ПРИМЕРЫ
      2. Каждый человек имеет право равного доступа к государственной службе в своей стране.
      2. Әр адам өз елінде мемлекеттік қызметке тең дәрежеде қол жеткізуге құқылы.
      Каждый человек имеет право на жизнь, на свободу и на личную неприкосновенность.
      Әр адам өмір сүруге, бостандықта болуға және оның жеке басына қол сұғылмауына құқылы.
      Никто не может подвергаться произвольному вмешательству в его личную и семейную жизнь, произвольным посягательствам на неприкосновенность его жилища, тайну его корреспонденции или на его честь и репутацию. Каждый человек имеет право на защиту закона от такого вмешательства или таких посягательств.
      Әр адам жеке және отбасылық өміріне өзгелердің өз бетінше араласуынан, озбырлық жасап баспанасына, хат жазысып-алысу құпиясына қол сұғуынан, ар-намысы мен абырой беделіне нұқсан келтіруінен қорғалуға құқығы бар.
Доступ к правосудию и справедливое обращение
Әділ сот төрелігіне қол жетімділік және әділетті қарау
      4. К жертвам следует относиться с состраданием и уважать их достоинство. Они имеют право на доступ к механизмам правосудия и скорейшую компенсацию за нанесенный им ущерб в соответствии с национальным законодательством.
      4. Құрбандарға аянышпен қарап, олардың абыройын құрметтеу қажет. Олар әділ сот механизмдеріне қол жеткізуге және келтірілген залал үшін ұлттық заңнамаға сәйкес жедел түрде өтемақы алуға құқылы.
      5. В тех случаях, когда это необходимо, следует создать и укрепить судебные и административные механизмы, с тем чтобы обеспечить жертвам возможность получать компенсацию с помощью официальных или неофициальных процедур, которые носили бы оперативный характер, являлись бы справедливыми, недорогостоящими и доступными. Жертв, стремящихся получить компенсацию с помощью таких механизмов, следует информировать об их правах.
      5. Қажет болған жағдайларда құрбандарға жедел әрі әділ түрде, қымбатқа түспейтін және қол жетімді түрде ресми немесе ресми емес рәсімдер арқылы өтемақы алу мүмкіндігін қамтамасыздандыру мақсатында соттық және әкімшілік механизмдерді құрып, оларды бекіту қажет. Осындай механизмдер көмегімен өтемақы алуға тырысқан құрбандарға олардың құқықтары туралы хабарлау қажет.
1. Государства должны принимать на национальном уровне все необходимые меры для осуществления права на развитие и обеспечить, в частности, равенство возможностей для всех в том, что касается доступа к основным ресурсы, образованию, здравоохранению, питанию, жилью, занятости и справедливому распределению доходов. Должны быть приняты эффективные меры по обеспечению активной роли женщин в процессе развития. В целях ликвидации всех социальных несправедливостей должны быть проведены соответствующие экономические и социальные реформы.
      1. Мемлекеттер даму құқығын жүзеге асыру үшін барлық қажетті шараларды ұлттық деңгейде қолдануы тиіс, және негізгі қорларға, білімге, денсаулық сақтауға, азық-түлікке, тұрғын үйге, еңбекке және кірістің әділ бөлінуіне қол жетімділікке қатысты барлық мүмкіндіктердің теңдігін қамтамасыз етуі тиіс. Даму үрдісіне әйелдердің де белсенді үлес қосуы қамтамасыздандырылу бойынша тиімді шаралар қолданылуы қажет. Барлық әлеуметтік әділетсіздіктерді жою мақсатында тиісті экономикалық және әлеуметтік реформалар өткізілуі қажет.
      Каждый человек имеет право на жизнь, на свободу и на личную неприкосновенность.
      Әр адам өмір сүруге, бостандықта болуға және оның жеке басына қол сұғылмауына құқылы.
      сознавая, что в процессе деколонизации и других исторических изменений большинство в прошлом зависимых народов вновь обрело свой суверенитет, в результате чего международное сообщество превратилось в единое целое, универсальное в своем многообразии, и открылись новые возможности для ликвидации бедствий расизма и пресечения его гнусных проявлений во всех областях социальной и политической жизни в национальном и международном масштабе,
      деколонизация және тағы басқа да тарихи өзгерістердің барысында өткен кезеңдерде тәуелді болған көптеген халықтар өздерінің егемендігіне қол жеткізіп, соның нәтижесінде халықаралық қоғамдастық өзінің әралуандылығымен қатар біртұтастылық және әмбебаптылық сипатқа ие болды да, нәсілшілдік ауыртпалығын жою мен оның ұлттық және халықаралық деңгейдегі әлеуметтік және саяси өмірдің барлық салаларындағы сұмпайы көріністерін бұлтартпау үшін қажетті жаңа мүмкіндіктер ашылғанын ұғына отырып,
      Любое различие, исключение, ограничение или предпочтение, основанное на признаках расы, цвета кожи, этнического или национального происхождения или религиозной нетерпимости, исходящей из расистских воззрений, которое нарушает или ставит под угрозу суверенное равенство государств и право народов на самоопределение или которое произвольным или дискриминационным образом ограничивает право на всестороннее развитие любого человека или группы людей, которое предполагает абсолютно равный доступ к средствам прогресса и полного расцвета личности и коллектива в атмосфере уважения ценностей, а также национальной и мировой культуры, несовместимо с требованиями справедливого международного порядка, гарантирующего уважение прав человека.
      Мемлекеттердің егемендік теңдігін және өзін өзі анықтауға деген халықтардың құқықтарын бұзатын немесе оған қауіп төндіретін немесе кез-келген бір адамның немесе адамдар топтарының жекелей және ұжымдық түрде құндылықтарды, сондай-ақ ұлттық және әлемдік мәдениетті құрметтеу атмосферасында ілгерілеу және толықтай жандану құралдарына теңдей қол жетімділіктң қамтамасыздандыратын жан-жақты даму құқығын жанама түрде немесе дискриминациялық түрде шектейтін нәсілі, тері түсі, этникалық немесе ұлттық тегі немесе нәсілдік көзқарастардан келіп шығатын діни төзімсіздікке негізделген кез-келген айырмашылық, ерекшелік, шектеулер немесе артықшылықтар адам құқықтарының құрметтелуіне кепілдік беретін әділетті халықаралық тәртіп талаптарымен үйлесім таппайды.
      Цели обращения с правонарушителями в исправительных учреждениях, сформулированные в правилах 26.1 и 26.2, должны быть приемлемы для любой системы и культуры. Однако они не были достигнуты повсеместно, и в связи с этим предстоит еще очень большая работа.
      Түзеу мекемелерінде отырған кәмелетке толмаған құқық бұзушылармен 26.1 және 26.2 қағидаларында анықталғандай қарым-қатынас жасау кез-келген жүйе мен мәдениет үшін қабылдануы тиіс. Алайда, егер осы мақсаттарға жер-жерде қол жеткізілген болса, онда осымен байланысты бұдан да үлкен жұмыстар атқарылуы тиіс.
      2) При освобождении заключенного из данного заведения все принадлежащее ему имущество и деньги подлежат возвращению, за исключением сумм, которые ему было разрешено потратить, вещей, которые ему было позволено отправить за пределы заведений, или же одежды, которую было сочтено необходимым уничтожить по санитарным соображениям. Заключенный расписывается в получении принадлежащих ему денег и вещей.
      2) Қамаудағы адамға осы мекемеден босатылғаннан кейін оған барлық тиісті мүлкі мен ақшасы, оған жұмсауына рұқсат етілген сомасынан басқасы, заттардың, оған мекемеден тыс жерлерге жіберуіне рұқсат етілгенінен басқасы немесе киім, санитарлық ұйғарым бойынша жойылуға қажет деп тапқандарынан басқасы, қайтарылуға жатады. Қамаудағы адам өзіне тиісті ақша мен заттарды алғаны туралы қол қояды.
      3) После поступления на работу и в ходе всей их дальнейшей деятельности эти сотрудники должны поддерживать и повышать свою квалификацию, проходя курсы подготовки без отрыва от работы, организуемые в подходящие промежутки времени.
      3) Жұмысқа қабылданғаннан кейін және қызмет барысында бұл қызметкерлер жұмыстан қол үзбей, ыңғайлы уақыт аралығында ұйымдастырылған әзірлік курстарынан өтіп, одан арғы өз біліктіктерін көтеріп отырулары керек.
      53. 1) В заведениях, где содержатся как мужчины, так и женщины, женское отделение должно находиться в ведении ответственного сотрудника женского пола, в руках которого должны находиться ключи, открывающие доступ к данному отделению.
      53. 1) Ер адамдар да, әйел адамдар да бар мекемелерде әйелдер бөлімі жауапты әйел қызметкердің қол астында болуы тиіс, осы мекемеге кіруге рұқсат ететін кілт оның қолында болуы керек.
      полагая, что такое сотрудничество должно способствовать достижению целей правосудия и возвращению лиц, отбывающих наказание, к нормальной жизни в обществе,
      Бұндай ынтымақтастық қылмыстық әділ сот мақсатына қол жеткізуге және жаза өтеушілерді қоғамдағы қалыпты өмірге қайта оралуына қолдау жасайды деп ойлап,
      d) Достижение самого высокого уровня здравоохранения и обеспечение охраны здоровья всего населения по возможности бесплатно;
      d) Денсаулық сақтаудың ең жоғарғы деңгейіне қол жеткізу және барлық халықтар денсаулығының қорғанысын қамтамасыз ету, мүмкіндігінше тегін
      c) Достижение справедливого распределения национального дохода путем использования, в частности, налоговой системы и государственных расходов в качестве инструмента справедливого распределения и перераспределения дохода для содействия социальному прогрессу;
      c) Әлеуметтік ілгерілеуге қолғабыс болу үшін салық жүйесін және мемлекеттік шығындарды қоса алғанда, табысты әділетті үлестіру және қайта үлестіру құралы ретінде қолдану жолы арқылы ұлттық табысты әділетті бөлуге қол жеткізу
      a) Достижение всеобщего и полного разоружения и направление постепенно высвобождаемых ресурсов на использование для экономического и социального прогресса и благосостояния всех народов и, в частности, на благо развивающихся стран;
      a) Жалпы және толық қарусыздандыруға қол жеткізу және барлық халықтардың экономикалық және әлеуметтік ілгерілеу мен әл-ауқаты үшін, соның ішінде дамып келе жатқан елдер игілігі үшін пайдалануға бірте-бірте босатылатын ресустарды бағыттау
      Государства будут информировать Генерального секретаря Организации Объединенных Наций один раз в пять лет в форме ответов на вопросы анкеты, направляемой Генеральным секретарем, о масштабах осуществления мер и достигнутом прогрессе в отношении применения Минимальных стандартных правил, а также о факторах и трудностях, если такие будут иметь место, влияющих на их применение. Такая анкета должна быть подготовлена в соответствии с особой схемой, быть выборочной и ограничиваться специально отобранными вопросами, с тем чтобы обеспечить глубокий обзор и исследование намеченных проблем. Генеральный секретарь, принимая во внимание доклады правительств, а также другую соответствующую информацию, доступную в рамках системы Организации Объединенных Наций, будет осуществлять подготовку отдельных периодических докладов, касающихся применения Минимальных стандартных правил. Для подготовки этих докладов Генеральный секретарь может также осуществлять сотрудничество со специализированными учреждениями и другими соответствующими межправительственными и неправительственными организациями, имеющими консультативный статус при Экономическом и Социальном Совете. Генеральный секретарь будет передавать вышеупомянутые доклады на рассмотрение Комитету по предупреждению преступности и борьбе с ней, с тем чтобы последний предпринимал дальнейшие соответствующие действия.
      Бас хатшы арқылы жіберілетін Ең төменгі стандартты ережелерді пайдалануға қатысты үрдістегі жетістіктер мен шараларды жүзеге асыру көлемі бойыншамемлекет Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысын сауалнамасының сұрақтарына жауап ретінде бес жылда бір рет ақпараттандырып отырады. Мұндай сауалнама белгіленген сұрақтарды зерттеу мен терең шолуда арнайы іріктелген сұрақтармен шектеліп, ерекше жоспарға сәйкес дайындалуға тиісті. Бас хатшы үкіметтің баяндамаларын, Біріккен Ұлттар Ұйымы жүйесінің көлемінде қол жетімді тиісті ақпараттарды назарға алған кезде, Ең төменгі стандарттық ережелердің қолданысына қатысты басқа да мерзімді баяндамалардың дайындығын жүзеге асырады. Осындай баяндамаларды дайындау үшін Бас хатшы Экономикалық және Әлеуметтік кеңестегі кеңестік дәрежесі бар арнайы мекемелермен және басқа да үкіметаралық және үкіметтік емес ұйымдарға сәйкес келетін мекемелермен қызметтес бола алады. Бас хатшы жоғарыда аталған баяндамаларды тиісті шараларды қолдану үшін Қылмыстың алдын-алу және онымен күрес комитетіне ұсынады.
      Генеральный секретарь распространяет Минимальные стандартные правила и настоящие процедуры применения на возможно большем количестве языков и обеспечивает доступ к ним всех государств, заинтересованных межправительственных и неправительственных организаций, с тем чтобы добиться максимально широкого распространения Правил и настоящих процедур их применения.
      Бас хатшы Ең төменгі стандарттық ережелер мен оның қолданысының қазіргі іс-шараларының кең ауқымда таралуына қол жеткізу үшін Ең төменгі стандарттық ережелер мен оның қолданысының қазіргі іс-шараларының қолданысын кең ауқымдағы тілдерде таралуын және барлық мемлекеттердің қызығушылық танытқан үкіметаралық и үкіметтік емес ұйымдардың қол жеткізуін қамтамасыз етеді.
      В удостоверение чего нижеподписавшиеся, будучи должным образом на то уполномочены своими соответствующими правительствами, подписали настоящий договор.
      Осыны куәландырып, тиісті өз үкіметтері уәкілеттік берген төменде қол қоюшылар, осы келісімшартқа қол қойды.
      2. Заключенным-иностранцам следовало бы предоставлять доступ наравне с заключенными гражданами данной страны к образованию, работе и профессиональной подготовке.
      2. Шетелдік тұтқындар сол елдің тұтқындарымен тең дәрежеде білімге, жұмысқа және кәсіптік дайындыққа қол жеткізуі керек.
      Никто не может подвергаться произвольному вмешательству в его личную и семейную жизнь, произвольным посягательствам на неприкосновенность его жилища, тайну его корреспонденции или на его честь и репутацию. Каждый человек имеет право на защиту закона от такого вмешательства или таких посягательств.
      Әр адам жеке және отбасылық өміріне өзгелердің өз бетінше араласуынан, озбырлық жасап баспанасына, хат жазысып-алысу құпиясына қол сұғуынан, ар-намысы мен абырой беделіне нұқсан келтіруінен қорғалуға құқығы бар.
      2. Каждый человек имеет право равного доступа к государственной службе в своей стране.
      2. Әр адам өз елінде мемлекеттік қызметке тең дәрежеде қол жеткізуге құқылы.
8.1 Қажетті дәлдікке қол жеткізу үшін ағудың 32 с-тан астам уақыты өткен соң, майлау материалдары мен дистилляттарға әмбебап тесікті немесе саптаманы пайдалану қажет.
8.1 Чтобы добиться желаемой точности, для смазочных материалов и дистиллятов со временем истечения более 32 с следует использовать универсальное отверстие или насадку.
8.2 Қажетті дәлдікке қол жеткізу үшін ағудың 25 с-тан астам уақыты өткен соң, қалдықты материалдарға «Фурол» тесігін немесе ұшын пайдалану қажет.
8.2 Чтобы добиться желаемой точности, для остаточных материалов с временем истечения более 25 с следует использовать отверстие или наконечник «Фурол».
Әдетте, араластырудың жеткілікті дәрежесіне қолмен сілку кезінде 10 минут ішінде, ал механикалық шейкерді пайдалану кезінде 10 минут ішінде қол жеткізуге болады.
Обычно удовлетворительная степень смешивания достигается за 10 минут при ручном встряхивании или за 10 минут при использовании механического шейкера.
8.1 Қажетті дәлдікке қол жеткізу үшін ағудың 32 с-тан астам уақыты өткен соң, майлау материалдары мен дистилляттарға әмбебап тесікті немесе саптаманы пайдалану қажет.
8.1 Чтобы добиться желаемой точности, для смазочных материалов и дистиллятов со временем истечения более 32 с следует использовать универсальное отверстие или насадку.
8.2 Қажетті дәлдікке қол жеткізу үшін ағудың 25 с-тан астам уақыты өткен соң, қалдықты материалдарға «Фурол» тесігін немесе ұшын пайдалану қажет.
8.2 Чтобы добиться желаемой точности, для остаточных материалов с временем истечения более 25 с следует использовать отверстие или наконечник «Фурол».
Әдетте, араластырудың жеткілікті дәрежесіне қолмен сілку кезінде 10 минут ішінде, ал механикалық шейкерді пайдалану кезінде 10 минут ішінде қол жеткізуге болады.
Обычно удовлетворительная степень смешивания достигается за 10 минут при ручном встряхивании или за 10 минут при использовании механического шейкера.
8.1 Қажетті дәлдікке қол жеткізу үшін ағудың 32 с-тан астам уақыты өткен соң, майлау материалдары мен дистилляттарға әмбебап тесікті немесе саптаманы пайдалану қажет.
8.1 Чтобы добиться желаемой точности, для смазочных материалов и дистиллятов со временем истечения более 32 с следует использовать универсальное отверстие или насадку.
8.2 Қажетті дәлдікке қол жеткізу үшін ағудың 25 с-тан астам уақыты өткен соң, қалдықты материалдарға «Фурол» тесігін немесе ұшын пайдалану қажет.
8.2 Чтобы добиться желаемой точности, для остаточных материалов с временем истечения более 25 с следует использовать отверстие или наконечник «Фурол».
Әдетте, араластырудың жеткілікті дәрежесіне қолмен сілку кезінде 10 минут ішінде, ал механикалық шейкерді пайдалану кезінде 10 минут ішінде қол жеткізуге болады.
Обычно удовлетворительная степень смешивания достигается за 10 минут при ручном встряхивании или за 10 минут при использовании механического шейкера.
      1. Ничто в настоящей Декларации не должно толковаться как узаконивающее незаконное проникновение иностранца в государство и его присутствие в государстве; ни одно положение не должно также толковаться, как ограничивающее право любого государства принимать законы и правила, касающиеся въезда иностранцев и условий их пребывания, или устанавливать различия между его гражданами и иностранцами. Однако такие законы и правила должны быть совместимы с международно-правовыми обязательствами, принятыми на себя этим государством, включая обязательства в области прав человека.
      1. Осы Декларация мемлекетке азаматтардың заңсыз өтіп кету жағдайларымен ешқашан сәйкес келмейді; кез келген мемлекет шетелдіктер мен оның азаматтары арасындағы жағдайлар, олардың келуі мен шетелдік азаматтардың кетуі шарттарына қатысты ережелер мен заңдарды қолдану құқықтарын шектеу ережелерімен байланыста болмауы керек. Алайда, мұндай заңдар мен ережелер адамның құқықтық саласындағы міндеттерін қосқандағы осы мемлекеттерде қабылданған халықаралық-құқықтар міндеттерімен бірге болуы шарт.
Все государства должны содействовать установлению, поддержанию и укреплению международного мира и безопасности и с этой целью прилагать все усилия для достижения всеобщего и полного разоружения под эффективным международным контролем, а также для обеспечения использования высвобождаемых в результате принятия эффективных мер по разоружению средств в целях всестороннего развития, в частности развивающихся стран.
      Барлық мемлекеттер халықаралық бейбітшілік пен қауіпсіздікті орнату, сақтау және оны нығайту жолында қолғабыс етіп, осы мақсатта тиімді халықаралық бақылау астында жаппай және толықтай қарусыздандыруға жету үшін және сондай-ақ, негізінен дамушы елдердің жан-жақты даму мақсатында қарусыздандыру бойынша тиімді шаралар қолдану нәтижесінде босатылатын құралдардың пайдаланылуын қамтамасыздандыру үшін барлық күштерін жұмылдыруы тиіс.
      с) применение огнестрельного оружия считается крайней мерой. Следует приложить все усилия к тому, чтобы исключить применение огнестрельного оружия, особенно против детей. Как правило, огнестрельное оружие не должно применяться, за исключением случаев, когда подозреваемый правонарушитель оказывает вооруженное сопротивление или иным образом ставит под угрозу жизнь других и когда другие меры, имеющие менее исключительный характер, недостаточны для обуздания или задержания подозреваемого правонарушителя. О каждом случае применения огнестрельного оружия должно быть незамедлительно сообщено компетентным властям.
      с) оқпен ататын қаруды қолдану аса қатты қажеттілік болып есептеледі. Оқпен ататын қаруды қолдануға жол бермес үшін бар күшті салу қажет, әсіресе балаларға қарсы. Әдетте, оқпен ататын қару қолданылмауы тиіс, тек қана күдікті құқық бұзушының қарулы қарсылық көрсеткен немесе басқа түрде де басқалардың өміріне қауіп төндірген жағдайларды және күдікті құқық бұзушыны ұстау немесе тию үшін төтенше сипаты басқа шаралар қолдану жеткіліксіз болған жағдайларды есепке алмағанда. Оқпен ататын қаруды қолданудың әрбір жағдайында жедел түрде құзыретті билік органдарына хабарлану қажет.
      Эти широкие основные цели касаются всеобъемлющей социальной политики в целом и направлены на оказание максимального содействия обеспечению благополучия несовершеннолетних, что сведет до минимума необходимость вмешательства со стороны системы правосудия в отношении несовершеннолетних, и, в свою очередь, уменьшит ущерб, который может быть нанесен каким-либо вмешательством вообще. Такие меры заботы в отношении молодежи, принимаемые до совершения правонарушений, являются основным содержанием политики, направленной на устранение необходимости применения настоящих Правил.
      Әлеуметтік саясатты жалпылама қозғайтын осы кең ауқымды, негізгі мақсаттар кәмелетке толмағандардың игілікті ғұмыры үшін барынша ықпалдасуға, құқық қорғау жүйесінің тарапынан араласу қажеттілігін мүмкіндігінше кемітуге, және өз кезегінде осындай қолсұғулардың себебінен болатын барлық зардаптарды азайтуға мүмкіндік беруге бағытталады. Мұндай жастарға қатысты, құқықбұзушылық жасалғанға дейінгі орындалатын шаралар – осы Ережелерді қолдану қажеттілігін болдырмауға бағытталған саясаттың негізгі мазмұны болып табылады.
      Цель правила 1.5 заключается в том, чтобы отразить существующие в государствах-членах условия, от которых могут зависеть формы применения конкретных правил; эти формы неизбежно будут отличаться от форм, применяемых другими государствами.
      1.5 қағидаларының мақсаты – нақты ережелерді қолдану үлгісінің өзгеруіне әсер ететін мүше мемлекеттердің жүйесіндегі бар шарттарды сипаттау болып табылады; бұл үлгілер басқа мемлекеттердегі бар үлгілерден ерекшеленуі сөзсіз ықтимал.
2. Сфера применения Правил и используемые определения
2. Ережелерді қолдану аясы және пайдаланылған анықтамалар
3. Расширение сферы применения Правил
3. Ережелерді қолдану аясының кеңеюі
      Представляется оправданным распространение Правил на эти три категории. Правило 3.1 предусматривает минимальные гарантии в этих областях, а правило 3.2 рассматривается в качестве желательного шага в направлении более справедливого, равноправного и гуманного правосудия для всех несовершеннолетних, находящихся в конфликте с законом.
      Осы үш категорияға жататындарға Ережелерді қолдану орынды көрінеді. 3.1 қағидасы осы саладағы минималды кепілдіктерді қарастырса, 3.2 қағидасы заңмен араз кәмелетке толмағандарға әділетті, теңқұқықты және адамдық әділдікты орнату жолындағы қажетті қадам ретінде танылады.
      Правило 9 предназначено для устранения любого недопонимания при толковании и претворении в жизнь настоящих Правил в соответствии с принципами, содержащимися в соответствующих существующих или разрабатываемых международных документах и стандартах о правах человека, таких как Всеобщая декларация прав человека; Международный пакт об экономических, социальных и культурных правах и Международный пакт о гражданских и политических правах; Декларация прав ребенка и проект конвенции о правах ребенка (см. резолюцию 1985/42 Экономического и Социального Совета). Следует учитывать, что применение настоящих Правил не наносит ущерба никаким аналогичным международным документам, которые могут содержать положения, имеющие более широкую сферу применения (см. также правило 27).
      9 қағида осы Ережелердің Адам құқықтарының Жалпыға ортақ декларациясы, Экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтар жөніндегі Халықаралық Шарт және Азаматтық және саяси құқықтар туралы халықаралық шарт; Бала құқықтары декларациясы мен бала құқықтары туралы конвенция жобасы (Экономикалық және Әлеуметтік Кеңестің 1985/42 қарарын қараңыз) іспеттес қолданыстағы және өндірістегі адам құқықтарына байланысты халықаралық құжаттар мен стандарттарға сәйкес түсініктемесі мен жүзеге асырылуы кезіндегі кез-келген жете түсінбеушіліктің алдын алу мақсатында жазылған. Осы Ережелерді қолдану – қолданыс аясы кеңірек, ешқандай ұқсас халықаралық құжаттарға нұқсан келтірмейтінін ескеру қажет (сондай-ақ, 24 қағиданы қараңыз).
      В правиле 11.4 рекомендуется положение, содержащее эффективные альтернативы отправлению правосудия в отношении несовершеннолетних в форме прекращения дела с передачей его в общину. Особенно рекомендуются программы, в которых предусматривается урегулирование посредством реституции потерпевшему и принятия мер с целью исключения в будущем нарушений закона посредством осуществления временного надзора и руководства. С учетом конкретных обстоятельств прекращение дела было бы уместным даже в случае совершения более серьезных правонарушений (например, первое правонарушение, деяние, совершенное под давлением приятелей, и т.д.).
      11.4 қағидасында кәмелетке толмаған құқық бұзушының ісін ұйымға тапсыру арқылы тоқтатуға балама әдістер ұсынылады. Әсіресе, жәбірленушіге реституция ұсыну және заңды бұзуды тоқтату мақсатындағы уақытша бақылау мен жетекшілік ету шараларын қолдану бағдарламалары айрықша ұсынылады. Нақты жағдайларды ескергенде, істің тоқтатылуы бұдан да ауыр құқық бұзушылық жасалғанда жүзеге асырылғаны орынды болар еді (мысалға, жолдастарының ықпалында жасалған алғашқы құқық бұзушылық және т.б.).
      Нельзя недооценивать опасности "уголовного влияния" на несовершеннолетних, содержащихся под стражей до суда. Поэтому важно подчеркнуть необходимость применения альтернативных мер. В связи с этим в правиле 13.1 поощряется разработка новых и новаторских мер, с тем чтобы избежать такого содержания под стражей до суда в интересах благополучия несовершеннолетнего.
      Сотқа дейінгі абақтыда ұсталған кәмелетке толмағандарға болатын «қылмыстық ықпалға» жеңіл қарамау керек. Сондықтан, балама тәсілдерді қолдану қажеттілігін атап өту керек. Осыған байланысты, 13.1 қағидасында кәмелетке толмағандардың игілігі үшін оларды сотқа дейін абақтыда ұстауға балама жаңа әдістер мен жаңашыл тәсілдерді әзірлеу жөн көріледі.
      Минимальные стандартные правила обращения с заключенными явились одним из первых документов такого рода, провозглашенных Организацией Объединенных Наций. По всеобщему признанию, их воздействие ощущается во всем мире. Хотя до сих пор имеются страны, в которых их осуществление остается пожеланием, а не фактом, эти Минимальные стандартные правила продолжают являться важным фактором гуманного и справедливого использования исправительных учреждений.
      Қамаудағылармен қарым қатынас орнату бойынша Минималды стандартты ережелері Біріккен Ұлттар Ұйымының жариялаған осы сипаттас құжаттарының алғашқыларының бірі болып саналады. Жаппай мойындауға байланысты, олардың ықпалы барлық әлемде сезілуде. Алайда, әлбетте бұл ережелерді қолдану дерек түрінде емесе, тек тілек түрінде қалып отырған елдер бар, және айта кетерлігі, осы Қамаудағылармен қарым қатынас орнату бойынша Минималды стандартты ережелер түзеу мекемелерінде қамаудағылармен қарым-қатынас орнатудың ең гуманды және әділетті жолын көрсетуші негізгі ереже ретінде қалып отыр.
      6. 1) Нижеследующие правила следует применять с беспристрастностью. Дискриминация по признаку расы, цвета кожи, пола, языка, религиозных, политических и других убеждений, национального или социального происхождения, имущественного положения, семейного происхождения или социального положения недопустима.
      6. 1) Төменде келтірілген ережелерді бейтараптық таныта отырып қолдану қажет. Нәсілдік белгісі, тері түсі, жынысы, тілі, діни, саяси және басқа да сенімі, ұлттық немесе әлеуметтік шығу тегі, мүліктік жағдайы, жанұя шығу тегі немесе әлеуметтік жағдайы бойынша кемсітушілікке жол берілмейді.
      Использование исследований как основы для рациональной политики в области правосудия в отношении несовершеннолетних широко признается в качестве важного механизма для поддержания соответствия практики уровню научных достижений и постоянного развития и совершенствования системы правосудия в отношении несовершеннолетних. Взаимная обратная связь между исследовательской работой и политикой имеет особо важное значение в области правосудия в отношении несовершеннолетних. В условиях быстрых и часто радикальных изменений в стиле жизни молодежи, а также формах и масштабах преступности несовершеннолетних, реакция общества и правосудия на правонарушения и преступность со стороны несовершеннолетних быстро становится устаревшей и неадекватной.
      Зерттеулерді кәмелетке толмаған құқық бұзушыларға қатысты сот төрелігін орындау жүйесінің ғылыми жетістіктер деңгейіне сәйкестігін, ұдайы дамуын, жетілдірілуін қамтамасыз ететін негізгі құрылым ретінде пайдалану және ұтымды саясаттың негізі ретінде қолдану орын алып отыр. Зерттеу жұмыстары мен саясаттың арасындағы өзара кері байланыс кәмелетке толмаған құқық бұзушыларға қатысты сот төрелігін орындау процесінде айрықша зор мағынаға ие болып отыр. Жастардың өмір сүру ерекшеліктерінің, сондай-ақ кәмелетке толмаған құқық бұзушылар арасындағы қылмыстылық түрлерінің жылдам әрі жиі өзгеруі жағдайында, сол қылмыстарға қоғам мен сот төрелігінің қарым-қатынасы тез ескіріп, орынсыз болып отырады.
      3) Желательно, чтобы число содержащихся в заведении заключенных было не слишком велико для того, чтобы к ним можно было применять индивидуальный подход. В некоторых странах считается, что население такого рода заведений не должно превышать 500 человек. В открытых заведениях следует содержать как можно меньше заключенных.
      3) Мекемедегі қамаудағылармен жеке тіл табысуды қолдану мүмкін болу үшін, ондағы олардың саны шамадан тыс болмағаны дұрыс. Кейбір елдерде бұндай мекемелердегі халық саны 500адамнан көп болмауы тиіс деп саналады. Ашық мекемелерде мүмкін болғанынша қамаудағылардың аз болғаны жақсы.
      66. 1) С этой целью следует принимать все подходящие для этого меры, включая религиозное обслуживание в странах, где это возможно, обучение, профессиональную подготовку и ориентацию, изучение конкретных социальных случаев, консультации в области трудоустройства, физическое воспитание и укрепление характера, принимая во внимание индивидуальные потребности заключенного, его социальное прошлое, историю его преступления, его физические и умственные способности и возможности, его темперамент, продолжительность срока его заключения и его возможности после освобождения.
      66. 1) Осы мақсатта қамаудағының жеке қажеттілігін, оның әлеуметтік өткенін, оның қылмысының тарихын, оның дене және ақыл-ой қабілеті мен мүмкіндіктерін, оның темпераментін, оның қамаудағы мерзім ұзақтығын және оның бостандыққа шыққаннан кейінгі мүмкіндіктерін ескере отырып, елдегі діни қызмет көрсетуді қосқанда, мүмкін болған жерде оқыту, кәсіби дайындау және бағдарлау, нақты әлеуметтік жағдайларды зерттеу, еңбекке орналастыру жөнінде кеңес беру, дене тәрбиесі мен мінезін нығайту сияқты барлық лайықты шараларды қолдану керек.
      Социальный прогресс и экономический рост требуют признания общей заинтересованности всех наций в разведке, охране, использовании и эксплуатации исключительно в мирных целях и в интересах всего человечества районов окружающей среды, таких как космическое пространство, дно морей и океанов и его недр, за пределами национальной юрисдикции, в соответствии с принципами и целями Устава Организации Объединенных Наций.
      Әлеуметтік ілгерілеу мен экономикалық өсім тек бейбіт мақсаттар мен барлық адамзат мүддесі аясында ғарыш кеңістігі, теңіздер мен мұхиттар түбі және оның қойнауы сияқты қоршаған орта аудандарын барлау, қорғау, қолдану және пайдалануда, ұлттық заң құзыреті шеңберінде, Біріккен Ұлттар Ұйымы Жарлығының міндеттері мен мақсаттарына сәйкес, барлық ұлттардың ортақ мүддесінің мойындауын талап етеді.
      a) Создание условий для быстрого и неуклонного социального и экономического развития, особенно в развивающихся странах; изменение международных экономических отношений, применение новых и эффективных методов международного сотрудничества, при которых равенство возможностей должно быть прерогативой как стран, так и отдельных лиц внутри страны;
      a) Әлеуметтік және экономикалық дамудың, әсіресе дамып келе жатқан мемлекеттерде, жеделдегі және үздіксіздігі үшін жағдайлар жасау; халықаралық экономикалық қатынастарды өзгерту, халықаралық ынтымақтастықтың жаңа әрі тиімді тәсілдерін қолдану кезінде мүмкіндіктер теңдігі мемлекеттер болсын, сондай-ақ мемлекет ішіндегі жеке тұлғалардың айрықша басымдылығы болуы тиіс
      c) Достижение справедливого распределения национального дохода путем использования, в частности, налоговой системы и государственных расходов в качестве инструмента справедливого распределения и перераспределения дохода для содействия социальному прогрессу;
      c) Әлеуметтік ілгерілеуге қолғабыс болу үшін салық жүйесін және мемлекеттік шығындарды қоса алғанда, табысты әділетті үлестіру және қайта үлестіру құралы ретінде қолдану жолы арқылы ұлттық табысты әділетті бөлуге қол жеткізу
      b) Использование и эксплуатация, в соответствии с надлежащими международными нормами, ресурсов таких районов окружающей среды, как космическое пространство и дно морей и океанов и его недр за пределами действия национальной юрисдикции в дополнение к имеющимся в любой стране, независимо от ее географического положения, национальным ресурсам для достижения экономического и социального прогресса и развития, с уделением особого внимания интересам и потребностям развивающихся стран.
      b) Тиісті халықаралық нормаларға сәйкес, экономикалық және әлеуметтік ілгерілеу мен дамуға жету мақсатында, дамып келе жатқан елдердің мүдделері мен қажеттіліктеріне айрықша көңіл бөле отырып, кез келген мемлекеттегі ұлттық заңнама күшінен тыс, оның географиялық жағдайына қарамастан, ғарыштық кеністік, мұхиттар мен түбі, олардың қойнауы сияқты қоршаған орта аудандарының ресурстарын қолдану және пайдалану.
      отмечая, что в соответствии с Токийской декларацией государства, а также другие соответствующие организации должны принять меры против любых попыток подвергнуть работников здравоохранения или членов их семей угрозам или репрессиям вследствие отказа таких работников оставаться безучастными к применению пыток или других жестоких, бесчеловечных или унижающих достоинство видов обращения,
      Токио декларациясына сай мемлекеттер, сондай-ақ сәйкес ұйымдар азаптау немесе басқа қатыгез, адамгершілікке жатпайтын немесе қадір-қасиетті қорлайтын қарым-қатынас түрлерін қолдануға қатысқысы келмеген денсаулық сақтау саласының қызметкерлерін немесе олардың отбасы мүшелерін қорқыту немесе қуғын-сүргінге шалдықтырудың кез келген азаптауына қарсы шаралар қолдану керектігін ескерте отырып,
      напоминая рекомендации пятого Конгресса Организации Объединенных Наций по предупреждению преступности и обращению с правонарушителями1 и резолюцию 1993 (LX) Экономического и Социального Совета от 12 мая 1976 года, в которой Комитету по предупреждению преступности и борьбе с ней было предложено изучить на своей четвертой сессии сферы применения этих Правил и разработать процедуру их выполнения,
      Біріккен Ұлттар Ұйымының қылмыстың алдын алу және құқық бұзушылармен қарым-қатынас жөніндегі бесінші Конгресс *(1) ұсыныстарын және 12 мамыр 1976 жылғы 1993 (LX) Экономикалық және Әлеуметтік Кеңесінің Қылмыстың алдын алу және онымен күрес жөніндегі комитетке өзінің төртінші сессиясында бұл ережелерді қолдану аясын зерттеуді және оларды орындау рәсімдерін жасақтауды ұсынған қарарын еске сала отырып,
      Минимальные стандартные правила предоставляются в распоряжение всех лиц, в частности в распоряжение должностных лиц по поддержанию правопорядка и персонала исправительных учреждений, для того чтобы они могли применять и выполнять их в системе уголовного правосудия.
      Ең төменгі стандарттық ережелер барлық тұлғаларға, соның ішінде қылмыстық әділ сот жүйесінде оларды қолдану мен орындау мақсатында түзету мекемелерінің құқықтық тәртіпті қолдайтын лауазымдық тұлғалары мен қызметкерлер құрамының нұсқауына беріледі.
      Государства будут информировать Генерального секретаря Организации Объединенных Наций один раз в пять лет в форме ответов на вопросы анкеты, направляемой Генеральным секретарем, о масштабах осуществления мер и достигнутом прогрессе в отношении применения Минимальных стандартных правил, а также о факторах и трудностях, если такие будут иметь место, влияющих на их применение. Такая анкета должна быть подготовлена в соответствии с особой схемой, быть выборочной и ограничиваться специально отобранными вопросами, с тем чтобы обеспечить глубокий обзор и исследование намеченных проблем. Генеральный секретарь, принимая во внимание доклады правительств, а также другую соответствующую информацию, доступную в рамках системы Организации Объединенных Наций, будет осуществлять подготовку отдельных периодических докладов, касающихся применения Минимальных стандартных правил. Для подготовки этих докладов Генеральный секретарь может также осуществлять сотрудничество со специализированными учреждениями и другими соответствующими межправительственными и неправительственными организациями, имеющими консультативный статус при Экономическом и Социальном Совете. Генеральный секретарь будет передавать вышеупомянутые доклады на рассмотрение Комитету по предупреждению преступности и борьбе с ней, с тем чтобы последний предпринимал дальнейшие соответствующие действия.
      Бас хатшы арқылы жіберілетін Ең төменгі стандартты ережелерді пайдалануға қатысты үрдістегі жетістіктер мен шараларды жүзеге асыру көлемі бойыншамемлекет Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысын сауалнамасының сұрақтарына жауап ретінде бес жылда бір рет ақпараттандырып отырады. Мұндай сауалнама белгіленген сұрақтарды зерттеу мен терең шолуда арнайы іріктелген сұрақтармен шектеліп, ерекше жоспарға сәйкес дайындалуға тиісті. Бас хатшы үкіметтің баяндамаларын, Біріккен Ұлттар Ұйымы жүйесінің көлемінде қол жетімді тиісті ақпараттарды назарға алған кезде, Ең төменгі стандарттық ережелердің қолданысына қатысты басқа да мерзімді баяндамалардың дайындығын жүзеге асырады. Осындай баяндамаларды дайындау үшін Бас хатшы Экономикалық және Әлеуметтік кеңестегі кеңестік дәрежесі бар арнайы мекемелермен және басқа да үкіметаралық және үкіметтік емес ұйымдарға сәйкес келетін мекемелермен қызметтес бола алады. Бас хатшы жоғарыда аталған баяндамаларды тиісті шараларды қолдану үшін Қылмыстың алдын-алу және онымен күрес комитетіне ұсынады.
      c) любую другую соответствующую информацию о применении правил, а также данные о возможных трудностях при их осуществлении.
      c) ереженің қолдану туралы кез келген тиісті ақпаратты және оларды жүзеге асыру кезінде қиындық тудыратын мәліметтерді ұсынады.
      Настоящая процедура призвана обеспечить использование программ технической помощи Организации Объединенных Наций и учебных мероприятий региональных институтов Организации Объединенных Наций в качестве косвенных средств применения Стандартных минимальных правил и настоящих процедур их применения. Помимо регулярных учебных курсов для персонала исправительных учреждений, учебных инструкций и т.п., в частности, на уровне директивных органов, необходимо предусмотреть консультации специалистов по вопросам, выдвинутым государствами-членами, включая систему предоставления услуг экспертов заинтересованным государствам. Наличие этой системы предоставления услуг экспертов представляется особенно необходимым в целях применения правил в соответствии с их духом и с учетом социально-экономического строя стран, обращающихся за такой помощью.
      Осы іс-шара Ең төменгі стандарттық ережелер мен оның қолданысының қазіргі іс-шараларының қолданысының жанама жабдықтары ретінде Біріккен Ұлттар Ұйымының техникалық көмек бағдарламасы мен Біріккен Ұлттар Ұйымының аймақтық институттарының оқу іс-шараларын қамтамасыз етуге шақырады. Түзеу мекемесінің қызметкерлеріне арналған мерзімді оқу курстары, оқу нұсқаулықтары және т.б. басқа, әсіресе, директивалық мекеме деңгейінде қызығушылық танытқан мемлекеттерге сарапшылардың қызметін ұсыну жүйесін қоса алғанда, мемлекеттік мүшелер арқылы ұсынылған сұрақтар бойынша мамандардың кеңесін қарастыру қажет. Сарапшылар қызметін ұсыну жүйесінің бар болуы осындай көмек сұраған елдің әлеуметтік-экономикалық қатарын есепке алу мен рухына сәйкес ережені қолдану мақсатында өте қажет.
Егер ерітіндінің түсі қызғылт болып қала берсе, алғашқы шекті нүктені қолдану керек.
Если раствор остается розовым, использовать первую предельную точку.
Осы сынау әдісін қолдану үшін тым сұйық болып табылатын материалдармен жұмыс істеу кезінде, D3142 сынау әдісін қолдану керек.
При работе с материалами, являющимися слишком жидкими для применения данного метода испытаний, следует использовать Метод испытаний D3142.
4.1 Өнімдегі күл түзетін материал саны туралы мәліметтер өнімнің осы қолдану саласында пайдалануға болатыны немесе болмайтыны туралы түсінік береді.
4.1 Сведения о количестве материала, образующего золу, в продукте дают представление о том, можно ли использовать продукт в данной области применения.
12.1.1 Қайталануы – сынау әдісін қалыпты және дұрыс қолдану ұзақ кезең ішінде бірдей сынақ материалды пайдалана отырып, тұрақты жұмыс жағдайларында бір құралы үшін бір лаборант алынған дәйекті тестілеу нәтижелері арасындағы айырмашылық жиырма бір жағдайда ғана төменде көрсетілген мәндерден асып мүмкін:
12.1.1 Повторяемость – Расхождение между последовательными результатами испытания, полученными одним лаборантом на одном аппарате при постоянных рабочих условиях с использованием идентичного испытуемого материала, в течение длительного периода при нормальном и правильном применении метода испытаний может превышать нижеуказанные значения только в одном случае из двадцати:
14.1.1 Қайталануы – сынау әдісін қалыпты және дұрыс қолдану кезінде ұзақ кезең ішінде ұқсас зерттеу материалын пайдалана отырып, тұрақты жұмыс жағдайлары кезінде бір лаборантпен бір аппаратта алынған сынаудың бірізді нәтижелері арасындағы айырмашылық төменде аталған мәндерден жиырма жағдайдың бір жағдайында ғана аса алады:
14.1.1 Повторяемость – Расхождение между последовательными результатами испытания, полученными одним лаборантом на одном аппарате при постоянных рабочих условиях с использованием идентичного исследуемого материала, в течение длительного периода при нормальном и правильном применении метода испытаний может превышать нижеуказанные значения только в одном случае из двадцати:
12.1.2 Қайта жүргізілуі – сынау әдісін қалыпты және дұрыс қолдану кезінде ұзақ кезең ішінде ұқсас зерттеу материалымен әртүрлі зертханаларда жұмыс істейтін әртүрлі лаборанттармен алынған екі бөлек және тәуелсіз нәтижелері арасындағы айырмашылық төменде аталған мәндерден жиырма жағдайдың бір жағдайында ғана аса алады:
12.1.2 Воспроизводимость – Расхождение между двумя отдельными и независимыми результатами, полученными различными лаборантами, работающими в разных лабораториях с идентичным исследуемым материалом, в течение длительного периода при нормальном и правильном применении метода испытаний может превышать нижеуказанные значения только в одном случае из двадцати:
Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау шараларының тиісті ережелерін белгілеу үшін, сондай-ақ, осы стандарттың пайдаланылуына дейінгі нормативтік шектеулерін қолдану шектерін анықтау үшін барлық жауапкершілік осы стандартты пайдаланушыға жүктеледі.
Вся ответственность за установление соответствующих правил техники безопасности и мер по охране труда, а также за определение пределов применимости нормативных ограничений до начала использования данного стандарта, полностью возлагается на пользователя этого стандарта.
Егер ерітіндінің түсі қызғылт болып қала берсе, алғашқы шекті нүктені қолдану керек.
Если раствор остается розовым, использовать первую предельную точку.
Осы сынау әдісін қолдану үшін тым сұйық болып табылатын материалдармен жұмыс істеу кезінде, D3142 сынау әдісін қолдану керек.
При работе с материалами, являющимися слишком жидкими для применения данного метода испытаний, следует использовать Метод испытаний D3142.
4.1 Өнімдегі күл түзетін материал саны туралы мәліметтер өнімнің осы қолдану саласында пайдалануға болатыны немесе болмайтыны туралы түсінік береді.
4.1 Сведения о количестве материала, образующего золу, в продукте дают представление о том, можно ли использовать продукт в данной области применения.
12.1.1 Қайталануы – сынау әдісін қалыпты және дұрыс қолдану ұзақ кезең ішінде бірдей сынақ материалды пайдалана отырып, тұрақты жұмыс жағдайларында бір құралы үшін бір лаборант алынған дәйекті тестілеу нәтижелері арасындағы айырмашылық жиырма бір жағдайда ғана төменде көрсетілген мәндерден асып мүмкін:
12.1.1 Повторяемость – Расхождение между последовательными результатами испытания, полученными одним лаборантом на одном аппарате при постоянных рабочих условиях с использованием идентичного испытуемого материала, в течение длительного периода при нормальном и правильном применении метода испытаний может превышать нижеуказанные значения только в одном случае из двадцати:
14.1.1 Қайталануы – сынау әдісін қалыпты және дұрыс қолдану кезінде ұзақ кезең ішінде ұқсас зерттеу материалын пайдалана отырып, тұрақты жұмыс жағдайлары кезінде бір лаборантпен бір аппаратта алынған сынаудың бірізді нәтижелері арасындағы айырмашылық төменде аталған мәндерден жиырма жағдайдың бір жағдайында ғана аса алады:
14.1.1 Повторяемость – Расхождение между последовательными результатами испытания, полученными одним лаборантом на одном аппарате при постоянных рабочих условиях с использованием идентичного исследуемого материала, в течение длительного периода при нормальном и правильном применении метода испытаний может превышать нижеуказанные значения только в одном случае из двадцати:
12.1.2 Қайта жүргізілуі – сынау әдісін қалыпты және дұрыс қолдану кезінде ұзақ кезең ішінде ұқсас зерттеу материалымен әртүрлі зертханаларда жұмыс істейтін әртүрлі лаборанттармен алынған екі бөлек және тәуелсіз нәтижелері арасындағы айырмашылық төменде аталған мәндерден жиырма жағдайдың бір жағдайында ғана аса алады:
12.1.2 Воспроизводимость – Расхождение между двумя отдельными и независимыми результатами, полученными различными лаборантами, работающими в разных лабораториях с идентичным исследуемым материалом, в течение длительного периода при нормальном и правильном применении метода испытаний может превышать нижеуказанные значения только в одном случае из двадцати:
Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау шараларының тиісті ережелерін белгілеу үшін, сондай-ақ, осы стандарттың пайдаланылуына дейінгі нормативтік шектеулерін қолдану шектерін анықтау үшін барлық жауапкершілік осы стандартты пайдаланушыға жүктеледі.
Вся ответственность за установление соответствующих правил техники безопасности и мер по охране труда, а также за определение пределов применимости нормативных ограничений до начала использования данного стандарта, полностью возлагается на пользователя этого стандарта.
Егер ерітіндінің түсі қызғылт болып қала берсе, алғашқы шекті нүктені қолдану керек.
Если раствор остается розовым, использовать первую предельную точку.
Осы сынау әдісін қолдану үшін тым сұйық болып табылатын материалдармен жұмыс істеу кезінде, D3142 сынау әдісін қолдану керек.
При работе с материалами, являющимися слишком жидкими для применения данного метода испытаний, следует использовать Метод испытаний D3142.
4.1 Өнімдегі күл түзетін материал саны туралы мәліметтер өнімнің осы қолдану саласында пайдалануға болатыны немесе болмайтыны туралы түсінік береді.
4.1 Сведения о количестве материала, образующего золу, в продукте дают представление о том, можно ли использовать продукт в данной области применения.
12.1.1 Қайталануы – сынау әдісін қалыпты және дұрыс қолдану ұзақ кезең ішінде бірдей сынақ материалды пайдалана отырып, тұрақты жұмыс жағдайларында бір құралы үшін бір лаборант алынған дәйекті тестілеу нәтижелері арасындағы айырмашылық жиырма бір жағдайда ғана төменде көрсетілген мәндерден асып мүмкін:
12.1.1 Повторяемость – Расхождение между последовательными результатами испытания, полученными одним лаборантом на одном аппарате при постоянных рабочих условиях с использованием идентичного испытуемого материала, в течение длительного периода при нормальном и правильном применении метода испытаний может превышать нижеуказанные значения только в одном случае из двадцати:
14.1.1 Қайталануы – сынау әдісін қалыпты және дұрыс қолдану кезінде ұзақ кезең ішінде ұқсас зерттеу материалын пайдалана отырып, тұрақты жұмыс жағдайлары кезінде бір лаборантпен бір аппаратта алынған сынаудың бірізді нәтижелері арасындағы айырмашылық төменде аталған мәндерден жиырма жағдайдың бір жағдайында ғана аса алады:
14.1.1 Повторяемость – Расхождение между последовательными результатами испытания, полученными одним лаборантом на одном аппарате при постоянных рабочих условиях с использованием идентичного исследуемого материала, в течение длительного периода при нормальном и правильном применении метода испытаний может превышать нижеуказанные значения только в одном случае из двадцати:
12.1.2 Қайта жүргізілуі – сынау әдісін қалыпты және дұрыс қолдану кезінде ұзақ кезең ішінде ұқсас зерттеу материалымен әртүрлі зертханаларда жұмыс істейтін әртүрлі лаборанттармен алынған екі бөлек және тәуелсіз нәтижелері арасындағы айырмашылық төменде аталған мәндерден жиырма жағдайдың бір жағдайында ғана аса алады:
12.1.2 Воспроизводимость – Расхождение между двумя отдельными и независимыми результатами, полученными различными лаборантами, работающими в разных лабораториях с идентичным исследуемым материалом, в течение длительного периода при нормальном и правильном применении метода испытаний может превышать нижеуказанные значения только в одном случае из двадцати:
Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау шараларының тиісті ережелерін белгілеу үшін, сондай-ақ, осы стандарттың пайдаланылуына дейінгі нормативтік шектеулерін қолдану шектерін анықтау үшін барлық жауапкершілік осы стандартты пайдаланушыға жүктеледі.
Вся ответственность за установление соответствующих правил техники безопасности и мер по охране труда, а также за определение пределов применимости нормативных ограничений до начала использования данного стандарта, полностью возлагается на пользователя этого стандарта.
3. Государства должны принимать меры в целях ликвидации препятствий на пути развития, возникающих в результате несоблюдения гражданских и политических прав, а также экономических, социальных и культурных прав.
      3. Мемлекеттер азаматтық және саяси құқықтардың, сонымен қатар экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтардың сақталмауының нәтижесінде туындайтын даму жолдарындағы кедергілерді жою мақсатында шаралар қолдануға міндетті.
      3. Группы населения иностранного происхождения, в частности рабочие - мигранты и их семьи, способствующие развитию принимающей страны, должны пользоваться соответствующими мерами, предназначенными для обеспечения безопасности, уважения их достоинства и их культурных ценностей, для облегчения их адаптации к принимающей среде и содействия профессиональному росту с учетом последующего возвращения на родину и внесения вклада в ее развитие; следует способствовать предоставлению возможности детям мигрантов обучаться своему родному языку.
      3. Қабылдаушы елдің дамуына үлес қосатын тегі шет елдік тұрғындар тобы, негізінен жұмысшы топ өкілдері, яғни мигранттар мен олардың отбасылары олардың қабылдаушы ортаға бейімделуін жеңілдету үшін, кейінгі уақытта отанына оралуы мен оның дамуын үлес қосатынын есепке ала отырып, кәсіби жағынан өсуіне септігін тигізу үшін, абыройы мен мәдени құндылықтарын құрметтеу үшін, қауіпсіздігін қамтамасыздандыру үшін тиісті шараларды қолдануға міндетті; мигранттар балаларының өздерінің ана тілін үйренуге мүмкіндік беруге қолғабыс ету қажет.
      а) в этом положении подчеркивается, что применение силу должностными лицами по поддержанию правопорядка должно носить исключительный характер; хотя оно подразумевает, что должностные лица по поддержанию правопорядка могут быть уполномочены на применение силы, какая является разумно необходимой при данных обстоятельствах в целях предупреждения преступления или при проведении правомерного задержания правонарушителей или подозреваемых правонарушителей, или при оказании помощи при таком задержании, не может применяться сила, превышающая необходимые для этих целей пределы;
      а) бұл ережеде ерекше атап өтетіні, тәртіп сақтау бойынша лауазымды тұлғалардың күш қолдануы тек қана ерекше сипатты жағдайда орын алуы тиіс; алайда мұндағы тәртіп сақтау бойынша лауазымды тұлғалар белгілі бір жағдайларда қылмыстың алдын алу мақсатында немесе құқық бұзушыларды немесе күдікті құқық бұзушыларды заңды түрде ұстау барысында немесе осындай тұтқындау болған жағдайда көмек көрсету барысында орынды түрде қажет болса күш қолдануға құқылы, бірақ осы мақсаттарда қажетті шектен асып кететін күш қолданыла алмайды.
      b) национальное законодательство, как правило, ограничивает применение силы должностными лицами по поддержанию правопорядка в соответствии с принципом пропорциональности. Это следует понимать таким образом, что при толковании этого положения должны уважаться эти национальные принципы пропорциональности. Это положение ни в коем случае не толкуется таким образом, будто оно уполномочивает на применение такой силы, какая является несоразмерной законной цели, которую нужно достичь;
      b) ұлттық заңнама әдетте пропорционалдық қағидасына сәйкес тәртіп сақтау бойынша лауазымды тұлғалардың күш қолдануын шектейді. Мұны былайша түсінуге болады, осы ережені түсіндіру барысында пропорционалдылықтың ұлттық қағидалары құрметтелуі тиіс. Бұл ереже заңды мақсатқа сәйкес келмейтін шектен тыс күш қолдануға өкілеттік беретіндей түсіндірілуіне ешбір жағдайда жол берілмеуі тиіс.
      с) применение огнестрельного оружия считается крайней мерой. Следует приложить все усилия к тому, чтобы исключить применение огнестрельного оружия, особенно против детей. Как правило, огнестрельное оружие не должно применяться, за исключением случаев, когда подозреваемый правонарушитель оказывает вооруженное сопротивление или иным образом ставит под угрозу жизнь других и когда другие меры, имеющие менее исключительный характер, недостаточны для обуздания или задержания подозреваемого правонарушителя. О каждом случае применения огнестрельного оружия должно быть незамедлительно сообщено компетентным властям.
      с) оқпен ататын қаруды қолдану аса қатты қажеттілік болып есептеледі. Оқпен ататын қаруды қолдануға жол бермес үшін бар күшті салу қажет, әсіресе балаларға қарсы. Әдетте, оқпен ататын қару қолданылмауы тиіс, тек қана күдікті құқық бұзушының қарулы қарсылық көрсеткен немесе басқа түрде де басқалардың өміріне қауіп төндірген жағдайларды және күдікті құқық бұзушыны ұстау немесе тию үшін төтенше сипаты басқа шаралар қолдану жеткіліксіз болған жағдайларды есепке алмағанда. Оқпен ататын қаруды қолданудың әрбір жағдайында жедел түрде құзыретті билік органдарына хабарлану қажет.
      Минимальные стандартные правила специально сформулированы таким образом, чтобы они могли применяться в рамках различных правовых систем и в то же время устанавливать некоторые минимальные стандарты в обращении с несовершеннолетними правонарушителями при любом существующем определении несовершеннолетнего и при любой системе обращения с несовершеннолетним правонарушителем. Правила во всех случаях должны применяться беспристрастно и без каких-либо различий.
      Минималды стандартты ережелер әртүрлі құқықтық жүйелерде қолдануға арналып жасалған, сондай-ақ кәмелетке толмаған құқық бұзушылармен қатынас құру бойынша қолданыстағы анықтамалар мен жүйе үшін кейбір минималды стандарттарды жүзеге асыру мақсатында тұжырымдалған. Ережелер барлық жағдайда риясыз және ешқандау алалаушылықсыз орындалуы керек.
      Поэтому следует приложить усилия для установления разумного низшего возрастного предела, который мог бы применяться в международном масштабе.
      Осы себепті, халықаралық ауқымда қолдануға мүмкін болатын, орынды, ең төменгі жастық шектеулерді белгілеуге күш салған абзал.
      Прекращение дела, в том числе изъятие его из ведения уголовного правосудия и часто передача вспомогательным службам общины, обычно практикуется на официальной и неофициальной основе во многих правовых системах. Эта практика позволяет ограничить негативные последствия процедуры отправления правосудия в отношении несовершеннолетних (например, клеймо судимости и приговора). Во многих случаях наилучшие результаты дает невмешательство со стороны компетентных органов власти. Таким образом, прекращение дела в самом начале без передачи его альтернативным (социальным) службам может дать оптимальный результат. Это особенно касается дел, не связанных с серьезным нарушением, и когда семья, школа или другие институты, осуществляющие неофициальный социальный контроль, уже приняли или намерены принять надлежащие конструктивные меры воздействия.
      Істі тоқтату, оның ішінде оны қылмыстық іс жүргуізуден алып тастау және жиі орын алатын қосымша қызметтерге тапсыру тәжірибесі көптеген құқықтық жүйелерде ресми және бейресми негізде қолданылып жүр. Бұл тәжірибе кәмелетке толмаған құқық бұзушылардың ісіне сот төрелігін орындауға қатысьы теріс салдарларды шектеуге мүмкіндік береді (мысалға сотталғандығы мен жазасы туралы дақпырт). Көптеген жағдайларда іске құзырлы ұйымдардың араласпаса, ең жақсы нәтижеге жетуге болады. Осылайша, істі басынан балама (әлеуметтік) қызметтерге тапсырмастан тоқтату оң нәтижелерге әкеледі. Бұл әсіресе, ауыр құқықтық бұзушылықтарға байланысты емес және отбасы, мектеп, немесе басқа институттар тиісті ықпалшараларды қолдануға ниетті істерге қатысты.
      В правиле 18.1 делается попытка перечислить некоторые важные меры воздействия и санкции, которые успешно применяются в различных правовых системах. В целом они перспективны и заслуживают применения и дальнейшего развития. В этом правиле не указываются какие-либо требования в отношении персонала, поскольку соответствующего персонала может не быть в некоторых регионах; в этих регионах можно разрабатывать и применять меры, для осуществления которых требуется меньше персонала.
      18.1 қағидасында әртүрлі құқықтық жүйелерде нәтижелі қолданылып жүрген кейбір маңызды шаралар мен ықпалшараларын тізбелейді. Жалпы алғанда, олардың келешегі бар және қолданысқа, сондай-ақ әрі қарай дамытуға тұрарлық. Осы қағидада қызметкерлерге қатысты қандай да бір талаптар аталмайды, себебі кейбір аймақтарда ондай қызметкерлердің болмауы да мүмкін; аталмыш аймақтарда қызметкерлердің аз мөлшерін қажет ететін шараларды әзірлеуге және қолдануға болады.
      27.1. Минимальные стандартные правила обращения с заключенными и соответствующие рекомендации используются по мере их применимости к обращению с несовершеннолетними правонарушителями в исправительных учреждениях, включая тех, которые находятся под стражей в ожидании судебного решения.
      27.1. Қамаудағылармен қарым қатынас орнату бойынша Минималды стандартты ережелері мен оларға қатысты ұсыныстар түзеу мекемелеріндегі кәмелетке толмаған құқық бұзушылармен қарым-қатынас құру мәселесінде қажетінше қолдануға жатады, атап айтқанда сот үкімін күтіп жатқан кәмелетке толмаған құқық бұзушыларға қатысты да қолданылады.
Соответствующие положения раздела А части II также применимы в тех случаях, когда их применение может принести пользу этой особой группе лиц, помещенных под стражу, при условии, что не будут приниматься меры, подразумевающие, что методы исправления или перевоспитания применимы в отношении лиц, не осужденных за какое-либо уголовное преступление.
      ІІ бөлім, А тарауының тиісті қағидалары, оларды қолданғанда бұл ерекше топтағы тұтқынға алынған тұлғаларға пайда келтіретін болса және қандай да бір қылмыстық іс үшін сотталмаған тұлғаларға қатысты қайта тәрбиелеу немесе түзету әдістерін қолдануды ұйғаратын шаралар алынбайды деген жағдайда, қолдануға жарамды.
      отмечая, что в соответствии с Токийской декларацией государства, а также другие соответствующие организации должны принять меры против любых попыток подвергнуть работников здравоохранения или членов их семей угрозам или репрессиям вследствие отказа таких работников оставаться безучастными к применению пыток или других жестоких, бесчеловечных или унижающих достоинство видов обращения,
      Токио декларациясына сай мемлекеттер, сондай-ақ сәйкес ұйымдар азаптау немесе басқа қатыгез, адамгершілікке жатпайтын немесе қадір-қасиетті қорлайтын қарым-қатынас түрлерін қолдануға қатысқысы келмеген денсаулық сақтау саласының қызметкерлерін немесе олардың отбасы мүшелерін қорқыту немесе қуғын-сүргінге шалдықтырудың кез келген азаптауына қарсы шаралар қолдану керектігін ескерте отырып,
      b) удостоверяют или участвуют в удостоверении того, что состояние здоровья заключенных или задержанных лиц позволяет подвергать их любой форме обращения или наказания, которое может оказать отрицательное воздействие на их физическое или психическое здоровье и которое не согласуется с соответствующими международными документами, или в любой другой форме участвуют в применении любого такого обращения или наказания, которые не согласуются с соответствующими международными документами.
      b) қамауға алынған және тұтқындалған тұлғалардың денсаулық жағдайы оларды дене немесе психикалық денсаулығына кері әсер етуі мүмкін және сәйкес халықаралық құжаттарға қайшы келетін қарым-қатынас немесе жазалау түрлеріне шалдықтыруға жарамды екендігін куәләндірсе немесе куәләндіруге қатысса, немесе сәйкес халықаралық құжаттарға қайшы келетін кез келген осындай қарым-қатынас немесе жазалауды қолдануға басқа кез келген формада қатысса, медициналық этиканы бұзады.
      Следует напомнить, что в своей резолюции 663 С (XXIV) от 31 июля 1957 года Экономический и Социальный Совет рекомендовал каждые пять лет информировать Генерального секретаря о мерах по применению Минимальных стандартных правил, а также уполномочил Генерального секретаря предпринять шаги для опубликования, если это целесообразно, такой информации и запрашивать в случае необходимости дополнительную информацию. В Организации Объединенных Наций давно сложилась практика осуществления сотрудничества между специализированными учреждениями и соответствующими межправительственными и неправительственными организациями. При подготовке своего отдельного доклада о мерах, принятых в связи с применением Минимальных стандартных правил, Генеральный секретарь будет принимать во внимание, в частности, информацию, имеющуюся в распоряжение органов Организации Объединенных Наций, занимающихся вопросами прав человека, включая Комиссию по правам человека, Подкомиссию по предупреждению дискриминации и защите меньшинств, Комитет по правам человека, действующий согласно Международному пакту о гражданских и политических правах, и Комитет по ликвидации расовой дискриминации. Может быть также принята во внимание работа, связанная с применением конвенции о запрете пыток, которая будет принята в будущем, а также любая информация, которая может быть собрана благодаря проводящейся в настоящее время Генеральной Ассамблеей работе по подготовке свода принципов по защите заключенных и лиц, содержащихся под стражей.
      Экономикалық және Әлеуметтік кеңес өзінің 1957 жылғы 31 шілдедегі 663 С (XXIV) қарарында Ең төменгі стандарттық ережелердің қолданысы бойынша шаралар туралы Бас хатшыны бес жылда бір рет ақпараттандыруды ұсынғандығын, сондай ақ Бас хатшыны егер мақсатты болған жағдайда оның қадамдары туралы ақпаратты жариялауға және керек болған жағдайда қосымша ақпартты сұратуға уәкілетті өкіл етіп тағайындағанын естен шығармау керек. Біріккен Ұлттар Ұйымында ежелден бері арнайы мекемелер мен тиісті үкіметаралық және үкіметтік емес ұйымдарр арасындағы қызметтестікті жүзеге асыру тағылымдамасы қолданылады. Ең төменгі стандарттық ережелерді қолдануға байланысты қабылданған шаралар туралы өзінің жеке баяндамасын дайындау кезінде Бас хатшы қолданыстағы Азаматтық және әлеуметтік құқықтар туралы халықаралық пактіге және нәсілдік кемсітушілікті жоюға сәйкес адам құқығымен айналысатын Біріккен Ұлттар Ұйымы мекемелерінің ақпараттарын, Адам құқығы бойынша Комиссияны қоса алғанда, аз ұлттарды қорғау мен кемсітушіліктің алдын-алу бойынша шағын комиссиясының, адам құқығы бойынша комитеттің ақпараттарын назарға алу керек. Сондай-ақ, Бас Ассамблея өткізіп жатқан қамауда отырған тұтқындар мен тұлғаларды қорғау бойынша ақпараттық қағидалар бойынша жұмыстардың арқасында келешекте қабылданатын азаптауды жою туралы конвенцияның және басқа да ақпараттардың қолданысымен байланысты жұмыстар да назарға алынуы мүмкін.
      Комитет по предупреждению преступности и борьбе с ней оказывает надлежащую помощь Генеральной Ассамблее, Экономическому и Социальному Совету и любым другим органам Организации Объединенных Наций, занимающимся вопросами прав человека, при подготовке рекомендаций по докладам специальных комиссий для проведения обследования в отношении вопросов, связанных с применением и выполнением Минимальных стандартных правил.
      Қылмыстың алдын алу және онымен күрес комитеті адам құқығы сұрақтарымен айналысатын Бас Ассамблеяға, Экономикалық және Әлеуметтік кеңеске және басқа да Бірікке Ұлттар Ұйымының мекемелеріне ең төменгі стандарттық ережелді орындау мен оларды қолдануға байланысты сұрақтарға зерттеу өткізу үшін арнайы коммиссияның баяндамалары бойынша ұсынымдар дайындауға көмектеседі.
5.3 Сейболттың «Фурол» вискозиметрі бойынша тұтқырлық Сейболттың әмбебап вискозиметрі бойынша тұтқырлықтың шамамен оннан бір бөлігін құрайды. Ол мазут және 1000 с-тан асатын Сейболттың әмбебап вискозиметрі бойынша тұтқырлық мәндеріне ие өзге қалдық материалдары сияқты мұнай өнімдерінің сипаттамаларын анықтау үшін қолдануға ұсынылады.
5.3 Вязкость по вискозиметру «Фурол» Сейболта составляет примерно одну десятую вязкости по универсальному вискозиметру Сейболта, и её рекомендуется использовать для определения характеристик таких нефтепродуктов, как мазут и другие остаточные материалы, имеющие значения вязкости по универсальному вискозиметру Сейболта, превышающие 1000 с.
Бір температура кезінде калибрленген пикнометрді басқа температура кезінде қайта калибрлеусіз қолдануға болмайды.
Пикнометр, калиброванный при одной температуре, не может быть использован без повторной калибровки при другой температуре.
Ұқсас дәлдігі бар кез келген басқа да термометрлік құрылғыларды қолдануға болады.
Допускается использование любых других термометрических устройств с аналогичной точностью.
5.3 Сейболттың «Фурол» вискозиметрі бойынша тұтқырлық Сейболттың әмбебап вискозиметрі бойынша тұтқырлықтың шамамен оннан бір бөлігін құрайды. Ол мазут және 1000 с-тан асатын Сейболттың әмбебап вискозиметрі бойынша тұтқырлық мәндеріне ие өзге қалдық материалдары сияқты мұнай өнімдерінің сипаттамаларын анықтау үшін қолдануға ұсынылады.
5.3 Вязкость по вискозиметру «Фурол» Сейболта составляет примерно одну десятую вязкости по универсальному вискозиметру Сейболта, и её рекомендуется использовать для определения характеристик таких нефтепродуктов, как мазут и другие остаточные материалы, имеющие значения вязкости по универсальному вискозиметру Сейболта, превышающие 1000 с.
Бір температура кезінде калибрленген пикнометрді басқа температура кезінде қайта калибрлеусіз қолдануға болмайды.
Пикнометр, калиброванный при одной температуре, не может быть использован без повторной калибровки при другой температуре.
Ұқсас дәлдігі бар кез келген басқа да термометрлік құрылғыларды қолдануға болады.
Допускается использование любых других термометрических устройств с аналогичной точностью.
5.3 Сейболттың «Фурол» вискозиметрі бойынша тұтқырлық Сейболттың әмбебап вискозиметрі бойынша тұтқырлықтың шамамен оннан бір бөлігін құрайды. Ол мазут және 1000 с-тан асатын Сейболттың әмбебап вискозиметрі бойынша тұтқырлық мәндеріне ие өзге қалдық материалдары сияқты мұнай өнімдерінің сипаттамаларын анықтау үшін қолдануға ұсынылады.
5.3 Вязкость по вискозиметру «Фурол» Сейболта составляет примерно одну десятую вязкости по универсальному вискозиметру Сейболта, и её рекомендуется использовать для определения характеристик таких нефтепродуктов, как мазут и другие остаточные материалы, имеющие значения вязкости по универсальному вискозиметру Сейболта, превышающие 1000 с.
Бір температура кезінде калибрленген пикнометрді басқа температура кезінде қайта калибрлеусіз қолдануға болмайды.
Пикнометр, калиброванный при одной температуре, не может быть использован без повторной калибровки при другой температуре.
Ұқсас дәлдігі бар кез келген басқа да термометрлік құрылғыларды қолдануға болады.
Допускается использование любых других термометрических устройств с аналогичной точностью.