс.

Правило 9 предназначено для устранения любого недопонимания при толковании и претворении в жизнь настоящих Правил в соответствии с принципами, содержащимися в соответствующих существующих или разрабатываемых международных документах и стандартах о правах человека, таких как Всеобщая декларация прав человека; Международный пакт об экономических, социальных и культурных правах и Международный пакт о гражданских и политических правах; Декларация прав ребенка и проект конвенции о правах ребенка (см. резолюцию 1985/42 Экономического и Социального Совета). Следует учитывать, что применение настоящих Правил не наносит ущерба никаким аналогичным международным документам, которые могут содержать положения, имеющие более широкую сферу применения (см. также правило 27).

9 қағида осы Ережелердің Адам құқықтарының Жалпыға ортақ декларациясы, Экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтар жөніндегі Халықаралық Шарт және Азаматтық және саяси құқықтар туралы халықаралық шарт; Бала құқықтары декларациясы мен бала құқықтары туралы конвенция жобасы (Экономикалық және Әлеуметтік Кеңестің 1985/42 қарарын қараңыз) іспеттес қолданыстағы және өндірістегі адам құқықтарына байланысты халықаралық құжаттар мен стандарттарға сәйкес түсініктемесі мен жүзеге асырылуы кезіндегі кез-келген жете түсінбеушіліктің алдын алу мақсатында жазылған. Осы Ережелерді қолдану – қолданыс аясы кеңірек, ешқандай ұқсас халықаралық құжаттарға нұқсан келтірмейтінін ескеру қажет (сондай-ақ, 24 қағиданы қараңыз).

В правиле 11.3 подчеркивается важное значение обязательного согласия несовершеннолетнего нарушителя (или его родителей, или опекуна), на рекомендованную форму прекращения дела. (Без такого согласия прекращение дела с передачей его службам общины противоречило бы Конвенции об упразднении принудительного труда). (Конвенция № 105, принятая Генеральной конференцией Международной организации труда на ее сороковой сессии 25 июня 1957 года. Что касается текста Конвенции, см. сноску 67). Однако такое согласие не должно восприниматься как нечто неоспоримое, поскольку оно может иногда быть дано несовершеннолетним в состоянии отчаяния. В правиле подчеркивается, что следует свести к минимуму возможность принуждения и запугивания на всех уровнях процесса прекращения дела. Несовершеннолетние не должны чувствовать, что на них оказывается давление (например, чтобы избежать судебного процесса), или подвергаться давлению с целью получения согласия на ту или иную форму прекращения дела. Поэтому предлагается разработать положение об объективной оценке уместности вынесения решений, касающихся молодых правонарушителей, "компетентным органом власти на основании заявления" ("компетентный орган власти" может быть иным, нежели тот, о котором говорится в правиле 14).

11.3 қағидасында кәмелетке толмаған құқық бұзушының ұсынбалы үлгіде толтырылған келісімінің маңыздылығы баса көрсетілген (ата-анасының, қамқоршысының келісімі). (Мұндай келісімсіз істі басқа ұйымдарға тапсыру арқылы тоқтату Еріксіз еңбекті жою Конвенциясына қайшы келер еді). (Халықаралық еңбек ұйымының Бас конференциясының қырықыншы сессиясында 1957 жылы 25 маусымда қабылданған № 105 Конвенция, Конвенция мәтініне қатысты 67 сілтемені қараңыз). Алайда, мұндай келісім талассыз нәрсе ретінде қабылданбауы керек, себебі кейде кәмелетке толмаған құқық бұзушының торығу сезіміне байланысты берілген болуы мүмкін. Ережелерде істі тоқтатудың барлық кезеңінде күштеу және қорқыту тәсілдерін барынша болдырмау керектігі баса айтылған. Кәмелетке толмаған құқық бұзушылар өздеріне қысым көрсетіліп жатыр деп (сот процесін болдырмау үшін) немесе істі тоқтату келісімін алу мақсатында қысымға түсіп жатырмын деп санамау керек. Сондықтан, кәмелетке толмаған құқық бұзушыларға қатысты «арыз негізінде құзырлы орган» («құзырлы орган» ретінде 14 қағидада көрсетілгеннен басқа тұлға бола алады) шығаратын шешімнің орындылығының әділ бағасы туралы ережені әзірлеу ұсынылады.

Различные физические и психологические особенности молодых людей, содержащихся под стражей, могут служить основанием для классификации мер, на основании которых некоторые молодые люди содержатся под стражей до суда отдельно, что дает возможность избежать нанесения им ущерба и успешнее оказать необходимую помощь.

Абақтыдағы жасөспірім құқық бұзушының әртүрлі физикалық және психологиялық ерекшеліктері оларға зардап келтіруден алдын алу мақсатында және оларға қажетті көмек беру мақсатында, бөлек отырғызуға негіз болатын шараларды жіктеуге мүмкіндік береді.

Шестой Конгресс Организации Объединенных Наций по предупреждению преступности и обращению с правонарушителями в своей резолюции 4 о стандартах правосудия в отношении несовершеннолетних указал, что Правила, в частности, должны отражать основной принцип, заключающийся в том, что содержание под стражей до суда должно использоваться лишь в качестве крайней меры, что несовершеннолетних правонарушителей нельзя содержать в учреждении, где они могут подвергаться отрицательному влиянию со стороны взрослых лиц, находящихся под арестом, и что следует постоянно учитывать потребности, характерные для их уровня развития.

Біріккен Ұлттар Ұйымының қылмыстың алдын алу және қамаудағылармен қарым-қатынас бойынша Алтыншы Конгресі өзінің кәмелетке толмағандарға сот төрелігін орындау стандарттарына қатысты шығарған 4 қарарында – Ережелердің абақтыда ұстау тек төтенше жағдайларда орындалуы керектігі туралы, кәмелетке толмағандарды ересектер тарапынан зиянды ықпалға түспес үшін мұндай мекемелерде отырғызуға болмайтыны туралы және кәмелетке толмағандардың даму ерекшелігіне қарай олардың қажеттілігін үнемі ескеру керектігі туралы принципті сипаттауға тиіс екендігін атап айтады.

18.1. В целях обеспечения большей гибкости и во избежание по возможности заключения в исправительные учреждения компетентный орган власти должен располагать при разрешении дела широким комплексом мер воздействия. Такими мерами, которые могут осуществляться в сочетании друг с другом, являются:

18.1. Ыңғайлылық үшін және түзеу мекемелеріне қамаудан алдын алу үшін құзіретті орган ықпалдасу шараларының кең ауқымына құқылы болуы тиіс:

2) Никто не может приниматься в тюрьму без действительного приказа о заключении, подробности которого предварительно заносятся в реестр.

2) Ешкім де қамауға алу туралы нақты бұйрықсыз (оның толық мазмұны тізілімге алдын ала жазылады) түрмеге қабылдануы мүмкін емес.

Право посещения заключенных (правило 26.5) вытекает из положений правил 7.1, 10.1, 15.2 и 18.2. Межминистерское и межведомственное сотрудничество (правило 26.6) имеет особо важное значение для общего повышения качества обращения с правонарушителями в исправительных учреждениях и их профессионального обучения.

Қамаудағылармен көрісу құқығы (26.5 қағидасы) 7.1, 10.1 жән 15.2, сондай-ақ 18.2 ережелердің аясында тарқатылады. Түзеу мекемелерінде орналасқан құқық бұзушылармен қарым-қатынас жасау сапасын және осымен бірге түзеу мекемелеріндегі құқық бұзушылардың кәсіби білім алу сапасын арттырудағы ерекше рөл ойнайтын негізгі жол ретінде министрлік аралық және ведомство аралық ынтымақтастықты (26.6 қағида) нығайту болып табылатыны күмансыз.

b) причины его заключения и власти, принявшие решение о заключении;

b) оның қамауға алыну себебі және қамауға алу туралы шешім шығарған билік

18. Если заключенным разрешается носить гражданское платье, то в момент их заключения следует принимать меры к тому, чтобы оно было чистым и подходящим для носки.

18. Егер қамаудағыларға азаматтық киім киюге рұқсат етілсе, онда оларды қамауға алу сәтінде бұл киімдер таза әрі киіп жүруге лайықты болуына шаралар алу керек.

35. 1) При принятии в тюрьму каждому заключенному следует предоставлять письменную информацию, касающуюся правил обращения с заключенными его категории, дисциплинарных требований данного заведения, а также дозволенных способов получения информации и подачи жалоб, равно как и всех других вопросов, позволяющих ему дать себе отчет в его правах и обязанностях и приспособиться к условиям жизни в данном заведении.

35. 1) Қамауға алынған әрбір адамға түрмеге қабылданар алдында оның санатындағы қамаудағылармен қарым-қатынас ережесіне қатысты бұл мекеменің тәртіптік талаптары, сонымен бірге рұқсат етілген ақпарат алу мен шағым жасау әдістерін, сондай-ақ басқа да оған өзінің құқықтары мен міндеттеріне есеп беруге және осы мекемедегі өмірге бейімделуге мүмкіндік беретін ақпаратты жазбалай түрде беру керек.

45. 1) Когда заключенные направляются в место их заключения или переводятся из одного места заключения в другое, их следует в максимальной степени укрывать от посторонних взглядов и принимать все меры для того, чтобы защитить их от оскорблений, проявлений любопытства и любых видов огласки.

45. 1) Қамаудағыларды қамау орына бағыттағанда немесе бір жерден басқа жерге ауыстырғанда, оларды бөтен көздердің көрмеуінен ең жоғарғы дәрежеде жасыру және оларды кемсітуден, әуесқойлық таныту, жария болудың кез келген түрінен қорғауға барлық шараларды алу керек.

2) В этих заведениях необязательно принимать одинаковые меры безопасности для каждой группы. Желательно даже градуировать строгость этих мер в зависимости от группы. Наиболее благоприятные условия перевоспитания тщательно отбираемых заключенных существуют в открытых заведениях, где упор делается не на физические средства предотвращения побегов, а на самодисциплину.

2) Бұндай мекемелерде әрбір топ үшін бірдей қауіпсіздік шараларын алу міндетті емес. Топтарға байланысты бұл шаралардың қатаңдығын бөліктеу дұрыс. Мұқият іріктелген қамаудағыларды қайта тәрбиелеудің ең қолайлы жағдайы қашуды болдырмаудың физикалық құралдарына емес, өзін тәртіпте ұстай білушілікке баса назар аударатын ашық мекемелерде болады.

Образование и отдых

Білім алу және дем алу

77. 1) Заключенным, способным извлечь из этого пользу, следует обеспечивать возможность дальнейшего образования, включая религиозное воспитание в странах, где таковое допускается. Обучение неграмотных и молодежи следует считать обязательным, и органы тюремного управления должны обращать на него особое внимание.

77. 1) Оқудан пайда таба білетін қамаудағыларға ары қарай білім алу мүмкіндігін, рұқсат етілген елдерде діни тәрбие алуды қосқанда, қамтамасыз ету керек. Сауатсыздарды және жастарды оқытуды міндетті деп есептеген жөн және түрме басқармасы бұған ерекше назар аударуы тиіс.

78. Во всех учреждениях заключенным следует обеспечивать возможности отдыха и культурной деятельности в интересах их физического и писихического здоровья.

78. Барлық мекемелерде қамаудағылардың дене және психикалық денсаулығы үшін дем алу мен мәдени қызмет мүмкіндігін қамтамасыз ету керек.

82. 1) Лиц, сочтенных душевнобольными, не следует подвергать тюремному заключению. Поэтому следует принимать меры для их скорейшего перевода в заведения для душевнобольных.

82. 1) Есі ауысқан деп танылған тұлғаларды түрмеге қамаудың қажеті жоқ. Сол себепті оларды тезірек есі ауысқандарға арналған мекемеге ауыстыру үшін шаралар алу қажет.

Возмещение, включая реституции и репарации, ущерба как социального, так и экономического характера, причиненного в результате агрессии и незаконной оккупации территории агрессором.

Басқыншылық және агрессордың аумақты заңсыз басып алу нәтижесінде келтірілген әлеуметтік және экономикалық сипаттағы шығынды, соның ішінде реституция және репарацияны өтеу.

учитывая значение рекомендаций, содержащихся в Минимальных стандартных правилах обращения с заключенными, утвержденных первым Конгрессом Организации Объединенных Наций по предупреждению преступности и обращению с правонарушителями и одобренных Советом в его резолюции 663 С (XXIV) от 31 июля 1957 года,

Біріккен Ұлттар Ұйымының қылмыстың алдын алу және құқық бұзушылармен қарым-қатынас жөніндегі бірінші Конгрессінде бекітілген и оның 1957 жылы 31 шілдедегі 663С (XXIV) Кеңесінің қарарында мақұлданған, "Қамаудағы адамдармен қарым-қатынасқа қатысты ең төменгі стандарттық ережелердегі" ұсыныстардың маңызын ескере отырып,

напоминая рекомендации пятого Конгресса Организации Объединенных Наций по предупреждению преступности и обращению с правонарушителями1 и резолюцию 1993 (LX) Экономического и Социального Совета от 12 мая 1976 года, в которой Комитету по предупреждению преступности и борьбе с ней было предложено изучить на своей четвертой сессии сферы применения этих Правил и разработать процедуру их выполнения,

Біріккен Ұлттар Ұйымының қылмыстың алдын алу және құқық бұзушылармен қарым-қатынас жөніндегі бесінші Конгресс *(1) ұсыныстарын және 12 мамыр 1976 жылғы 1993 (LX) Экономикалық және Әлеуметтік Кеңесінің Қылмыстың алдын алу және онымен күрес жөніндегі комитетке өзінің төртінші сессиясында бұл ережелерді қолдану аясын зерттеуді және оларды орындау рәсімдерін жасақтауды ұсынған қарарын еске сала отырып,

с удовлетворением принимая к сведению работу, проделанную согласно этому мандату Комитетом по предупреждению преступности и борьбе с ней на его четвертой сессии в 1976 году2 и на своей восьмой сессии3 в соответствии с рекомендациями шестого Конгресса Организации Объединенных Наций по предупреждению преступности и обращению с правонарушителями, в которых Комитету было предложено завершить разработку этих процедур в свете его доклада4.

Осы мандатқа сәйкес Қылмыстың алдын алу және онымен күрес жөніндегі комитеттің өзінің 1976 жылғы төртінші сессиясында*(2) және өзінің сегізінші сессиясында*(3) Біріккен Ұлттар Ұйымының қылмыстың алдын алу және құқық бұзушылармен қарым-қатынас жөніндегі алтыншы Конгрессінің Комитетке оның баяндамасы тұрғысынан*(4) осы рәсімдерді жасақтауды аяқтау тапсырылған ұсынысына сәйкес жасаған жұмысын ризашылықпен қаперге ала отырып,

Следует напомнить, что в своей резолюции 663 С (XXIV) от 31 июля 1957 года Экономический и Социальный Совет рекомендовал каждые пять лет информировать Генерального секретаря о мерах по применению Минимальных стандартных правил, а также уполномочил Генерального секретаря предпринять шаги для опубликования, если это целесообразно, такой информации и запрашивать в случае необходимости дополнительную информацию. В Организации Объединенных Наций давно сложилась практика осуществления сотрудничества между специализированными учреждениями и соответствующими межправительственными и неправительственными организациями. При подготовке своего отдельного доклада о мерах, принятых в связи с применением Минимальных стандартных правил, Генеральный секретарь будет принимать во внимание, в частности, информацию, имеющуюся в распоряжение органов Организации Объединенных Наций, занимающихся вопросами прав человека, включая Комиссию по правам человека, Подкомиссию по предупреждению дискриминации и защите меньшинств, Комитет по правам человека, действующий согласно Международному пакту о гражданских и политических правах, и Комитет по ликвидации расовой дискриминации. Может быть также принята во внимание работа, связанная с применением конвенции о запрете пыток, которая будет принята в будущем, а также любая информация, которая может быть собрана благодаря проводящейся в настоящее время Генеральной Ассамблеей работе по подготовке свода принципов по защите заключенных и лиц, содержащихся под стражей.

Экономикалық және Әлеуметтік кеңес өзінің 1957 жылғы 31 шілдедегі 663 С (XXIV) қарарында Ең төменгі стандарттық ережелердің қолданысы бойынша шаралар туралы Бас хатшыны бес жылда бір рет ақпараттандыруды ұсынғандығын, сондай ақ Бас хатшыны егер мақсатты болған жағдайда оның қадамдары туралы ақпаратты жариялауға және керек болған жағдайда қосымша ақпартты сұратуға уәкілетті өкіл етіп тағайындағанын естен шығармау керек. Біріккен Ұлттар Ұйымында ежелден бері арнайы мекемелер мен тиісті үкіметаралық және үкіметтік емес ұйымдарр арасындағы қызметтестікті жүзеге асыру тағылымдамасы қолданылады. Ең төменгі стандарттық ережелерді қолдануға байланысты қабылданған шаралар туралы өзінің жеке баяндамасын дайындау кезінде Бас хатшы қолданыстағы Азаматтық және әлеуметтік құқықтар туралы халықаралық пактіге және нәсілдік кемсітушілікті жоюға сәйкес адам құқығымен айналысатын Біріккен Ұлттар Ұйымы мекемелерінің ақпараттарын, Адам құқығы бойынша Комиссияны қоса алғанда, аз ұлттарды қорғау мен кемсітушіліктің алдын-алу бойынша шағын комиссиясының, адам құқығы бойынша комитеттің ақпараттарын назарға алу керек. Сондай-ақ, Бас Ассамблея өткізіп жатқан қамауда отырған тұтқындар мен тұлғаларды қорғау бойынша ақпараттық қағидалар бойынша жұмыстардың арқасында келешекте қабылданатын азаптауды жою туралы конвенцияның және басқа да ақпараттардың қолданысымен байланысты жұмыстар да назарға алынуы мүмкін.