ақша жөнелтуші - төлем және (немесе) ақша аударымы өз есебінен жүзеге асырылатын тұлға
отправитель денег - лицо, за счет которого осуществляются платеж и (или) перевод денег
бенефициар - төлем және (немесе) ақша аударымы өз пайдасына жүзеге асырылатын тұлға
бенефициар - лицо, в пользу которого осуществляются платеж и (или) перевод денег
ақпараттық көрсетілетін банктік қызметтер - клиенттің банктік шотына қызмет ұсынатын көрсетілетін төлем қызметтерін берушінің бұйрық бойынша және клиенттің келісімімен оның банктік шоты бойынша ақша қалдықтары және (немесе) қозғалысы туралы, осы шот бойынша жүзеге асырылған төлемдер және (немесе) ақша аударымдары туралы ақпаратты және клиенттің сұратуы бойынша не клиент пен көрсетілетін төлем қызметтерін беруші арасында жасалған шарт бойынша өзге де ақпаратты клиентке немесе үшінші тұлғаға ұсынуы жөнінде көрсетілетін қызметтері
информационные банковские услуги - услуги поставщика платежных услуг, обслуживающего банковский счет клиента, по предоставлению клиенту или третьему лицу по приказу и с согласия клиента информации об остатках и (или) движении денег по его банковскому счету, о платежах и (или) переводах денег, осуществленных по этому счету, и иной информации по запросу клиента либо по договору, заключенному между клиентом и поставщиком платежных услуг
ақша аударымдары жүйесі - банк немесе банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйым төлемдерді және (немесе) ақша аударымдарын жүзеге асыру үшін келісім жасасқан төлем жүйесі операторының бағдарламалық қамтамасыз етуі пайдаланыла отырып, ақша аударымдары жүзеге асырылатын төлем жүйесі
система денежных переводов - платежная система, через которую осуществляются переводы денег с использованием программного обеспечения оператора данной системы, с которым банком или организацией, осуществляющей отдельные виды банковских операций, заключено соглашение для осуществления платежей и (или) переводов денег
ақша аударымы - көрсетілетін төлем қызметтерін берушінің төлемді жүзеге асыруға немесе өзге де мақсаттарға байланысты клиенттің ақша беру туралы нұсқауын дәйектілікпен орындауы
перевод денег - последовательное исполнение поставщиком платежных услуг указания клиента о передаче денег, связанного с осуществлением платежа или иными целями
ақша жөнелтушінің банкі - ақша жөнелтушіге қызмет көрсететін банк немесе банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйым
банк отправителя денег - банк или организация, осуществляющая отдельные виды банковских операций, обслуживающие отправителя денег
ақша жөнелтушінің тұрақты өкімі - ақша жөнелтушінің осы тапсырмада көрсетілген шарттар мен деректемелерге сәйкес өз атынан бір немесе бірнеше бенефициардың пайдасына тұрақты төлемдерді және (немесе) ақша аударымдарын жүзеге асыру туралы ақша жөнелтушінің банкіне тапсырмасы
постоянное распоряжение отправителя денег - поручение отправителя денег банку отправителя денег об осуществлении регулярных платежей и (или) переводов денег в пользу одного или нескольких бенефициаров от его имени согласно условиям и реквизитам, указанным в данном поручении
банкаралық ақша аударымдары жүйесі - қатысушылары арасында төлемдерді және (немесе) ақша аударымдарын Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде ашылған корреспонденттік шоттардағы ақшаны пайдалана отырып, қатысушысының әрбір нұсқауын операциялық күн ішінде ақша аударымдарын аяқтай отырып жеке орындау арқылы жүзеге асыруға арналған төлем жүйесі
межбанковская система переводов денег - платежная система, предназначенная для осуществления платежей и (или) переводов денег между ее участниками с использованием денег, находящихся на корреспондентских счетах, открытых в Национальном Банке Республики Казахстан, путем индивидуального исполнения каждого указания ее участника с завершением переводов денег в течение операционного дня
банкаралық клиринг жүйесі - жүйеге қатысушы банктер, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар арасында төлемдерді және (немесе) ақша аударымдарын қатысушылар нұсқауларының көпжақты клирингі арқылы жүзеге асыруға арналған төлем жүйесі
система межбанковского клиринга - платежная система, предназначенная для осуществления платежей и (или) переводов денег между ее участниками-банками, организациями, осуществляющими отдельные виды банковских операций, путем многостороннего клиринга указаний участников
банктік шотты тікелей дебеттеу - банктің немесе банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымның ақша жөнелтушіден ақшаны алып қоюы және ақша жөнелтушінің осындай алып қою туралы алдын ала рұқсатының негізінде оларды бенефициардың пайдасына беруі
прямое дебетование банковского счета - изъятие банком или организацией, осуществляющей отдельные виды банковских операций, денег у отправителя денег и передача их в пользу бенефициара на основании предварительного разрешения отправителя денег о таком изъятии
валюталау күні - төлемнің және (немесе) ақша аударымының бастамашысы бенефициардың банктік шотына ақша есепке жатқызылуға тиіс болғанда төлем құжатында көрсеткен күн
дата валютирования - дата, указанная инициатором платежа и (или) перевода денег в платежном документе, когда деньги должны быть зачислены на банковский счет бенефициара
жиынтық төлем тапсырмасы - бір ақша жөнелтушіден бір банкте қызмет көрсетілетін бірнеше бенефициардың пайдасына не бір банкте қызмет көрсетілетін бірнеше ақша жөнелтушіден бір бенефициардың пайдасына төлемді және (немесе) ақша аударымын жүзеге асыру үшін пайдаланылатын төлем тапсырмасы
сводное платежное поручение - платежное поручение, используемое для осуществления платежа и (или) перевода денег от одного отправителя денег в пользу нескольких бенефициаров, обслуживающихся в одном банке, либо от нескольких отправителей денег, обслуживающихся в одном банке, в пользу одного бенефициара
жөнелтуші - нұсқау беретін ақша жөнелтуші немесе бенефициар
) отправитель - отправитель денег или бенефициар, который дает указание
жүйелік маңызы бар төлем жүйелерінің мониторингі - төлем жүйелеріне қадағалауды (оверсайтты) жүзеге асыру шеңберінде төлемдерді және (немесе) ақша аударымдарын жүзеге асыру кезінде туындайтын тәуекелдерді басқару, барынша азайту және болжау мақсатында Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі жүзеге асыратын, жүйелік маңызы бар төлем жүйелерін бақылап отыру және байқау процесі
мониторинг системно значимых платежных систем - процесс отслеживания и наблюдения за системно значимыми платежными системами, осуществляемый Национальным Банком Республики Казахстан в целях управления, минимизации и прогнозирования рисков, возникающих при осуществлении платежей и (или) переводов денег, в рамках осуществления надзора (оверсайта) за платежными системами
инкассолық өкім - ақша жөнелтушінің банктік шотынан оның келісімінсіз ақшаны алып қою үшін пайдаланылатын төлем құжаты
инкассовое распоряжение - платежный документ, используемый для изъятия денег с банковского счета отправителя денег без его согласия
2) При освобождении заключенного из данного заведения все принадлежащее ему имущество и деньги подлежат возвращению, за исключением сумм, которые ему было разрешено потратить, вещей, которые ему было позволено отправить за пределы заведений, или же одежды, которую было сочтено необходимым уничтожить по санитарным соображениям. Заключенный расписывается в получении принадлежащих ему денег и вещей.
2) Қамаудағы адамға осы мекемеден босатылғаннан кейін оған барлық тиісті мүлкі мен ақшасы, оған жұмсауына рұқсат етілген сомасынан басқасы, заттардың, оған мекемеден тыс жерлерге жіберуіне рұқсат етілгенінен басқасы немесе киім, санитарлық ұйғарым бойынша жойылуға қажет деп тапқандарынан басқасы, қайтарылуға жатады. Қамаудағы адам өзіне тиісті ақша мен заттарды алғаны туралы қол қояды.
банкаралық ақша аударымдары жүйесі - қатысушылары арасында төлемдерді және (немесе) ақша аударымдарын Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде ашылған корреспонденттік шоттардағы ақшаны пайдалана отырып, қатысушысының әрбір нұсқауын операциялық күн ішінде ақша аударымдарын аяқтай отырып жеке орындау арқылы жүзеге асыруға арналған төлем жүйесі
межбанковская система переводов денег - платежная система, предназначенная для осуществления платежей и (или) переводов денег между ее участниками с использованием денег, находящихся на корреспондентских счетах, открытых в Национальном Банке Республики Казахстан, путем индивидуального исполнения каждого указания ее участника с завершением переводов денег в течение операционного дня
банктік шотты тікелей дебеттеу - банктің немесе банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымның ақша жөнелтушіден ақшаны алып қоюы және ақша жөнелтушінің осындай алып қою туралы алдын ала рұқсатының негізінде оларды бенефициардың пайдасына беруі
прямое дебетование банковского счета - изъятие банком или организацией, осуществляющей отдельные виды банковских операций, денег у отправителя денег и передача их в пользу бенефициара на основании предварительного разрешения отправителя денег о таком изъятии
инкассолық өкім - ақша жөнелтушінің банктік шотынан оның келісімінсіз ақшаны алып қою үшін пайдаланылатын төлем құжаты
инкассовое распоряжение - платежный документ, используемый для изъятия денег с банковского счета отправителя денег без его согласия
2. Все люди и группы людей имеют право отличаться друг от друга, рассматривать себя как таковых и считаться таковыми. Однако многообразие форм жизни и право на различие ни при каких обстоятельствах не могут служить предлогом для расовых предрассудков; ни юридически, ни фактически они не могут служить оправданием какой бы то ни было дискриминационной практики или основанием политики апартеида, представляющей собой самую крайнюю форму расизма.
2. Барлық адамдар мен топтар бір-бірінен ерекшеленуге, өздерін қалай қабылдауға еріктері қаласа, солай қабылдап, солай санауға құқылы. Алайда, адам өмірінің әралуандылығы мен ерекшелену құқығы ешбір жағдайда нәсілдік нанымдарға сылтау болып; не заңды түрде, не іс жүзінде нәсілшілдіктің аса ауыр түрі болып табылатын апартеид саясатына негіз болуына немесе қандай да болмасын дискриминациялық тәжірибенің ақталуына жол бере алмайды.
13. Банные установки и количество душей должны быть достаточными для того, чтобы каждый заключенный мог и был обязан купаться или принимать душ при подходящей для каждого климата температуре и так часто, как этого требуют условия общей гигиены, с учетом времени года и географического района, то есть во всяком случае хотя бы раз в неделю в умеренном климате.
13. Монша қондырғылары және душ саны әрбір қамаудағы адам кез келген климатқа сай температурада және жалпы гигиена шарты қалай талап етсе, сондай жиі, жыл мезгілі мен географиялық ауданын ескеріп, былайша айтқанда қоңыржай климатта аптасына бір рет шомылуы немесе душ қабылдауы мүмкін әрі міндетті болатындай жеткілікті болуы тиіс.
Никто не должен содержаться в рабстве или в подневольном состоянии; рабство и работорговля запрещаются во всех их видах.
Ешкім де құлдықта немесе кіріптарлықта ұсталуы тиіс емес. Құлдық пен құл саудасына, қандай түрде болса да, тыйым салынады.
4. Несбалансированность, существующая в международных экономических отношениях, способствует обострению расизма и расовых предрассудков; следовательно, всем государствам следует стремиться внести свой вклад в перестройку международной экономики на более справедливой основе.
4. Халықаралық экономикалық қарым-қатынстарда орын алған теңгерімсіздігі нәсілшілдіктің және нәсілдік нанымдардың шиеленісе түсуіне септігін тигізеді; сондықтан да барлық мемлекеттерге халықаралық экономиканың әлі де болса әділлетті негізде қайта құрылуына өз үлесін қосуға ұмтылуы қажет.
Несмотря на многочисленные исследования, публикации, законы, декларации и международные конвенции, посвященные борьбе против расизма, это зло по-прежнему широко распространено.
Нәсілшілдікке қарсы күрес мәселесіне арналған сан алуан зерттеулерге, басылымдарға, заңдарға, декларацияларға және халықаралық конвенцияларға қарамастан, бұл сұрапыл жауыз әлі де болса кеңінен таралып келеді.
Признание риска для человечества, связанного с применением науки, в отдельных случаях не должно порождать сопротивление по отношению к науке, а, наоборот, должно способствовать распространению среди общественности подлинной научной позиции, которая состоит не в накоплении фактов, а в проявлении критического духа и способности постоянно все подвергать сомнению. Борьба против расизма во всех ее формах требует широкого участия ученых в этой просветительной деятельности, в частности благодаря использованию всей системы образования и средств информации.
Адамзат үшін ғылымды пайдаланумен байланысты қауіпті мойындау белгілі бір жағдайларда ғылымға қатысты қарсылықты туындатпауы қажет, керісінше деректерді жинау болып емес, әрқашанда барлығын күмандарға душар ететін сынамалық рух пен қабілетті көрсету болып табылатын шынайы ғылыми ұстанымның қоғам арасында таратылуына септігін тигізуі тиіс. Қандай да бір түрі болса да нәсілшілдікке қарсы күрес осы ағартушылық қызметте, негізінен бүкіл білім жүйесі мен ақпарат құралдарын пайдалана отырып ғалымдардың кеңінен қатысуын талап етеді.
а) в этом положении подчеркивается, что применение силу должностными лицами по поддержанию правопорядка должно носить исключительный характер; хотя оно подразумевает, что должностные лица по поддержанию правопорядка могут быть уполномочены на применение силы, какая является разумно необходимой при данных обстоятельствах в целях предупреждения преступления или при проведении правомерного задержания правонарушителей или подозреваемых правонарушителей, или при оказании помощи при таком задержании, не может применяться сила, превышающая необходимые для этих целей пределы;
а) бұл ережеде ерекше атап өтетіні, тәртіп сақтау бойынша лауазымды тұлғалардың күш қолдануы тек қана ерекше сипатты жағдайда орын алуы тиіс; алайда мұндағы тәртіп сақтау бойынша лауазымды тұлғалар белгілі бір жағдайларда қылмыстың алдын алу мақсатында немесе құқық бұзушыларды немесе күдікті құқық бұзушыларды заңды түрде ұстау барысында немесе осындай тұтқындау болған жағдайда көмек көрсету барысында орынды түрде қажет болса күш қолдануға құқылы, бірақ осы мақсаттарда қажетті шектен асып кететін күш қолданыла алмайды.
b) хотя понятия коррупции должно определяться в соответствии с национальным правом, следует понимать, что оно охватывает совершение или несовершение какого - либо действия при исполнении обязанностей или по причине этих обязанностей в результате требуемых или принятых подарков, обещаний или стимулов или их незаконное получение всякий раз, когда имеет место такое действие или бездействие;
b) жемқорлық ұғымы ұлттық заңға сәйкес анықталуы тиіс болса да, ол міндеттерді орындау барысында немесе талап етілген немесе қабылданған сыйлықтар, уәделер немесе соған ынталандырма немесе оларды әрекет немесе әрекетсіздік орын алған әрбір жағдайда заңсыз алу осы міндеттерді орындау себебінен қандай да бір іс-әрекетті орындау немесе орындамауын қамтиды
Никто не должен содержаться в рабстве или в подневольном состоянии; рабство и работорговля запрещаются во всех их видах.
Ешкім де құлдықта немесе кіріптарлықта ұсталуы тиіс емес. Құлдық пен құл саудасына, қандай түрде болса да, тыйым салынады.
Хотя связь между урбанизацией и преступностью, несомненно, является сложной, рост преступности несовершеннолетних связывается с ростом крупных городов, в частности, с их быстрым и непланируемым ростом. Поэтому специализированные подразделения полиции являются необходимыми не только для обеспечения соблюдения конкретных принципов, изложенных в настоящем документе (например, правило 1.6), но в более общем плане для обеспечения эффективного предупреждения преступности несовершеннолетних и борьбы с ней, а также улучшения обращения с несовершеннолетними правонарушителями.
Қалалану мен қылмыстылықтың арасындағы байланыс сөзсіз күрделі болса да, ірі қалалардың қарқынды және жоспарсыз көбеюі мен кәмелетке толмағандардың қылмыстылық деңгейіның өсуі байланыста қаралады. Сондықтан, полицияның маманданған бөлімшелері осы құжатта көрсетілген (мысалға, 1.6 қағида) нақты принциптерді ұстанудағы негізгі нысан ғана емес, сондай-ақ кәмелетке толмағандардың қылмыстылығының артуымен күрес бойынша, кәмелетке толмаған құқық бұзушымен қарым-қатынасты жақсарту бойынша маңызды нысан болып саналады.
14.1. Если дело несовершеннолетнего правонарушителя не было прекращено (согласно правилу 11), ею или им занимается компетентный орган власти (суд, трибунал, совет, комиссия и т.д.) в соответствии с принципами справедливого и беспристрастного суда.
14.1. Егер кәмелетке толмаған құқық бұзушының ісі тоқтатылмаған болса (11 қағидаға сәйкес), онда онымен әділ және бейтарап сот принциптері бойынша биліктің құзіретті органы айналысады (сот, әскери сот, комиссия және т.б.).
2) Директор должен принимать во внимание доклады и советы, направляемые ему врачом в соответствии с правилами 25(2) и 26 и, если он согласен с рекомендациями последнего, немедленно принимать меры по проведению их в жизнь; если же эти рекомендации выходят за рамки его компетенции или если он с ними не согласен, то он должен немедленно представить вышестоящим органам как свой собственный доклад, так и рекомендации врача.
2) Директор 25(2) және 26 ережелеріне сәйкес дәрігердің өзіне жіберген баяндамалары мен кеңестерін назарға алуы тиіс және егер ол дәрігердің ұсыныстарымен келісетін болса, онда тез арада оларды жүзеге асыруға шаралар алуы керек; егер бұл ұсыныстар оның құзыретінің шегінен шығатын болса немесе директор дәрігердің ұсыныстарымен келіспейтін болса, онда ол тез арада жоғардағы органдарға өзінің баяндамасымен қатар дәрігердің ұсыныстарын да беруі керек.
58. Целью и оправданием приговора к тюремному заключению или вообще к лишению свободы является в конечном расчете защита общества и предотвращение угрожающих обществу преступлений. Этой цели можно добиться только в том случае, если по отбытии срока заключения и по возвращении к нормальной жизни в обществе правонарушитель оказывается не только готовым, но и способным подчиниться законодательству и обеспечивать свое существование.
58. Түрмеге қамау немесе жалпы бостандықтан айыру үкімінің мақсаты мен ақтауы ақырында қоғамды қорғау және қоғамға қауіп төндіретін қылмыстарды болдырмау болып табылады. Бұл мақсатқа тек, егер құқық бұзушы қамау мерзімін бітіріп кеткен және қалыпты өмір жағдайына дайын ғана емес, сонымен бірге заңнамаға бағыну мен өзінің тіршілік етуін қамтамасыз етуге қабілетті болса ғана, жетуге болады.
91. Подследственным заключенным следует разрешать пользоваться во время их пребывания в тюрьме услугами их собственного врача или зубного врача, если их просьба об этом представляется оправданной и если они в состоянии покрывать связанные с этим расходы.
91. Тергеудегі қамауда отырған адамға оның түрмеде болған кезінде өз дәрігері мен тіс дәрігерінің қызметтерін, егер олардың бұл өтініштері орынды болса әрі олар осымен байланысты шығындарды өтей алатын жағдайда болса, пайдалануға рұқсат ету керек.
Соответствующие положения раздела А части II также применимы в тех случаях, когда их применение может принести пользу этой особой группе лиц, помещенных под стражу, при условии, что не будут приниматься меры, подразумевающие, что методы исправления или перевоспитания применимы в отношении лиц, не осужденных за какое-либо уголовное преступление.
ІІ бөлім, А тарауының тиісті қағидалары, оларды қолданғанда бұл ерекше топтағы тұтқынға алынған тұлғаларға пайда келтіретін болса және қандай да бір қылмыстық іс үшін сотталмаған тұлғаларға қатысты қайта тәрбиелеу немесе түзету әдістерін қолдануды ұйғаратын шаралар алынбайды деген жағдайда, қолдануға жарамды.
4. В тех случаях, когда это возможно, умственно-отсталое лицо должно жить в кругу своей семьи или с приемными родителями и участвовать в различных формах жизни общества. Семьи таких лиц должны получать помощь. В случае необходимости помещения такого человека в специальное заведение, необходимо сделать так, чтобы новая среда и условия жизни как можно меньше отличались от условий обычной жизни.
4. Мүмкін болған жағдайларда, ақыл-есі кем тұлға өз отбасының ортасында немесе асыраушы отбасыен бірге тұрып, қоғам өмірінің түрлі нысандарына қатысуы тиіс. Мұндай тұлғалардың отбасыларына көмек көрсетілуі тиіс. Қажет болған жағдайда мұндай адамдар арнайы мекемелерге орналастырылатын болса жаңа ортасының және өмір сүру жағдайлары әдеттегі қалыпты өмір сүру жағдайларынан ерекшелігі кем де кем болуы тиіс.
будучи обеспокоен тем не менее, что на пути осуществления этих правил все еще существуют препятствия различного рода, о чем свидетельствуют периодические доклады Организации Объединенных Наций об их выполнении,
Біріккен Ұлттар Ұйымының олардың орындалуы туралы мерзімді баяндамаларында көрсетілгендей, осы ережелерді жүзеге асыру жолында әлі де болса алуан түрлі кедергілер бар екендігіне алаңдаушылық білдіре отырып,
4-ескерту – Кеңейту нәтижесінде кішкентай су тамшысы пайда болса да, тығынның үстінгі бетін қайтадан кептірмейді.
Примечание 4 – Верхнюю поверхность пробки повторно не сушат, даже если в результате расширения образуется маленькая капелька воды.
4-ескерту – Кеңейту нәтижесінде кішкентай су тамшысы пайда болса да, тығынның үстінгі бетін қайтадан кептірмейді.
Примечание 4 – Верхнюю поверхность пробки повторно не сушат, даже если в результате расширения образуется маленькая капелька воды.
4-ескерту – Кеңейту нәтижесінде кішкентай су тамшысы пайда болса да, тығынның үстінгі бетін қайтадан кептірмейді.
Примечание 4 – Верхнюю поверхность пробки повторно не сушат, даже если в результате расширения образуется маленькая капелька воды.
2. Все люди и группы людей имеют право отличаться друг от друга, рассматривать себя как таковых и считаться таковыми. Однако многообразие форм жизни и право на различие ни при каких обстоятельствах не могут служить предлогом для расовых предрассудков; ни юридически, ни фактически они не могут служить оправданием какой бы то ни было дискриминационной практики или основанием политики апартеида, представляющей собой самую крайнюю форму расизма.
2. Барлық адамдар мен топтар бір-бірінен ерекшеленуге, өздерін қалай қабылдауға еріктері қаласа, солай қабылдап, солай санауға құқылы. Алайда, адам өмірінің әралуандылығы мен ерекшелену құқығы ешбір жағдайда нәсілдік нанымдарға сылтау болып; не заңды түрде, не іс жүзінде нәсілшілдіктің аса ауыр түрі болып табылатын апартеид саясатына негіз болуына немесе қандай да болмасын дискриминациялық тәжірибенің ақталуына жол бере алмайды.
а) в этом положении подчеркивается, что применение силу должностными лицами по поддержанию правопорядка должно носить исключительный характер; хотя оно подразумевает, что должностные лица по поддержанию правопорядка могут быть уполномочены на применение силы, какая является разумно необходимой при данных обстоятельствах в целях предупреждения преступления или при проведении правомерного задержания правонарушителей или подозреваемых правонарушителей, или при оказании помощи при таком задержании, не может применяться сила, превышающая необходимые для этих целей пределы;
а) бұл ережеде ерекше атап өтетіні, тәртіп сақтау бойынша лауазымды тұлғалардың күш қолдануы тек қана ерекше сипатты жағдайда орын алуы тиіс; алайда мұндағы тәртіп сақтау бойынша лауазымды тұлғалар белгілі бір жағдайларда қылмыстың алдын алу мақсатында немесе құқық бұзушыларды немесе күдікті құқық бұзушыларды заңды түрде ұстау барысында немесе осындай тұтқындау болған жағдайда көмек көрсету барысында орынды түрде қажет болса күш қолдануға құқылы, бірақ осы мақсаттарда қажетті шектен асып кететін күш қолданыла алмайды.
с) применение огнестрельного оружия считается крайней мерой. Следует приложить все усилия к тому, чтобы исключить применение огнестрельного оружия, особенно против детей. Как правило, огнестрельное оружие не должно применяться, за исключением случаев, когда подозреваемый правонарушитель оказывает вооруженное сопротивление или иным образом ставит под угрозу жизнь других и когда другие меры, имеющие менее исключительный характер, недостаточны для обуздания или задержания подозреваемого правонарушителя. О каждом случае применения огнестрельного оружия должно быть незамедлительно сообщено компетентным властям.
с) оқпен ататын қаруды қолдану аса қатты қажеттілік болып есептеледі. Оқпен ататын қаруды қолдануға жол бермес үшін бар күшті салу қажет, әсіресе балаларға қарсы. Әдетте, оқпен ататын қару қолданылмауы тиіс, тек қана күдікті құқық бұзушының қарулы қарсылық көрсеткен немесе басқа түрде де басқалардың өміріне қауіп төндірген жағдайларды және күдікті құқық бұзушыны ұстау немесе тию үшін төтенше сипаты басқа шаралар қолдану жеткіліксіз болған жағдайларды есепке алмағанда. Оқпен ататын қаруды қолданудың әрбір жағдайында жедел түрде құзыретті билік органдарына хабарлану қажет.
13.1. Содержание под стражей до суда применяется лишь в качестве крайней меры и в течение кратчайшего периода времени.
13.1. Сотқа дейінгі абақтыда ұстау тек қана ең қысқа мерзімдегі төтенше шара ретінде жүзеге асырылады.
13.2. Содержание под стражей до суда по возможности заменяется другими альтернативными мерами, такими, как постоянный надзор, активная воспитательная работа или помещение в семью или воспитательное заведение или дом.
13.2. Сотқа дейінгі абақтыда ұстау тәсілі басқа балама тәсілдермен алмастырылады, мысалға тұрақты бақылау, белсенді тәрбиелік жұмыс немесе тәрбиелеуші отбасыға немесе мекемеге немесе үйге орналастыру.
Шестой Конгресс Организации Объединенных Наций по предупреждению преступности и обращению с правонарушителями в своей резолюции 4 о стандартах правосудия в отношении несовершеннолетних указал, что Правила, в частности, должны отражать основной принцип, заключающийся в том, что содержание под стражей до суда должно использоваться лишь в качестве крайней меры, что несовершеннолетних правонарушителей нельзя содержать в учреждении, где они могут подвергаться отрицательному влиянию со стороны взрослых лиц, находящихся под арестом, и что следует постоянно учитывать потребности, характерные для их уровня развития.
Біріккен Ұлттар Ұйымының қылмыстың алдын алу және қамаудағылармен қарым-қатынас бойынша Алтыншы Конгресі өзінің кәмелетке толмағандарға сот төрелігін орындау стандарттарына қатысты шығарған 4 қарарында – Ережелердің абақтыда ұстау тек төтенше жағдайларда орындалуы керектігі туралы, кәмелетке толмағандарды ересектер тарапынан зиянды ықпалға түспес үшін мұндай мекемелерде отырғызуға болмайтыны туралы және кәмелетке толмағандардың даму ерекшелігіне қарай олардың қажеттілігін үнемі ескеру керектігі туралы принципті сипаттауға тиіс екендігін атап айтады.
Прогрессивная криминология выступает за предпочтительное использование мер, не предусматривающих содержания в исправительных учреждениях. Установлено, что в лучшем случае имеется незначительная разница в результатах, достигнутых посредством содержания в исправительных учреждениях по сравнению с результатами, достигнутыми без применения этой меры. Многочисленные неблагоприятные последствия для личности, которые, по-видимому, являются неизбежными при любом помещении в исправительное учреждение, совершенно очевидно не могут быть компенсированы исправительной работой. Это особенно справедливо в отношении несовершеннолетних, которые подвержены отрицательным влияниям. Кроме того, негативные последствия, связанные не только с лишением свободы, но и с изоляцией от общества, сказываются на несовершеннолетнем в большей степени, чем на взрослом, поскольку они затрагивают несовершеннолетнего на начальной стадии его развития.
Ілгерінді криминология бойынша кәмелетке толмаған құқық бұзушыны түзеу мекемесіне орналастыруды талап етпейтін шараларды қолдануды жөн көреді. Түзеу мекемелерінде кәмелетке толмаған құқық бұзушыны ұстау мен осы шараны қолданбау әдісінің беретін нәтижелерінің арасында айырмашылықтың шамалы екендігі анықталған. Тұлғаны түзеу мекемелеріне орналастырудан болатын көптеген жағымсыз салдарлар әлбетте түзеу жұмыстары арқылы өтелмейтіні айдан анық. Бұл әсіресе кері ықпалға түскен кәмелетке толмаған құқық бұзушыларға қатысты әділ шешім болып табылады. Бұдан өзге де, кәмелетке толмаған құқық бұзушының еркіндіктен айырумен және қоғамнан оқшаулаудың себебінен болатын теріс нәтижелер кәмелетке толмаған құқық бұзушыға ересек адамға тигізетін кері әсерден де жоғары болады, себебі бұл кәмелетке толмаған құқық бұзушының бастапқы даму кезінде орын алып отыр.
Цель правила 19 заключается в ограничении содержания в исправительных учреждениях в двух отношениях: количественном ("крайняя мера") и временном ("минимального срока"). В правиле 19 отражен один из руководящих принципов резолюции 4 шестого Конгресса Организации Объединенных Наций: несовершеннолетний нарушитель не должен заключаться в тюрьму, за исключением тех случаев, когда не имеется других соответствующих мер. Поэтому в данном правиле содержится призыв к тому, чтобы в тех случаях, когда несовершеннолетний должен быть помещен в исправительное учреждение, лишение свободы должно быть ограничено минимально необходимым сроком и при этом должны быть осуществлены специальные организационные мероприятия по содержанию несовершеннолетнего и учтены различные типы правонарушений и учреждений. Фактически, предпочтение должно отдаваться "открытым" учреждениям перед "закрытыми". Кроме того, все учреждения должны быть исправительного или образовательного типа, а не тюремного.
19 қағиданың негізгі міндеті мына екі қатынасқа байланысты түзеу мекемелерінде ұстауды тыю болып табылады: мөлшерлік қатынас («төтенше шара») және уақыттық қатынас («минималды мерзім»). 19 қағидада Біріккен Ұлттар Ұйымының алтыншы Конгресінде қабылданған 4 қарарындағы негізі басым принциптердің бірі аталған: кәмелетке толмаған құқық бұзушы басқа тиісті шаралар қалмаған болмаса, түрмеге қамалмауы тиіс. Сондықтан, осы қағидада кәмелетке толмаған құқық бұзушы түзеу мекемесіне отырғызылуға мәжбүр болған жағдайда, оның бас бостандығын шектеу барынша аз мерзімге тағайындалуы керек және бұл ретте кәмелетке толмаған құқық бұзушыны ұстау бойынша арнайы ұйымдастырушылық шаралар жүргізілуі тиіс және құқық бұзушылықтың түрлері мен мекемелер ескерілуі тиіс. Негізінде, «жабық» мекемелерге қарағанда «ашық» мекемелерге басымдық берілуі тиіс. Сондай-ақ, барлық мекемелер түрме түріндегі емес, түзеу немесе білім беру түрінде болуы керек.
2) Заключенных, страдающих другими психическими заболеваниями или недостатками, следует ставить под наблюдение и лечить в специальных заведениях под руководством врачей.
2) Басқа психикалық аурулар немесе кемстіктен азап шегуші қамаудағыларды бақылауда ұстау және дәрігердің басшылығымен арнайы мекемелерде емдеу керек.
85. 1) Подследственных заключенных следует содержать отдельно от осужденных.
85. 1) Тергеудегі қамауға алынғандарды сотталғандардан бөлек ұстау қажет.