Правило 10.3 касается некоторых основных аспектов процедуры и поведения полицейских и других должностных лиц по обеспечению правопорядка в уголовных делах несовершеннолетних. Выражение "избегать причинения ущерба", по общему признанию, является весьма гибкой формулировкой и охватывает многие стороны возможных действий (например, грубые формы словесного обращения, физическое насилие, осуждение окружающих). Уже само участие в процессах правосудия в отношении несовершеннолетних может "причинять ущерб" несовершеннолетним, поэтому термин "избегать причинения ущерба" следует толковать широко как причинение прежде всего наименьшего ущерба несовершеннолетним, а также любого дополнительного или излишнего ущерба. Это особенно важно при первоначальном контакте с органами по обеспечению правопорядка, который может оказать весьма значительное влияние на отношение несовершеннолетнего к государству и обществу. Кроме того, успех любого дальнейшего вмешательства во многом зависит от подобных первоначальных контактов. При этом весьма важное значение имеет сострадание и мягкий, но требовательный подход.
10.3 қағидасы кәмелетке толмағандардың қылмыстық ісінде құқықтық тәртіпті қамтамасыз ететін полиция немесе басқа да лауазымдық тұлғаның жүргізетін негізгі процедуралары мен тәртібі туралы негізгі аспектілерді қозғайды. «Зардап келтірудің алдын алу» түсінігі барынша жан-жақты тұжырымдама болып табылады, сондықтан ықтимал әрекеттердің көптеген қырын қамтиды (мысалға, қаратпа сөздердің дөрекі түрлерін, физикалық күштеу, айналадағыларды кәналау жатады). Кәмелетке толмағандарға қатысты іске қатысудың өзі – кәмелетке толмағандарға «зардап келтіруі» мүмкін, сондықтан «зардап келтірудің алдын алу» тіркесін кәмелетке толмаған құқық бұзушыға барынша аз зардап тигізу, немесе қосымша, артық зардап тигізбеу ретінде түсінген жөн. Бұл мәселе әрісересе құқық қорғау органдарымен байланысқа түсудің бастапқы кезеңінде маңызды, себебі олар кәмелетке толмаған құқық бұзушының мемлекетке және қоғамға деген көзқарасына мейлінше үлкен әсерін тигізуі мүмкін. Сондай-ақ, бұдан әрі орын алуы ықтимал араласулардың нәтижелі болуы көбіне осы бастапқы байланыс құруға байланысты болады. Осы ретте, жанашырлық пен жұмсақ, бірақ талапшыл әдіс аса маңызды мәнге ие.
9. 1) Там, где заключенные ночуют в камерах или комнатах, каждый из них должен располагать отдельной камерой или комнатой. Если по особым причинам, таким, как временная перегрузка тюрьмы, центральному тюремному управлению приходится отказаться от применения этого правила, помещать двух заключенных в одну и ту же камеру или комнату представляется нежелательным.
9. 1) Қамауға алынғандар камерада немесе бөлмеде түнейтін жерлерде, олардың әрбіреуі бөлек камерада немесе бөлмеде орналасуы тиіс. Егер уақытша түрмеде қамаудағылардың шамадан артық болуы сияқты ерекше себептерге байланысты, орталық түрме басқармасына бұл ережеден бас тартуға тура келсе, онда бір камера немесе бөлмеге екі қамаудағы адамды орналастыру жағымсыз болатынын ескереді.
8.7 Сынаудың берілген температурасына жету кезінде вискозиметрдегі зерттелетін сынаманың температурасы ± 0,03 °C-тан (± 0,05 °F) артық өзгермейтіндей етіп, ваннадағы құрамның қалыпты араласуы мен жылулық бақылауын қамтамасыз ету қажет.
8.7 Обеспечить нормальное перемешивание и тепловой контроль содержимого ванны таким образом, чтобы температура исследуемой пробы в вискозиметре не менялась более, чем на ± 0,03 °C (± 0,05 °F) при достижении заданной температуры испытания.
9.4 1,0%-дан артық түзетуді талап ететін вискозиметрлер мен тесіктерді бақылау сынауында пайдалануға болмайды.
9.4 В контрольном испытании не должны использоваться вискозиметры или отверстия, требующие корректировки больше, чем на 1,0%.
Өлшеу рәсімі сынаманы қыздыру қажеттілігіне немесе оны қыздырудың қажетсіздігіне, бір порциядан артық өлшеу қажеттілігіне де байланысты болады.
Процедура взвешивания также будет зависеть от того, нужно ли нагревать пробу или нет, и необходимо ли взвешивать более одной порции.
8.4 Жоғары жүктемесі бар таразыны пайдаланған кезде 20 мг-нан артық емес күлді алу үшін тостағанда немесе тигельде зерттелетін үлгінің жеткілікті саны 0,1 г-ға дейінгі дәлдікпен өлшенеді.
8.4 Используя весы с верхней загрузкой, в чашке или тигле взвешивают достаточное количество исследуемого образца с точностью до 0,1 г, чтобы получить не более 20 мг золы.
8.7 Сынаудың берілген температурасына жету кезінде вискозиметрдегі зерттелетін сынаманың температурасы ± 0,03 °C-тан (± 0,05 °F) артық өзгермейтіндей етіп, ваннадағы құрамның қалыпты араласуы мен жылулық бақылауын қамтамасыз ету қажет.
8.7 Обеспечить нормальное перемешивание и тепловой контроль содержимого ванны таким образом, чтобы температура исследуемой пробы в вискозиметре не менялась более, чем на ± 0,03 °C (± 0,05 °F) при достижении заданной температуры испытания.
9.4 1,0%-дан артық түзетуді талап ететін вискозиметрлер мен тесіктерді бақылау сынауында пайдалануға болмайды.
9.4 В контрольном испытании не должны использоваться вискозиметры или отверстия, требующие корректировки больше, чем на 1,0%.
Өлшеу рәсімі сынаманы қыздыру қажеттілігіне немесе оны қыздырудың қажетсіздігіне, бір порциядан артық өлшеу қажеттілігіне де байланысты болады.
Процедура взвешивания также будет зависеть от того, нужно ли нагревать пробу или нет, и необходимо ли взвешивать более одной порции.
8.4 Жоғары жүктемесі бар таразыны пайдаланған кезде 20 мг-нан артық емес күлді алу үшін тостағанда немесе тигельде зерттелетін үлгінің жеткілікті саны 0,1 г-ға дейінгі дәлдікпен өлшенеді.
8.4 Используя весы с верхней загрузкой, в чашке или тигле взвешивают достаточное количество исследуемого образца с точностью до 0,1 г, чтобы получить не более 20 мг золы.
8.7 Сынаудың берілген температурасына жету кезінде вискозиметрдегі зерттелетін сынаманың температурасы ± 0,03 °C-тан (± 0,05 °F) артық өзгермейтіндей етіп, ваннадағы құрамның қалыпты араласуы мен жылулық бақылауын қамтамасыз ету қажет.
8.7 Обеспечить нормальное перемешивание и тепловой контроль содержимого ванны таким образом, чтобы температура исследуемой пробы в вискозиметре не менялась более, чем на ± 0,03 °C (± 0,05 °F) при достижении заданной температуры испытания.
9.4 1,0%-дан артық түзетуді талап ететін вискозиметрлер мен тесіктерді бақылау сынауында пайдалануға болмайды.
9.4 В контрольном испытании не должны использоваться вискозиметры или отверстия, требующие корректировки больше, чем на 1,0%.
Өлшеу рәсімі сынаманы қыздыру қажеттілігіне немесе оны қыздырудың қажетсіздігіне, бір порциядан артық өлшеу қажеттілігіне де байланысты болады.
Процедура взвешивания также будет зависеть от того, нужно ли нагревать пробу или нет, и необходимо ли взвешивать более одной порции.
8.4 Жоғары жүктемесі бар таразыны пайдаланған кезде 20 мг-нан артық емес күлді алу үшін тостағанда немесе тигельде зерттелетін үлгінің жеткілікті саны 0,1 г-ға дейінгі дәлдікпен өлшенеді.
8.4 Используя весы с верхней загрузкой, в чашке или тигле взвешивают достаточное количество исследуемого образца с точностью до 0,1 г, чтобы получить не более 20 мг золы.
2. Все государства прилагают все усилия по принятию или отмене законодательства, когда это необходимо, для запрещения любой подобной дискриминации, а также для принятия всех соответствующих мер по борьбе против нетерпимости на основе религии или иных убеждений в данной области.
2. Барлық мемлекеттер, қажет болған жағдайда, кез келген осындай кемсітушілікке тыйым салу үшін сонымен қатар осы саладағы дін немесе өзге наным-сенім негізіндегі шыдамсыздыққа қарсы күрес жүргізуде тиісті шаралар қабылдау үшін заңнаманы қабылдау немесе жоққа шығаруға қатысты бар күш-жігерін салады.
с) применение огнестрельного оружия считается крайней мерой. Следует приложить все усилия к тому, чтобы исключить применение огнестрельного оружия, особенно против детей. Как правило, огнестрельное оружие не должно применяться, за исключением случаев, когда подозреваемый правонарушитель оказывает вооруженное сопротивление или иным образом ставит под угрозу жизнь других и когда другие меры, имеющие менее исключительный характер, недостаточны для обуздания или задержания подозреваемого правонарушителя. О каждом случае применения огнестрельного оружия должно быть незамедлительно сообщено компетентным властям.
с) оқпен ататын қаруды қолдану аса қатты қажеттілік болып есептеледі. Оқпен ататын қаруды қолдануға жол бермес үшін бар күшті салу қажет, әсіресе балаларға қарсы. Әдетте, оқпен ататын қару қолданылмауы тиіс, тек қана күдікті құқық бұзушының қарулы қарсылық көрсеткен немесе басқа түрде де басқалардың өміріне қауіп төндірген жағдайларды және күдікті құқық бұзушыны ұстау немесе тию үшін төтенше сипаты басқа шаралар қолдану жеткіліксіз болған жағдайларды есепке алмағанда. Оқпен ататын қаруды қолданудың әрбір жағдайында жедел түрде құзыретті билік органдарына хабарлану қажет.
".... пытка означает любое действие, посредством которого человеку намерено причиняется сильная боль или страдание, физического или умственного, со стороны официального лица или по его подстрекательству с целью получения от него или от третьего лица информации или признаний, наказания его за действия, которые он совершил, или в совершении которых подозревается, или запугивания его или других лиц. В это толкование не включаются боль или страдание, возникающие только из - за законного лишения свободы, ввиду состояния, присущего этому, или вследствие этого, в той степени, насколько это совместимо с Минимальными стандартными правилами обращения с заключенными";
«... азаптау адамға қасақана қатты жапа шектіру немесе азап көрсету, денесіне немесе санасына,одан немесе үшінші жақ тұлғадан ақпарат алу немесе мойындату, жасаған іс-әрекеті үшін немесе жасады деп күдіктеніп жазалау немесе оны немесе басқа адамдарды қорқыту мақсатында ресми тұлға тарапынан немесе айдап салу арқылы орындалатын кез-келген іс-әрекетті білдіреді. Бұл анықтама құрамына Минималды стандартты қамауға алынғандармен қарым-қатынас ережелеріне барынша сәйкес тек қана заңды түрде бас бостандығынан айырылу салдарынан және осындай жағдайға тап болу әсерінен немесе салдарынан туындайтын жапа немесе азап».
2.3. В рамках каждой национальной юрисдикции следует предпринять усилия для принятия комплекса законов, правил и положений, которые относятся непосредственно к несовершеннолетним правонарушителям и учреждениям и органам, в функции которых входит отправление правосудия в отношении несовершеннолетних, и которые призваны:
2.3. Әрбір ұлттық құзыреттіліктің аясында кәмелетке толмаған құқық бұзушыларға және оларға қатысты сот төрелігін орындайтын ұйымдар мен мекемелерге байланысты, төмендегі шарттарға жауап беретін заңдар, ережелер және қағидалар жиынын қабылдауға күш салу керек:
3.2. Следует прилагать усилия для распространения действия принципов, изложенных в Правилах, на всех несовершеннолетних, в отношении которых принимаются меры по социальному обеспечению и установлению опеки.
3.2. Ережелерде баяндалған принциптердің күшінің әлеуметтік қамтамасыз етіліп отырған және қорғаншылыққа алынып отырған кәмелетке толмағандарға да жүруі үшін күш салу керек.
6.2. Вместе с тем следует прилагать усилия для обеспечения соответствующей отчетности на всех этапах и уровнях при осуществлении любых дискреционных правомочий.
6.2. Осымен қатар, дискрециялық құқықтылықты жүзеге асырудың барлық кезеңдерінде және деңгейлерінде тиісті есептілікпен қамтамасыз етуге күш салу керек.
24.1. Следует прилагать усилия для предоставления несовершеннолетним на всех этапах судебного разбирательства необходимой помощи, такой как обеспечение жильем, получение образования или профессиональной подготовки, трудоустройство или любая другая помощь, которая может оказаться полезной и практичной в целях содействия процессу перевоспитания.
24.1. Кәмелетке толмаған құқық бұзушыларға сот ісінің барлық кезеңінде қажетті көмек беруді қамтамасыз ету керек, мысалға алғанда, тұрғын үймен қамту, білім алуға немесе кәсіби дайындықтан өтуге, жұмысқа тұруға немесе басқа да қажет болатын көмектер беруге күш салу керек.
27.2. Необходимо прилагать усилия для возможно более полного выполнения соответствующих принципов, изложенных в Минимальных стандартных правилах обращения с заключенными, в целях удовлетворения различных нужд несовершеннолетних с учетом их возраста, пола и личности.
27.2. Қамаудағылармен қарым қатынас орнату бойынша Минималды стандартты ережелерінде сипатталған принциптердің бұдан да толыққанды орындалуы үшін және кәмелетке толмаған құқық бұзушылардың жас ерекшеліктерін, жынысын және тұлғалық ерекшеліктерін ескере отырып олардың алуан түрлі мұқтаждарын қанағаттандыру мақсатында барынша көбірек күш салу керек.
30.1. Следует прилагать усилия для организации и поощрения необходимой исследовательской работы, являющейся основой эффективного планирования и разработки политики.
30.1. Саясатты нәтижелі жоспарлау мен әзірлеудің негізі болып табылатын қажетті зерттеу жұмыстарын ұйымдастыруға және соны ынталандыруға күш салу керек.
30.3. Следует прилагать усилия для создания механизма регулярных оценочных исследований в рамках системы отправления правосудия в отношении несовершеннолетних и для сбора и анализа соответствующих данных и информации в целях надлежащей оценки и последующего совершенствования и реформы системы отправления правосудия.
30.3. Кәмелетке толмаған құқық бұзушыларды сот төрелігін орындау аясында және дұрыс бағалау жасау мақсатындағы және сот төрелігін әрі қарай дамыту, реформалау мақсатындағы тиісті ақпараттарды жинау, талдау ұдайы бағалау зерттеулерінің құрылымын әзірлеуге барынша күш салу керек.
31. Телесные наказания, заключение в темной камере и жестокие, бесчеловечные или унижающие человеческое достоинство виды наказания следует запрещать в качестве наказаний за дисциплинарные проступки.
31. Тәртіптік теріс қылығы үшін жаза ретінде адамдық қадыр-қасиетін қорлайтын немесе адамгершілікке жатпайтын қатаң жазалар, қараңғы камераға қамау және дене жазалары сияқты түрлеріне тиым салу керек.
b) Принятие мер, способствующих разоружению, включая, в частности, полное запрещение испытаний ядерного оружия, запрещение разработки, производства и накопления запасов химического и бактериологического (биологического) оружия и недопущение загрязнения океанов и внутренних вод отходами ядерного производства.
b) Қарусыздандыруға әкелетін шараларды қабылдау, соның ішінде, атап айтқанда, ядролық қаруды сынақтан өткізуге толықтай тыйым салу, химиялық және бактериологиялық (биологиялық) қаруды әзірлеуге, дайындап шығаруға және қорларын жинақтауға тыйым салу және ядролық өндіріс қалдықтарымен мұхиттар мен ішкі сулардың ластануын болдырпау.
напоминая, что в соответствии со статьей 7 Декларации, принятой в резолюции 3452 (XXX), каждое государство должно обеспечить такое положение, при котором все действия совершения пыток, как это определено в статье 1 настоящей Декларации, участие в пытках, соучастие в них, подстрекательство или намерение подвергнуть пытке, рассматривались бы в соответствии с его уголовным правом как преступления,
3452 (XXX) қарармен қабылданған Декларацияның 7 бабына сай, әр мемлекет осы Декларацияның 1 бабында анықталған азаптау әрекеттерін жүзеге асыру, азаптауға қатысу, сыбайлас болу, азаптауға шалдықтыруға айдап салу немесе ниет білдіру оның қылмыстық құқығына сай қылмыс ретінде қарайтын ережені қамтамасыз ету керектігін еске сала отырып,
Работники здравоохранения, в особенности врачи, совершают грубое нарушение медицинской этики, а также преступление, в соответствии с действующими международными документами, если они занимаются активно или пассивно действиями, которые представляют собой участие или соучастие в пытках или других жестоких, бесчеловечных или унижающих достоинство видах обращения и наказания, или подстрекательство к их совершению, или попытки совершить их.
Денсаулық сақтау саласының қызметкерлері, әсіресе дәрігерлер, егер олар азаптау әрекеттерін жүзеге асыру немесе басқа қатыгез, адамгершілікке жатпайтын немесе қадір-қасиетті қорлайтын қарым-қатынас пен жазалаудың түрлеріне қатысу немесе сыбайлас болу, немесе оларға шалдықтыруға айдап салу немесе оларды орындауға талпыныс жасауды білдіретін әрекеттермен белсенді немесе пассивті түрде айналысса, медициналық этиканы өрескел бұзады, сондай-ақ қолданыстағы халыақаралық құжаттарға сай қылмыс жасайды.
10.5.3 Қайнап тұрған ваннаның ішіне колбаны 30 минутқа салу қажет.
10.5.3 Поместить колбу в ванну с кипящей водой на 30 мин.
Егер стақан сулы жылытқыштан шығарылған болса, онда оны қайтадан орнына салу қажет.
Если стакан вынимали из водяной бани, вернуть его на место.
10.5.3 Қайнап тұрған ваннаның ішіне колбаны 30 минутқа салу қажет.
10.5.3 Поместить колбу в ванну с кипящей водой на 30 мин.
Егер стақан сулы жылытқыштан шығарылған болса, онда оны қайтадан орнына салу қажет.
Если стакан вынимали из водяной бани, вернуть его на место.
10.5.3 Қайнап тұрған ваннаның ішіне колбаны 30 минутқа салу қажет.
10.5.3 Поместить колбу в ванну с кипящей водой на 30 мин.
Егер стақан сулы жылытқыштан шығарылған болса, онда оны қайтадан орнына салу қажет.
Если стакан вынимали из водяной бани, вернуть его на место.