ПРИМЕРЫ
16. Работникам полиции, системы правосудия, здравоохранения, социальных служб и другому соответствующему персоналу следует проходить подготовку, позволяющую обеспечить понимание ими потребности жертв и руководящих принципов оказания надлежащей оперативной помощи.
16. Полиция, сот жүйесінің қызметкерлері, денсаулық сақтау, әлеуметтік қызметтер қызметкерлері мен тағы басқа да қызметкерлерге құрбандардың мұқтаждықтарын түсінуге мүмкіндік беретіндей қажетті дайындықтан өтуі және де жедел жәрдем көрсетудің негізгі нұсқаулықтарын білуі тиіс.
3. Свобода исповедовать религию или выражать убеждения подлежит лишь ограничениям, установленным законом и необходимым для охраны общественной безопасности, порядка, здоровья и морали, равно как и основных прав и свобод других лиц.
3. Дінді ұстану немесе наным-сенімді білдіру бостандығы заңмен бекітілген және өзге адамдардың негізгі құқықтары мен бостандықтарын қоса алғанда, қоғамдық қауіпсіздікті, тәртіпті, денсаулық пен моральді қорғау үшін қажетті шектеулерге ғана жатады.
напоминая о принципах Всеобщей декларации прав человека, Международных пактов о правах человека, Декларации прав ребенка и Декларации о правах умственно отсталых лиц, а также о нормах социального прогресса, уже провозглашенных в учредительных актах, конвенциях, рекомендациях и резолюциях Международной организации труда, Организации Объединенных Наций по вопросам образования, науки и культуры, Всемирной организации здравоохранения, Детского фонда Организации Объединенных Наций и других заинтересованных организаций,
адам құқықтарының Жалпыға ортақ декларациясының, адам құқықтары туралы Халықаралық пактілердің *(2), бала құқықтары туралы Декларацияның және ақыл-есі кем тұлғалардың құқықтары туралы Декларацияның *(4) қағидалары туралы, сонымен қатар Халықаралық еңбек ұйымының, Біріккен Ұлттар Ұйымының білім, ғылым және мәдениет жөніндегі мәселелері бойынша, Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының, Біріккен Ұлттар Ұйымының Балалар қорының және тағы басқа да мүдделі ұйымдардың құрылтайшылық актілерінде, конвенцияларында, ұсыныстары мен қарарларында жарияланған әлеуметтік ілгерілеу нормалары туралы ескерте отырып,
9. Инвалиды имеют право жить в кругу своих семей или в условиях, заменяющих ее, и участвовать во всех видах общественной деятельности, связанных с творчеством или проведением досуга. Что касается его или ее места жительства, то ни один инвалид не может подвергаться какому-либо особому обращению, не требующемуся в силу состояния его или ее здоровья или в силу того, что это может привести к улучшению состояния его или ее здоровья. Если пребывание инвалида в специальном учреждении является необходимым, то среда и условия жизни в нем должны как можно ближе соответствовать среде и условиям нормальной жизни лиц его или ее возраста.
9. Мүгедектер өз отбасыларының ортасында немесе оны алмастыратын ортада өмір сүруге және шығармашылықпен немесе бос уақытын өткізуге байланысты қоғамдық қызметтің барлық түрлеріне қатысуға құқылы. Ал тұрғылықты жеріне келер болсақ, ешбір мүгедек денсаулық жағдайының себебінен немесе денсаулығының жақсаруына әкеліп соғу себебінен ерекше күтімді қажет етпейтін жағдайға ұшырамауы тиіс. Егер де мүгедектің арнайы мекемеде болуы қажет болса, онда сол мекемедегі орта мен өмір сүру жағдайлары соғұрлым сол жастағы басқа да азаматтардың қалыпты ортасы мен өмір сүру жағдайларына сәйкес болуы тиіс.
1. Государства должны принимать на национальном уровне все необходимые меры для осуществления права на развитие и обеспечить, в частности, равенство возможностей для всех в том, что касается доступа к основным ресурсы, образованию, здравоохранению, питанию, жилью, занятости и справедливому распределению доходов. Должны быть приняты эффективные меры по обеспечению активной роли женщин в процессе развития. В целях ликвидации всех социальных несправедливостей должны быть проведены соответствующие экономические и социальные реформы.
1. Мемлекеттер даму құқығын жүзеге асыру үшін барлық қажетті шараларды ұлттық деңгейде қолдануы тиіс, және негізгі қорларға, білімге, денсаулық сақтауға, азық-түлікке, тұрғын үйге, еңбекке және кірістің әділ бөлінуіне қол жетімділікке қатысты барлық мүмкіндіктердің теңдігін қамтамасыз етуі тиіс. Даму үрдісіне әйелдердің де белсенді үлес қосуы қамтамасыздандырылу бойынша тиімді шаралар қолданылуы қажет. Барлық әлеуметтік әділетсіздіктерді жою мақсатында тиісті экономикалық және әлеуметтік реформалар өткізілуі қажет.
2. Особые меры должны приниматься в целях обеспечения равенства в достоинстве и правах отдельных лиц и групп людей везде, где это необходимо, не допуская того, чтобы эти меры принимали характер, который мог бы казаться дискриминационным в расовом отношении. В этой связи особое внимание следует уделять расовым или этническим группам, находящимся в неблагоприятных социальных или экономических условиях, с тем чтобы обеспечить им на основе полного равенства, без дискриминации и ограничений защиту путем принятия законов и постановлений, а также пользование существующими социальными благами, в частности в отношении жилья, обеспечения работой и здравоохранения, уважать самобытность их культуры и их ценностей, содействовать, в частности посредством образования, их социальному и профессиональному прогрессу.
2. Жеке тұлғалар мен адамдар топтарының абыройы мен құқықтарының теңдігін қамтамасыздандыру мақсатында қажет болған барлық жерде тиісті шаралар қолданылуы тиіс, алайда аталмыш шаралардың нәсілдік жағынан дискриминациялық сипат танытуына жол берілмеуі тиіс. Сондықтан да қолайсыз әлеуметтік немесе экономикалық жағдайларға тап болған нәсілдік немесе этникалық топтарға ерекше назар аударылуы қажет, себебі зңдар мен қаулылар қабылдау арқылы оларға дискриминация мен шектеулерсіз толыққанды теңдік негізінде қорғау, сондай-ақ тұрғын үй, жұмыспен, денсаулық сақтау қызметтерімен қамтамасыздандыру, өзіндік мәдениет пен құндылықтарын құрметтеу, білім беру арқылы олардың әлеуметтік және кәсіптік ілгерілеуіне ат салысу секілді әлеуметтік игіліктерді пайдалануын қамтамасыз ету қажет.
15. От заключенных нужно требовать, чтобы они содержали себя в чистоте. Для этого их нужно снабжать водой и туалетными принадлежностями, необходимыми для поддержания чистоты и здоровья.
15. Қамаудағылардан өздерін таза ұстауларын талап ету керек. Бұл үшін оларды сумен және денсаулық пен тазалық үшін қажетті туалет бұйымдарымен қамтамасыз ету қажет.
22. 1) Все заведения должны иметь в своем распоряжении по крайней мере одного квалифицированного медицинского работника, имеющего познания в области психиатрии. Медицинское обслуживание следует организовывать в тесной связи с местными или государственными органами здравоохранения. Оно должно охватывать психиатрические диагностические службы и там, где это необходимо, лечение психических ненормальных заключенных.
22. 1) Барлық мекемелер қарамағында кем дегенде бір білікті психиатрия саласында танымы бар медициналық қызметкер болуы тиіс. Медициналық қызмет көрсетуді жергілікті немесе мемлекеттік денсаулық сақтау органдарымен тығыз байланыста ұйымдастыру керек. Бұл қызмет психиатрлық диагностикалық қызметті және қажеттілік болған жерде психикасы нормадан ауытқыған қамаудағыларды емдеуді де қамтуы керек.
74. 1) Правила, касающиеся безопасности и охраны здоровья свободных рабочих, должны применяться и в заведениях.
74. 1) Ерікті жұмысшыларға қатысты қауіпсіздік пен денсаулық сақтау ережелері мекемеде де қолданылуы тиіс.
ссылаясь на принципы Всеобщей декларации прав человека, Международных пактов о правах человека, Декларации прав ребенка и на нормы социального прогресса, уже провозглашенные в конституционных актах, конвенциях, рекомендациях и резолюциях Международной организации труда, Организации Объединенных Наций по вопросам образования, науки и культуры, Всемирной организации здравоохранения, Детского фонда Организации Объединенных Наций и других заинтересованных организаций,
адам құқықтарының Жалпыға ортақ декларациясының, адам құқықтары туралы Халықаралық пактілердің, бала құқықтары туралы Декларацияның қағидалары туралы, сонымен қатар Халықаралық еңбек ұйымының, Біріккен Ұлттар Ұйымының білім, ғылым және мәдениет жөніндегі мәселелер бойынша, Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының, Біріккен Ұлттар Ұйымының Балалар қорының және тағы басқа да мүдделі ұйымдардың конституциялық актілерінде, конвенцияларында, ұсыныстары мен қарарларында жарияланған әлеуметтік ілгерілеу нормаларына жүгіне отырып,
учитывая нормы, уже установленные для достижения социального прогресса в уставах, конвенциях, рекомендациях и резолюциях Международной организации труда, Продовольственной и сельскохозяйственной организации Объединенных Наций, Организации Объединенных Наций по вопросам образования, науки и культуры, Всемирной организации здравоохранения, Детского фонда Организации Объединенных Нации и других соответствующих организаций,
Халықаралық еңбек ұйымы, Біріккен Ұлттар Ұйымының азық-түлік және ауылшаруашылық ұйымы, Біріккен Ұлттар Ұйымының білім, ғылым және мәдениет мәселелері жөніндегі ұйымдары, Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы, Біріккен Ұлттар Ұйымының Балалар қоры және басқа тиісті ұйымдардың жарлықтарында, конвенцияларында, ұсынымдары мен қарарларында әлеуметтік ілгерілеуге жету үшін бекітіліп қойған нормаларды ескеріп,
a) Предоставление бесплатного обслуживания в области здравоохранения всему населению и обеспечение того, чтобы соответствующие профилактические и лечебные учреждения, а также медицинское обслуживание были доступны всем;
a) Барлық халыққа денсаулық сақтау саласындағы тегін қызметтерді ұсыну және тиісті профилактикалық және емдеу мекемелер, сонымен қатар медициналық қызметтер жаппай барлығына бірдей қолжетімді болуын қамтамасыз ету
ссылаясь на свою резолюцию 31/85 от 13 декабря 1976 года, в которой она предложила Всемирной организации здравоохранения подготовить проект кодекса медицинской этики, относящегося к защите лиц, подвергаемых любой форме задержания или тюремного заключения, от пыток и других жестоких, бесчеловечных или унижающих достоинство видов обращения и наказания,
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымына азаптау немесе басқа қатыгез, адамгершілікке жатпайтын немесе қадір-қасиетті қорлайтын қарым-қатынас пен жазалаудың түрлеріне, тұтқындау немесе түрмеге қамаудың кез келген формасына шалдыққан тұлғалардың қорғанысына қатысты медициналық этика кодескін әзірлеуді ұсынған өзінің 1976 жылғы 13 желтоқсандағы 31/85 қарарына сілтеме жасай отырып,
вновь выражая свою признательность Исполнительному комитету Всемирной организации здравоохранения, который постановил на своей шестьдесят третьей сессии в январе 1979 года одобрить принципы, изложенные в докладе, озаглавленном "Разработка кодексов медицинской этики", в приложении к которому содержался проект свода принципов, подготовленный Советом международных медицинских организаций и озаглавленный "Принципы медицинской этики, относящиеся к роли работников здравоохранения в защите лиц от пыток и других жестоких, бесчеловечных или унижающих достоинство видов обращения и наказания",
1979 жылғы қаңтардағы өзінің алпыс үшінші сессиясында қосымшасында Халықаралық медициналық ұйымдар кеңесімен әзірленіп, «Азаптау немесе басқа қатыгез, адамгершілікке жатпайтын немесе қадір-қасиетті қорлайтын қарым-қатынас пен жазалаудың түрлеріне шалдыққан тұлғалардың қорғанысындағы денсаулық сақтау саласы қызметкерлірінің рөліне қатысты медициналық этика принциптері» деп аталған принциптер жиынтығының жобасы бар «Медициналық этика кодексін әзірлеу» деп аталған баяндамада атап айтылған принциптерді мақұлдауды қаулы еткен Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының Атқарушы комитетіне қайта алғысын білдіре отырып,
будучи встревожена тем, что нередко представители медицинской профессии и другие работники здравоохранения занимаются деятельностью, которую трудно увязать с медицинской этикой,
медициналық кәсіп өкілдері мен денсаулық сақтау саласының басқа қызметкерлері медициналық этикаға қайшы келетін әрекеттермен айналысатындығына үрейлене отырып,
признавая, что в мире все шире распространяется практика, когда важная медицинская деятельность выполняется работниками здравоохранения, не имеющими разрешения или не подготовленными в качестве врачей, такими как ассистенты врачей, фельдшеры, физиотерапевты и санитары,
әлемде маңызды дәрігерлік қызмет дәрігердің көмекшісі, фельдшер, физиотерапевт және санитарлар сынды, оған рұқсаты жоқ немесе дәрігерлер ретінде дайындалмаған денсаулық сақтау саласының қызметкрлермен орныдалатын тәжірибе кең етек жайғанын тани отырып,
отмечая, что в соответствии с Токийской декларацией государства, а также другие соответствующие организации должны принять меры против любых попыток подвергнуть работников здравоохранения или членов их семей угрозам или репрессиям вследствие отказа таких работников оставаться безучастными к применению пыток или других жестоких, бесчеловечных или унижающих достоинство видов обращения,
Токио декларациясына сай мемлекеттер, сондай-ақ сәйкес ұйымдар азаптау немесе басқа қатыгез, адамгершілікке жатпайтын немесе қадір-қасиетті қорлайтын қарым-қатынас түрлерін қолдануға қатысқысы келмеген денсаулық сақтау саласының қызметкерлерін немесе олардың отбасы мүшелерін қорқыту немесе қуғын-сүргінге шалдықтырудың кез келген азаптауына қарсы шаралар қолдану керектігін ескерте отырып,
1. одобряет Принципы медицинской этики, относящиеся к роли работников здравоохранения, в особенности врачей, в защите заключенных или задержанных лиц от пыток и других жестоких, бесчеловечных или унижающих достоинство видов обращения и наказания, содержащиеся в приложении к настоящей резолюции;
1. қамауға алынған немесе тұтқындалған тұлғаларды осы қарарға қосымшада берілген азаптау және басқа қатыгез, адамгершілікке жатпайтын немесе қадір-қасиетті қорлайтын қарым-қатынас пен жазалаудың түрлерінен қорғауда денсаулық сақтау саласы қызметкерлерінің, әсіресе дәрігерлердің рөліне қатысты Медициналық этика принциптерін мақұлдайды
3. предлагает всем соответствующим межправительственным организациям, в частности Всемирной организации здравоохранения, и заинтересованным неправительственным организациям довести Принципы медицинской этики до сведения самого широкого круга лиц, особенно тех, которые занимаются активной деятельностью в медицинской и парамедицинской областях.
3. барлық сәйкес үкіметаралық ұйымдарға, әсіресе, Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы мен мүдделі үкіметтік емес ұйымдарға Медициналық этика принциптерін көпшілікке, әсіресе, медициналық және парамедициналық салада белсенді әрекет ететін тұлғаларға жеткізуді ұсынады.
b) удостоверяют или участвуют в удостоверении того, что состояние здоровья заключенных или задержанных лиц позволяет подвергать их любой форме обращения или наказания, которое может оказать отрицательное воздействие на их физическое или психическое здоровье и которое не согласуется с соответствующими международными документами, или в любой другой форме участвуют в применении любого такого обращения или наказания, которые не согласуются с соответствующими международными документами.
b) қамауға алынған және тұтқындалған тұлғалардың денсаулық жағдайы оларды дене немесе психикалық денсаулығына кері әсер етуі мүмкін және сәйкес халықаралық құжаттарға қайшы келетін қарым-қатынас немесе жазалау түрлеріне шалдықтыруға жарамды екендігін куәләндірсе немесе куәләндіруге қатысса, немесе сәйкес халықаралық құжаттарға қайшы келетін кез келген осындай қарым-қатынас немесе жазалауды қолдануға басқа кез келген формада қатысса, медициналық этиканы бұзады.
Хотя связь между урбанизацией и преступностью, несомненно, является сложной, рост преступности несовершеннолетних связывается с ростом крупных городов, в частности, с их быстрым и непланируемым ростом. Поэтому специализированные подразделения полиции являются необходимыми не только для обеспечения соблюдения конкретных принципов, изложенных в настоящем документе (например, правило 1.6), но в более общем плане для обеспечения эффективного предупреждения преступности несовершеннолетних и борьбы с ней, а также улучшения обращения с несовершеннолетними правонарушителями.
Қалалану мен қылмыстылықтың арасындағы байланыс сөзсіз күрделі болса да, ірі қалалардың қарқынды және жоспарсыз көбеюі мен кәмелетке толмағандардың қылмыстылық деңгейіның өсуі байланыста қаралады. Сондықтан, полицияның маманданған бөлімшелері осы құжатта көрсетілген (мысалға, 1.6 қағида) нақты принциптерді ұстанудағы негізгі нысан ғана емес, сондай-ақ кәмелетке толмағандардың қылмыстылығының артуымен күрес бойынша, кәмелетке толмаған құқық бұзушымен қарым-қатынасты жақсарту бойынша маңызды нысан болып саналады.
Улучшение положения развивающихся стран в международной торговле, в частности путем обеспечения развивающимся странам благоприятных условий торговли и справедливых и выгодных цен для сбыта их товаров, необходимо для того, чтобы дать возможность увеличить национальный доход и способствовать социальному развитию.
Дамып келе жатқан елдердің халықаралық саудадағы жағдайын, соның ішінде, дамып келе жатқан елдерге сауданың қолайлы жағдайларын және өз тауарларын өткізу үшін әділетті және оңтайлы бағаларды қамтамасыз ету арқылы жақсарту сол елдерге ұлттық табысын молайтуға мүмкіндік туғызу және әлеуметтік дамуға жәрдем беру үшін қажетті болып табылады.
c) Принятие мер для резкого увеличения и диверсификации сельскохозяйственного производства, в частности, путем проведения демократических аграрных реформ, с целью обеспечения достаточного и хорошо сбалансированного снабжения продовольствием, справедливого распределения его среди всего населения и улучшения норм питания;
c) Азық-түліктің жеткілікті және жақсы үйлестірілімді қамтуын, оны барлық халыққа бірдей етіп әділетті бөлу және тамақтану нормаларын жақсарту мақсатында, демократиялық аграрлық реформаларды жүргізу жолы арқылы, ауылшаруашылық өндірісті кенеттен ұлғайту және оны әртараптандыру үшін шаралар қабылдау
b) Принятие и проведение в жизнь законодательных мер и административных положений с целью осуществления всесторонних программ в области социального обеспечения и социального попечительства, а также улучшения и координации существующего обслуживания;
b) Әлеуметтік қамсыздандыру және әлеуметтік қамқорлық саласында жан-жақты бағдарламаларды жүзеге асыру, сонымен қатар қолданыстағы қызмет көрсетулерді жақсарту және үйлестіру мақсатында заңнамалық шаралар мен әкімшілік ережелерді қабылдау және іс асыру
b) Улучшение условий гигиены и безопасности труда рабочих с помощью соответствующих технологических и законодательных мер и обеспечение материальных условий для осуществления этих мер, включая ограничение рабочих часов;
b) Лайықты технологиялық және заңнамалық шаралар көмегімен жұмыскерлердің гигиена және еңбек қауіпсіздігі жағдайларын жақсарту және осы шараларды жүзеге асыру үшін материалдық жағдайларды қамтамасыз ету, соның ішінде жұмыс сағаттарын шектеу
a) Разработка правовых и административных мер по защите и улучшению окружающей человека среды как на национальном, так и на международном уровне;
a) Ұлттық деңгейде, сондай-ақ халықаралық деңгейде адамның қоршаған ортасын қорғау және жақсарту жөніндегі құқықтық және әкімшілік шараларды әзірлеу
Работники здравоохранения, в особенности врачи, совершают нарушение медицинской этики, если они вовлечены в любые другие профессиональные отношения с заключенными или задержанными лицами, целью которых не является исключительно обследование, охрана или улучшение их физического или психического здоровья.
Денсаулық сақтау саласының қызметкерлері, әсіресе дәрігерлер, егер олар мақсаттары тек қана тексерілу, дене немесе психикалық денсаулығын қорғау немесе жақсарту болып табылмайтын қамауға алынған немесе тұтқындалған тұлғалармен кез келген басқа кәсіби қатынасқа араласқан болса, медициналық этиканы бұзады.
