ПРИМЕРЫ
1. Под термином "жертвы" понимаются лица, которым индивидуально или коллективно был причинен вред, включая телесные повреждения или моральный ущерб, эмоциональные страдания, материальный ущерб или существенное ущемление их основных прав в результате действия или бездействия, нарушающего действующие национальные уголовные законы государств-членов, включая законы, запрещающие преступное злоупотребление властью.
1. «Құрбандар» термині астарында жекеше немесе ұжымдық түрде залал келтірілген, оның ішінде дене жарақаты немесе рухани залал, эмоционалдық азап, материалдық залал немесе билікті қылмысты түрде асыра пайдалануға тиым салатын заңдарды қоса алғанда, мүше мемлекеттердің қолданыстағы ұлттық қылмыстық заңдарын бұзатын әрекет немесе әрекетсіздік нәтижесінде негізгі құқықтарға айтарлықтай қысым көрсетілген тұлғалар деген мағына жатыр,
19. Государствам следует рассмотреть вопрос о включении в национальные законы норм, запрещающих злоупотребление властью и предусматривающих средства защиты для жертв таких злоупотреблений. В число таких средств следует, в частности, включить право на реституцию и/или компенсацию и необходимую материальную, медицинскую, психологическую и социальную помощь и поддержку.
19. Мемлекеттерге билікті асыра пайдалануға тиым салатын және осындай асыра пайдаланушылық құрбандары үшін қорғаныс құралдарын қарастыратын ұлттық заңнамалық нормаларды енгізу туралы мәселені қарастыруы қажет. Мұндай іс-шаралар құрамына, негізінен реституцияға және/немесе өтемақыға құқық және қажетті медициналық, қаржылай, психологиялық және әлеуметтік көмек пен қолдау алу құқығы кіреді.
21. Государствам следует периодически пересматривать существующие законы и практику для обеспечения их способности реагировать на изменяющиеся условия, в случае необходимости принимать и вводить в действие законодательные положения, запрещающие деяния, представляющие собой серьезные виды злоупотребления политической или экономической властью, и содействующие мерам и механизмам предотвращения таких деяний, а также развивать и широко обеспечивать соответствующие права и средства правовой защиты для жертв таких деяний.
21. Өзгермелі жағдайларға әсер ету қабілеттерін қамтамасыздандыруға арналған қолданыстағы заңдар мен тәжірибені белгілі бір мерзім аралығында қайта қарап, қажет болған жағдайда, саяси және экономикалық билікті асыра пайдаланудың аса ауыр түрлерін танытатын іс-әрекеттерге тиым салатын және осындай іс-әрекеттердің алдын алу шаралары мен механизмдерінің жүзеге асыруына ат салысатын заңнамалық ережелерді қабылдап, іске асыруы қажет, сондай-ақ осындай іс-әрекеттердің құрбанын құқықтық қорғау құралдары мен құқықтарын дамытып, кеңінен қолданылуын қамтамасыздандыруы қажет.
2. В рамках своей компетенции и в соответствии со своими конституционными положениями государство принимает все надлежащие меры, включая законодательные, в особенности в области образования, культуры и информации, в целях предотвращения, запрещения и ликвидации расизма, расовой пропаганды, расовой сегрегации и апартеида и содействовать распространению знаний и результатов соответствующих исследований в области естественных и социальных наук по причинам, порождающим расовые предрассудки и расистские взгляды и по предупреждению их, учитывая должным образом принципы, изложенные во Всеобщей декларации прав человека и в Международном пакте о гражданских и политических правах.
2. Өз құзыреттілігі аясында және конституциялық ережелерге сәйкес мемлекет білім, мәдениет және ақпарат салаларындағы заңнамалық шараларды қоса алғанда нәсілшілдікті, нәсілшілдік насихатты, нәсілдік сегрегация мен апартеидті жою және оларға тиым салу, олардың алдын алу мақсатында мүмкіндігінше барлық шараларды қолданады және адам құқықтарының Жалпыға ортақ декларациясында, азаматтық және саяси құқықтар туралы Халықаралық пактіде берілген қағидаларды ескере отырып, жаратылыстану және әлеуметтік ғылымдар саласындағы нәсілдік нанымдар мен нәсілшілдік көзқарастарды туғызатын себептер бойынша және олардың алдын алу шаралары бойынша жүргізілген зерттеулердің нәтижелері мен мәліметтерін таратуда қолғабыс етуге міндетті.
3. В том случае, если законодательные меры, запрещающие расовую дискриминацию, не будут достаточны, государству следует дополнить их административным механизмом по систематическому расследованию случаев расовой дискриминации, широкой системой юридических средств борьбы против актов расовой дискриминации, крупномасштабными образовательными и исследовательскими программами, предназначенными для борьбы против расовых предрассудков и расовой дискриминации, а также программами позитивных мер политического, социального, образовательного и культурного характера, способных содействовать достижению подлинного взаимоуважения между группами людей. При соответствующих обстоятельствах должны проводиться специальные программы для содействия улучшению положения групп, находящихся в неблагоприятных условиях и, когда речь идет о национальных группах, для их эффективного участия в процессе принятия решений в сообществе.
3. Егер де нәсілдік дискриминацияға тиым салатын заңнамалық шаралар жеткіліксіз болған жағдайда мемлекет оларды нәсілдік дискриминация орын алған оқиғаларды жүйелі түрде тергеу бойынша әкімшілік механизмдермен, нәсілдік дискриминация актілеріне қарсы күресетін заңнамалық құралдардың кең ауқымды жүйесімен, нәсілдік нанымдар мен нәсілдік дискриминацияға қарсы күрес үшін арналған көлемді білімдік және зерттеу бағдарларамаларымен, сондай-ақ адам топтары арасындағы өзара шынайы сыйластыққа жетуге көмектесуге қабілетті саяси, әлеуметтік, білімдік және мәдени сипаттағы оңтайлы шаралар бағдарламаларымен толықтыруы тиіс. Белгілі бір жағдайлар орын алған кезде қолайсыз төмен жағдайларға тап болған топтардың жағдайларын жақсартуда қолғабыс ету үшін және мәселен, ұлттық топтар жайлы әңгіме қозғалғанда, қоғамдастықта шешімдер қабылдау барысына тиімді түрде қатысу үшін арнайы бағдарламалар өткізілуі тиіс.
31. Телесные наказания, заключение в темной камере и жестокие, бесчеловечные или унижающие человеческое достоинство виды наказания следует запрещать в качестве наказаний за дисциплинарные проступки.
31. Тәртіптік теріс қылығы үшін жаза ретінде адамдық қадыр-қасиетін қорлайтын немесе адамгершілікке жатпайтын қатаң жазалар, қараңғы камераға қамау және дене жазалары сияқты түрлеріне тиым салу керек.
2) Перевозка заключенных в условиях недостаточной вентиляции или освещения, или же в любых других физически излишне тяжелых условиях подлежит запрещению.
2) Қамаудағыларды жарықтың немесе ауа алмасуының жеткіліксіз жағдайында немесе кез келген аса ауыр жағдайда тасымалдауға тиым салынады.
