ПРИМЕРЫ
      напоминая, что в преамбуле к Уставу ЮНЕСКО, принятому 16 ноября 1945 г., говорится, что "только что закончившаяся ужасная мировая война стала возможной вследствие отказа от демократических принципов уважения достоинства человеческой личности, равноправия и взаимного уважения людей, а также вследствие насаждаемой на основе невежества и предрассудков доктрины неравенства людей и рас" и, что, согласно статье I упомянутого Устава, ЮНЕСКО "ставит себе задачей содействовать укреплению мира и безопасности путем расширения сотрудничества народов в области образования, науки и культуры в интересах обеспечения всеобщего уважения справедливости, законности и прав человека, а также основных свобод, провозглашенных в Уставе Организации Объединенных Наций, для всех народов без различия расы, пола, языка или религии",
      1945 жылдың 16 қарашасында қабылданған ЮНЕСКО Жарғысының кіріспе сөзбасында «енді ғана біткен сұрапыл дүниежүзілік соғыс адамның жеке бсының абыройын құрметтеу, құқықтар теңдігін және адамдардың өзара сыйластығын сақтау секілді демократиялық ұстанымдарынан бас тарту салдарынан, сонымен қатар надандық пен жалған нанымдардың негізінде үстемдік еткен адамдар мен нәсілдердің теңсіздік доктринасының салдарынан орын алды» делінгенін, және де аталған Жарғының 1 бабына сәйкес ЮНЕСКО «нәсіл, жыныс, тіл және дін айырмашылықтарын есепке алмай барлық халықтар үшін бірдей әділдікті, заңдылықты және адам құқықтарының жалпыға ортақ құрметтелуін, Біріккен Ұлттар Ұйымының Жарғысында жарияланған негізгі бостандықтарды қамтамасыздандыру мүддесіне орай білім, ғылым және мәдениет салаларында халықтардың ынтымақтастығын кеңейту арқылы бейбітшілік пен қауіпсіздікті нығайту мақсатында көмек көрсету міндеттерін алдына қоятынын» еске сала отырып,
      Ни одно должностное лицо по поддержанию правопорядка не может осуществлять, подстрекать или терпимо относиться к любому действию, представляющему собой пытку или другие жестокие, бесчеловечные или унижающие достоинство виды обращения и наказания, и ни одно должностное лицо по поддержанию правопорядка не может ссылаться на распоряжение вышестоящих лиц или такие исключительные обстоятельства, как состояние войны или угроза войны, угроза национальной безопасности, внутренняя политическая нестабильность или любое другое чрезвычайное положение для оправдания пыток или других жестоких, бесчеловечных или унижающих достоинство видов обращения и наказания.
      Бірде бір тәртіпті сақтау бойынша лауазымды тұлға өз алдына азаптаулар және де басқа да қатыгез, адамгершілікке жатпайтын немесе абыройын төмендететін қарым-қатынас пен жаза түрлері болып табылатын кез-келген іс-әрекетті жүзеге асыруына, оны істеуге арандатуға немесе оған шыдамдылықпен қарауына болмайды және бірде бір тәртіпті сақтау бойынша лауазымды тұлға азаптаулар және де басқа да қатыгез, адамгершілікке жатпайтын немесе абыройын төмендететін қарым-қатынас пен жазаларды ақтау мақсатында жоғарыда тұрған лауазымды тұлғалардың бұйыруына немесе соғыс жағдайы немесе соғыс басталу қаупі, ұлттық қауіпсіздікке төнетін қауіп, ішкі саяси тұрақсыздық немесе басқа да кез-келген төтенше жағдайға жүгіне алмайды.
      В решении всех вопросов о передаче ребенка на воспитание в другую семью надлежащее участие должны принимать будущие приемные родители и, если это возможно, сам ребенок и его собственные родители. Компетентные власти или учреждения должны нести ответственность за контроль за обеспечением благополучия ребенка.
      Баланы тәрбиелеуге басқа отбасына беруге қатысты барлық мәселелерді шешуге баланың болашақ асырап алушы ата-анасы, мүмкін болса, баланың өзі мен оның өзінің ата-анасы қатысу керек. Құзіретті билік немесе мекемелер баланың амандығын қамтамасыз етуге жауапты.
      3. В том случае, если законодательные меры, запрещающие расовую дискриминацию, не будут достаточны, государству следует дополнить их административным механизмом по систематическому расследованию случаев расовой дискриминации, широкой системой юридических средств борьбы против актов расовой дискриминации, крупномасштабными образовательными и исследовательскими программами, предназначенными для борьбы против расовых предрассудков и расовой дискриминации, а также программами позитивных мер политического, социального, образовательного и культурного характера, способных содействовать достижению подлинного взаимоуважения между группами людей. При соответствующих обстоятельствах должны проводиться специальные программы для содействия улучшению положения групп, находящихся в неблагоприятных условиях и, когда речь идет о национальных группах, для их эффективного участия в процессе принятия решений в сообществе.
      3. Егер де нәсілдік дискриминацияға тиым салатын заңнамалық шаралар жеткіліксіз болған жағдайда мемлекет оларды нәсілдік дискриминация орын алған оқиғаларды жүйелі түрде тергеу бойынша әкімшілік механизмдермен, нәсілдік дискриминация актілеріне қарсы күресетін заңнамалық құралдардың кең ауқымды жүйесімен, нәсілдік нанымдар мен нәсілдік дискриминацияға қарсы күрес үшін арналған көлемді білімдік және зерттеу бағдарларамаларымен, сондай-ақ адам топтары арасындағы өзара шынайы сыйластыққа жетуге көмектесуге қабілетті саяси, әлеуметтік, білімдік және мәдени сипаттағы оңтайлы шаралар бағдарламаларымен толықтыруы тиіс. Белгілі бір жағдайлар орын алған кезде қолайсыз төмен жағдайларға тап болған топтардың жағдайларын жақсартуда қолғабыс ету үшін және мәселен, ұлттық топтар жайлы әңгіме қозғалғанда, қоғамдастықта шешімдер қабылдау барысына тиімді түрде қатысу үшін арнайы бағдарламалар өткізілуі тиіс.
      Участие в научном поиске предполагает большую ответственность за социальные судьбы своих современников. По отношению к расизму эта ответственность означает необходимость политического и этического выбора. Любое научное исследование, особенно в области гуманитарных и социальных наук, не должно ущемлять человеческое достоинство.
      Ғылыми ізденіске қатысу замандастарының әлеуметтік тағдырлары үшін жауапкершілік ретінде қабылданады. Нәсілшілдікке қатысты айтар болсақ, бұл жауапкершілік саяси және этикалық таңдау қажеттілігі болады. Кез-келген ғылыми зерттеу, әсіресе гуманитарлық және әлеуметтік ғылымдар саласында зерттеулер адам абыройын төмендетпеуі тиіс.
      f) постановления об участии в групповой психотерапии и других подобных мероприятиях;
      f) топтық психикалық емдеуге және осы іспеттес шараларға қатысу туралы қаулылар
      42. В пределах осуществимого каждый заключенный должен иметь возможность удовлетворять свои религиозные потребности, участвуя в религиозных обрядах в стенах его заведения и имея в своем распоряжении религиозные писания, свойственные его вероисповеданию.
      42. Әрбір қамаудағы адамның өзінің діни қажеттіліктерін мекеменің қабырғасында діни жораларға қатысу және өзінің діни сеніміне сәйкес діни жазбаларына иелік етуін жүзеге асыруға болатын шекте қанағаттандыруға мүмкіндігі болуы тиіс.
      Работники здравоохранения, в особенности врачи, совершают грубое нарушение медицинской этики, а также преступление, в соответствии с действующими международными документами, если они занимаются активно или пассивно действиями, которые представляют собой участие или соучастие в пытках или других жестоких, бесчеловечных или унижающих достоинство видах обращения и наказания, или подстрекательство к их совершению, или попытки совершить их.
      Денсаулық сақтау саласының қызметкерлері, әсіресе дәрігерлер, егер олар азаптау әрекеттерін жүзеге асыру немесе басқа қатыгез, адамгершілікке жатпайтын немесе қадір-қасиетті қорлайтын қарым-қатынас пен жазалаудың түрлеріне қатысу немесе сыбайлас болу, немесе оларға шалдықтыруға айдап салу немесе оларды орындауға талпыныс жасауды білдіретін әрекеттермен белсенді немесе пассивті түрде айналысса, медициналық этиканы өрескел бұзады, сондай-ақ қолданыстағы халыақаралық құжаттарға сай қылмыс жасайды.