ПРИМЕРЫ
испытывая озабоченность в связи с существованием серьезных препятствий на пути развития и полного самовыражения человека и народов, связанных, в частности, с отрицанием гражданских, политических, экономических, социальных и культурных прав, и считая, что все права человека и основные свободы неделимы и взаимозависимы и что для содействия развитию должно уделяться одинаковое внимание и первостепенное значение осуществлению, содействию и защите гражданских, политических, экономических, социальных и культурных прав и что вследствие этого содействие, уважение и осуществление некоторых прав человека и основных свобод не может служить оправданием отказа в других правах человека и основных свободах,
      адам мен халықтардың дамуы мен толыққанды өзін-өзі көрсету жолындағы негізінен азаматтық, саяси, экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтарды жоққа шығаруен байланысты ауыр кедергілердің болуына байланысты қамкөңілдікті бастан кеше отырып, және адамның барлық құқықтары мен негізгі бостандықтары бір-бірінен ажырамас және бір-бірімен байланысты және оның дамуы үшін азаматтық, саяси, экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтарды қорғау мен оған қолғабыс етуге, жүзеге асыруға барлығына бірдей көңіл бөлінуі қажет және мұндай іс-шараларға жоғары мән берілуі тиіс және осының салдарынан адамның кейбір құқықтары мен негізгі бостандықтарын құметтеу, жүзеге асыру және оларға қолғабыс етілуі адамның басқа да құқықтары мен негізгі бостандықтарынан бас тартуын ақтай алмайды.
2. Все права человека и основные свободы являются неделимыми и взаимозависимыми; одинаковое внимание и первостепенное значение должно уделяться осуществлению, содействию и защите гражданских, политических, экономических, социальных и культурных прав.
      2. Адамның барлық құқықтары мен негізгі бостандықтары бір-бірінен бөлінбейді және өзара бір-бірімен байланысты болып табылады; азаматтық, саяси, экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтардың жүзеге асырылуына, жүзеге асырылуына қолғабыс етуіне және олардың қорғалуына теңдей назар аударылуы және жоғары деңгейде мән берілуі тиіс.
      1.3. Следует уделять достаточное внимание осуществлению позитивных мер, предполагающих полную мобилизацию всех возможных ресурсов, включая семью, добровольцев и другие группы общества, а также школы и другие общественные институты, с целью содействия благополучию подростка, с тем чтобы сократить необходимость вмешательства со стороны закона, и эффективного, справедливого и гуманного обращения с подростком, находящимся в конфликте с законом.
      1.3. Заңның араласуын азайту мақсатында және жасөспіріммен тиімді, әділ және ізгі қарым-қатынас жасау мақсатында, заңмен араз жасөспірімнің игілігі үшін қызмет ететін барлық ресурстарды, атап айтқанда отбасы, жанашыр еріктілер, басқа да қоғамның топтарын, сондай-ақ мектептерді және басқа да қоғамдық институттарды жұмылдыратын оң шараларды жүзеге асыруға жеткілікті мән беру керек.
      В правиле 12 обращается внимание на необходимость специальной подготовки всех должностных лиц по обеспечению правопорядка, участвующих в отправлении правосудия в отношении несовершеннолетних. Поскольку полиция является для несовершеннолетних первым контактом с системой правосудия, крайне важно, чтобы она действовала квалифицированно и должным образом.
      12 қағидада кәмелетке толмаған құқық бұзушылар ісіне сот төрелігі орындайтын құқық қорғау лауазымдық тұлғаларының арнайы әзірліктен өтуіне баса мән беріледі. Полиция кәмелетке толмаған құқық бұзушылармен алғашқы қатынас құратын нысан болғандықтан, олардың білікті және тиісінше әрекет еткені аса маңызды.
      В правиле 18.2 указывается на важную роль семьи, которая, в соответствии со статьей 10.1 Международного пакта об экономических, социальных и культурных правах, является "естественной и основной ячейкой общества". В рамках семьи родители имеют не только право, но и обязаны обеспечить уход и надзор за своими детьми. Поэтому в соответствии с правилом 18.2 разлучение детей и родителей является крайней мерой. К ней можно прибегать лишь в тех случаях, когда факты дела оправдывают этот серьезный шаг (например, жестокое обращение с детьми).
      18.2 қағидасында отбасының маңыздылығына мән беріледі, себебі отбасы Экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтар туралы халықаралық шарттың 10.1 бабына сәйкес, «қоғамның кәнігі және негізгі ұясы» болып табылады. Отбасындағы ата-аналар өз балаларына күтім жасауға және бақылауына құқылы болып қана қоймай, сондай-ақ осыларды жүзеге асыруға міндетті болып табылады. Сондықтан да, 18.2 қағидасына орай, балалары мен ата-аналарының айырылуы төтенше шара болып табылады. Бұл шараны жүзеге асыру – істің дерегі осы шараны жасауға мәжбүр қылған жағдайда ғана рұқсат етіледі (мысалға, ата-аналардың балаларға мейірімсіз қарым-қатынасы кезінде).
      Правило 26.4 связано с тем обстоятельством, что женщинам-правонарушителям, как отмечалось на шестом Конгрессе, уделяется обычно меньше внимания, чем мужчинам. В частности, в резолюции 9 шестого Конгресса содержится призыв к справедливому обращению с женщинами-правонарушителями на каждом этапе процесса уголовного правосудия, а также к рассмотрению с особым вниманием их конкретных проблем и нужд в период лишения свободы. Кроме того, это правило должно рассматриваться в свете Каракасской декларации шестого Конгресса, которая, в частности, призывает к равноправному обращению при отправлении уголовного правосудия, и в свете Декларации о ликвидации дискриминации в отношении женщин и Конвенции о ликвидации всех форм дискриминации в отношении женщин.
      26.4 қағидасы мына жағдаймен байланысты, алтыншы Конгресте көрсетілгендей, әйел-құқық бұзушыларға негізінде еркек құқық бұзушыларға қарағанда азырақ мән беріледі. Айрықша, алтыншы Конгрестің 9 қарарында сот төрелігін орындау барысындағы әрбір кезеңде әйел-құқық бұзушылармен әділ қарым қатынас орнатуға шақырады, сондай-ақ сот төрелігін орындау барысындағы барлық кезеңде бас бостандығынан айрылған кезінде нақты проблемалар мен мұқтаждықтарды ерекше назармен қарастыруға үндейді. Сонымен қатар, аталмыш қағида сот төрелігін орындау кезіндегі тең құқылы қарым қатынасқа үндейтін алтыншы Конгресте қабылданған Каракас декларациясы аясында және Әйелдерге қатысты алалаушылықты жою туралы Декларация мен Әйелдерге қатысты алалаушылықтың барлық түрін жою туралы Конвенция аясында қарастырылуға жатады.
      В этом правиле подчеркивается также необходимость создания разнообразных учреждений и служб, рассчитанных на удовлетворение различных нужд молодых правонарушителей, возвращающихся в общество, и обеспечения руководства и структурной поддержки как важной меры для их успешной реинтеграции в жизнь общества.
      Аталмыш қағидада, жаңағы айтылғандармен қатар, қоғамқа қайта қосылған кәмелетке толмаған құқық бұзушылардың әртүрлі мұқтаждарын қанағаттандыруға бағытталған және кәмелетке толмаған құқық бұзушылардың қоғамға қайта сіңісуіне нұсқау берер және құрылымдық қолдау берер мекемелер мен қызметтерді жасақтау маңыздылығына да аса мән беріледі.
      Поэтому в правиле 30 указаны стандарты для включения исследовательской деятельности в процесс разработки политики и ее применения при отправлении правосудия в отношении несовершеннолетних. В данном правиле особое внимание обращается на необходимость регулярных обзоров и оценки существующих программ и мер, а также планирования в более широком контексте общих задач развития.
      Сондықтан, 30 қағидада зерттеу қызметінің кәмелетке толмаған құқық бұзушыларға қатысты сот төрелігін орындау саясаты мен қолданылу үдерісіне енгізілуіне қажетті стандарттар көрсетілген. Аталмыш қағидада ұдайы шолулар мен қолданыстағы бағдарламалар мен шаралардың бағалануына, осымен қатар дамудың жалпы міндеттері аясындағы жоспарлаудың қажеттілігіне айрықша мән беріледі.
      5) Заключенных, способных извлечь из этого пользу, особенно малолетних, следует обучать полезным ремеслам.
      5) Бұдан пайда таба білетін қамаудағыларды, әсіресе жасөспірімдерді, пайдалы кәсіпке үйрету қажет.
      77. 1) Заключенным, способным извлечь из этого пользу, следует обеспечивать возможность дальнейшего образования, включая религиозное воспитание в странах, где таковое допускается. Обучение неграмотных и молодежи следует считать обязательным, и органы тюремного управления должны обращать на него особое внимание.
      77. 1) Оқудан пайда таба білетін қамаудағыларға ары қарай білім алу мүмкіндігін, рұқсат етілген елдерде діни тәрбие алуды қосқанда, қамтамасыз ету керек. Сауатсыздарды және жастарды оқытуды міндетті деп есептеген жөн және түрме басқармасы бұған ерекше назар аударуы тиіс.
      4. Заключенных-иностранцев незамедлительно после их помещения в тюрьму следовало бы информировать на языке, который они понимают, и, как правило, в письменной форме об основных положениях тюремного режима, включая соответствующие правила и нормы.
      4. Шетелдік тұтқынды түрмеге жапқаннан кейін ол білетін тіл туралы сұрастырып, ережелер мен нормаларды қоса алғанда түрмедегі негізгі қағидалар туралы жазбаша түрде ақпараттандыру қажет.