Все люди равны перед законом и имеют право, без всякого различия, на равную защиту закона. Все люди имеют право на равную защиту от какой бы то ни было дискриминации, нарушающей настоящую Декларацию, и от какого бы то ни было подстрекательства к такой дискриминации.
Заң алдында жұрттың бәрі тең және де заң арқылы алаланбай, бірдей тең қорғалуға құқылы. Барлық адам осы Декларацияның ережелерін бұзатын кемсітуден және кемсітуге арандатушылықтың барлық түрінен тең қорғалуға құқылы.
1. Каждый человек имеет обязанности перед обществом, в котором только и возможно свободное и полное развитие его личности.
1. Әр адамның, адам баласының еркін және толық кемелденуіне мүмкіншілік беретін қоғам алдында міндеттері бар.
с) правом на равенство перед судами, трибуналами и всеми другими органами и учреждениями, отправляющими правосудие, и, при необходимости, на бесплатную помощь переводчика при уголовном разбирательстве и, когда это предусмотрено законом, при других разбирательствах;
с) барлық заң мекемелері мен заң орындаушылары алдында шетелдіктер тең құқылы және де қажеттіліктер туған жағдайларда олар заңнамалар мен соттық, қылмыстық іс шаралар барысында аудармашылардың тегін көмектерін пайдалана алуға құқылы
Сегодня мы констатируем, что в некоторых странах при разработке расистских теорий вновь обращаются к науке. ЮНЕСКО не могла оставаться равнодушной перед лицом этих попыток. Именно с этой целью она собрала в Афинах с 30 марта по 3 апреля 1981 года известных ученых из различных географических районов мира, отличающихся своими культурными и научными традициями.
Бүгінгі күні біз нәсілшілдік теорияны дайындап шығаруда қайта ғылымға жүгінуін атап өткеніміз жөн. ЮНЕСКО осы талпыныстардың алдында немқұрайлы қарап қала алмады. Дәл осы мақсатта 1981 жылдың 30 наурызы мен 3 сәуірі арасығында Афинада өздернің мәдени және ғылыми дәстүрлерімен ерекшеленетін әлемнің түрлі географиялық аймақтарынан әйгілі ғалымдарды жинады.
8. Различные категории заключенных содержатся в раздельных заведениях или в разных частях одного и того же заведения, с учетом их пола, возраста, предшествующей судимости, юридических причин их заключения и предписанного обращения с ними.
8. Әр түрлі санаттағы қамаудағылар бөлек мекемелерде немесе бір мекеменің әр түрлі бөлігінде жынысы, жасы, алдында сотталғаны, қамауға алынуының заңдылық себептері және оларға арналған ұйғарым бойынша ұсталады.
а) для предотвращения побегов во время транспорта, при условии, что заключенные освобождаются от пут, как только они предстают перед судебными или административными органами;
а) тасымалдау кезінде қашып кетуді болдырмау үшін, сот және әкімшілік органдары алдында барған бойда қамаудағылар бұғауларынан босатылады деген шартпен
35. 1) При принятии в тюрьму каждому заключенному следует предоставлять письменную информацию, касающуюся правил обращения с заключенными его категории, дисциплинарных требований данного заведения, а также дозволенных способов получения информации и подачи жалоб, равно как и всех других вопросов, позволяющих ему дать себе отчет в его правах и обязанностях и приспособиться к условиям жизни в данном заведении.
35. 1) Қамауға алынған әрбір адамға түрмеге қабылданар алдында оның санатындағы қамаудағылармен қарым-қатынас ережесіне қатысты бұл мекеменің тәртіптік талаптары, сонымен бірге рұқсат етілген ақпарат алу мен шағым жасау әдістерін, сондай-ақ басқа да оған өзінің құқықтары мен міндеттеріне есеп беруге және осы мекемедегі өмірге бейімделуге мүмкіндік беретін ақпаратты жазбалай түрде беру керек.
44. 1) В случае смерти, серьезного заболевания или же серьезного ранения заключенного, или же в случае его перевода в заведение для психических больных директор немедленно уведомляет об этом его супруга или супругу, если таковые имеются, его ближайшего родственника и во всяком случае лицо, указанное ранее самим заключенным.
44. 1) Өлім жағдайында, қатты аурулы болуы немесе қатты жарақаттанғанда немесе оны психикалық ауруларға арналған мекемеге ауыстырған жағдайда, директор тез арада ол туралы, егер ондайлар бар болса, оның жұбайына немесе зайыбына, оның ең жақын туысқандары және алдында қамаудағы адамның өзі көрсеткен адамға хабар береді.
2) Перед поступлением на работу его нужно готовить к выполнению его общих и конкретных обязанностей, после чего от него нужно требовать сдачи экзаменов в теоретическом и практическом планах.
2) Жұмысқа алар алдында оларды жалпы және нақты міндеттерін орындауға дайындау керек, содан кейін олардың теориялық және практикалық бағытта емтихан тапсыруларын талап ету керек.
55. Пенитенциарные учреждения и службы должны подвергаться регулярной инспекции со стороны квалифицированных и опытных инспекторов, назначаемых компетентными властями. Инспектора должны, в частности, удостовериваться в том, что места заключения управляются в соответствии с действующими законами и предписаниями и что их работа соответствует задачам, поставленным перед пенитенциарными и исправительными службами.
55. Пенитенциарлық мекемелер мен қызметтер құзыретті билік тағайындайтын білікті әрі тәжірибелі инспекторлардың тарапынан үнемі тексеруден өтіп тұруы керек. Инспекторлар, әсіресе, қамау орындары қолданыстағы заңнамаға және ұйғарымдарға сәйкес басқарылатынына және олардың жұмысы пенитенциарлық және түзету қызметтерінің алдында тұрған міндеттерге сәйкес екеніне көз жеткізулері тиіс.
2) Желательно, чтобы перед завершением срока наказания принимались меры к постепенному возвращению заключенного к жизни в обществе. Этой цели можно добиться с учетом особенностей каждого правонарушителя, вводя особый режим для освобождаемых либо в самом заведении, либо в каком-нибудь другом учреждении или же освобождая заключенных на испытательный срок, в течение которого они все же остаются под надзором, при условии, что такой надзор не возлагается на полицейские власти и сочетается с эффективной социальной помощью.
2) Жаза мерзімі бітер алдында қамаудағы үшін қоғамдағы өмірге біртіндеп қайту шаралары алынғаны жақсы болар еді. Бұл мақсатқа әрбір құқық бұзушының ерекшелігін ескере отырып, бостандыққа шығатындар үшін мекеменің өзінде немесе басқа бір мекемеде айрықша режим енгізуге немесе қамаудағыларды сынау мерзіміне босатуға, бұл мерзім ішінде олар қадағалауда болатын, тек осындай қадағалау полиция билігіне жүктелмеуі және тиімді әлеуметтік көмекпен ұштастырылатын болса, жетуге болады.
Все люди равны перед законом и имеют право, без всякого различия, на равную защиту закона. Все люди имеют право на равную защиту от какой бы то ни было дискриминации, нарушающей настоящую Декларацию, и от какого бы то ни было подстрекательства к такой дискриминации.
Заң алдында жұрттың бәрі тең және де заң арқылы алаланбай, бірдей тең қорғалуға құқылы. Барлық адам осы Декларацияның ережелерін бұзатын кемсітуден және кемсітуге арандатушылықтың барлық түрінен тең қорғалуға құқылы.
1. Каждый человек имеет обязанности перед обществом, в котором только и возможно свободное и полное развитие его личности.
1. Әр адамның, адам баласының еркін және толық кемелденуіне мүмкіншілік беретін қоғам алдында міндеттері бар.
A, M және V алдында анықталған мәндерге ие
A, M и V имеют значения, определенные ранее
Егер өлшеу кезінде пикнометрде су жиналып қалса, өлшеудің алдында (тығынның үстінгі бетінен басқа) пикнометрдің сыртқы бетін тез кептіру қажет.
Если во время взвешивания на пикнометре конденсируется влага, следует быстро высушить внешнюю поверхность пикнометра (за исключением верхней поверхности пробки) перед взвешиванием.
8.5 Егер тағы бір зерттелетін үлгіні қосу қажет болса, онда 8.6 тармағына (8.6.1 мен 8.7 тармақтарын қоса) дейін ғана әрекеттерді орындап, 8.4 тармағында көрсетілгендей тағы бір сынаманы қосу алдында тостағанды немесе тигельді бөлме температурасына дейін салқындатады.
8.5 Если необходимо добавить еще один исследуемый образец, то выполняют действия только до пункта 8.6 (учитывая пункты 8.6.1 и 8.7), а чашку или тигель охлаждают до комнатной температуры перед добавлением еще одной пробы, как указано в пункте 8.4.
Х1.2 Өлшеу үдерісін тексеру алдында сынау әдісін пайдаланушы стандартты үлгінің орташа мәні мен бақылау шектерін анықтау қажет (D6299 мен D6792 Рәсімдерін және MNL 7 қараңыз).
Х1.2 Перед проверкой процесса измерения, пользователю метода испытаний нужно определить среднее значение и контрольные пределы стандартного образца (см. Процедуры D6299 и D6792, а также MNL 7).
A, M және V алдында анықталған мәндерге ие
A, M и V имеют значения, определенные ранее
Егер өлшеу кезінде пикнометрде су жиналып қалса, өлшеудің алдында (тығынның үстінгі бетінен басқа) пикнометрдің сыртқы бетін тез кептіру қажет.
Если во время взвешивания на пикнометре конденсируется влага, следует быстро высушить внешнюю поверхность пикнометра (за исключением верхней поверхности пробки) перед взвешиванием.
8.5 Егер тағы бір зерттелетін үлгіні қосу қажет болса, онда 8.6 тармағына (8.6.1 мен 8.7 тармақтарын қоса) дейін ғана әрекеттерді орындап, 8.4 тармағында көрсетілгендей тағы бір сынаманы қосу алдында тостағанды немесе тигельді бөлме температурасына дейін салқындатады.
8.5 Если необходимо добавить еще один исследуемый образец, то выполняют действия только до пункта 8.6 (учитывая пункты 8.6.1 и 8.7), а чашку или тигель охлаждают до комнатной температуры перед добавлением еще одной пробы, как указано в пункте 8.4.
Х1.2 Өлшеу үдерісін тексеру алдында сынау әдісін пайдаланушы стандартты үлгінің орташа мәні мен бақылау шектерін анықтау қажет (D6299 мен D6792 Рәсімдерін және MNL 7 қараңыз).
Х1.2 Перед проверкой процесса измерения, пользователю метода испытаний нужно определить среднее значение и контрольные пределы стандартного образца (см. Процедуры D6299 и D6792, а также MNL 7).
A, M және V алдында анықталған мәндерге ие
A, M и V имеют значения, определенные ранее
Егер өлшеу кезінде пикнометрде су жиналып қалса, өлшеудің алдында (тығынның үстінгі бетінен басқа) пикнометрдің сыртқы бетін тез кептіру қажет.
Если во время взвешивания на пикнометре конденсируется влага, следует быстро высушить внешнюю поверхность пикнометра (за исключением верхней поверхности пробки) перед взвешиванием.
8.5 Егер тағы бір зерттелетін үлгіні қосу қажет болса, онда 8.6 тармағына (8.6.1 мен 8.7 тармақтарын қоса) дейін ғана әрекеттерді орындап, 8.4 тармағында көрсетілгендей тағы бір сынаманы қосу алдында тостағанды немесе тигельді бөлме температурасына дейін салқындатады.
8.5 Если необходимо добавить еще один исследуемый образец, то выполняют действия только до пункта 8.6 (учитывая пункты 8.6.1 и 8.7), а чашку или тигель охлаждают до комнатной температуры перед добавлением еще одной пробы, как указано в пункте 8.4.
Х1.2 Өлшеу үдерісін тексеру алдында сынау әдісін пайдаланушы стандартты үлгінің орташа мәні мен бақылау шектерін анықтау қажет (D6299 мен D6792 Рәсімдерін және MNL 7 қараңыз).
Х1.2 Перед проверкой процесса измерения, пользователю метода испытаний нужно определить среднее значение и контрольные пределы стандартного образца (см. Процедуры D6299 и D6792, а также MNL 7).
Должностные лица по поддержанию правопорядка, имеющие основания полагать, что нарушение настоящего Кодекса имело место или будет иметь место, сообщают о случившемся вышестоящим инстанциям и, в случае необходимости, другим соответствующим инстанциям или органам, обладающим полномочиями по надзору или правовому контролю.
Осы Кодекстің бұзылуы орын алды немесе орын алуы мүмкін деп есептеуге негіз туындаған жағдайда тәртіпті сақтау бойынша лауазымды тұлғалар жоғары тұрған инстанцияларға хабарлайды, қажет болған жағдайда орын алған оқиға жайлы қадағалау немесе құқықтық бақылау жүргізу бойынша құзыреттіліктерге ие басқа да инстанциялар мен органдарға хабарлайды.
2. В плане расовых предрассудков, расистского поведения и практики специалисты в области естественных наук, социальных наук и культурных исследований, а также научные организации и ассоциации призваны проводить объективные исследования на широкой междисциплинарной основе; все государства должны поощрять их в этом.
2. Нәсілдік нанымдар, нәсілшілдік іс-әрекет пен тәжірибе бойынша жарытылыстану ғылымдары, әлеуметтік ғылымдар және мәдени зерттеулер салаларындағы мамандар, сондай-ақ ғылыми ұйымдар мен ассоциациялар кең тәртіпаралық негізде объективті зерттеулер жүргізуге жұмылдырылған; ал барлық мемлекеттер оларды мұндай ортақ игілікті қызметте ынтылындырып отыруы қажет.
В правилах 1.1 - 1.3. указано на важную роль, которую будет играть конструктивная социальная политика в отношении несовершеннолетних, в частности в предотвращении преступлений и правонарушений, совершаемых несовершеннолетними. В правиле 1.4 правосудие в отношении несовершеннолетних определяется как составная часть системы обеспечения социальной справедливости для несовершеннолетних, а в правиле 1.6 указывается на необходимость постоянного совершенствования системы правосудия в отношении несовершеннолетних, принимая одновременно меры для разработки прогрессивной социальной политики в отношении несовершеннолетних в целом и учитывая необходимость постоянного улучшения работы персонала этой системы.
1.1-1.3 қағидаларында кәмелетке толмағандарға қатысты сындарлы әлеуметтік саясаттың кәмелетке толмағандардың қылмыстар мен құқық бұзушылық жасауын алдын алудағы атқаратын рөлі көрсетілген. 1.4 қағидасында әділ сот төрелігі – кәмелетке толмағандарға қатысты орындалатын әлеуметттік әділеттілікті қамтамасыз ету жолындағы құрамдас бөлімі екендігі анықталған, ал 1.6 қағидасында кәмелетке толмағандарға қатысты ілгерішіл әлеуметтік саясатты әзірлеу шаралары мен сот төрелігі жүйесіндегі қызметкерлер жұмысын үнемі жақсартып отыру керектігін ескере отырып, сот төрелігінің жүйесін ұдайы жетілдіріп отыру қажеттігі түсіндірілген.
В правиле 14 и далее настоящих Минимальных стандартных правил конкретно определяются вопросы, которые являются важными, в частности, при рассмотрении в суде дел несовершеннолетних, а в правиле 7.1 в общем виде подтверждаются самые основные процессуальные гарантии.
Минималды стандартты ережелердің 14 қағидасында және әрі қарай кәмелетке толмағандардың ісін сотта қарау кезінде маңызды болып саналатын мәселелер анықталған, ал 7.1 қағидасында ең негізгі іс-жүргізу кепілдіктері жалпылай нақтыланған.
11.2.1 200 СӘС-тен немесе СФС-тен төмен мәндерді 0,1 с-ке дейінгі дәлдікпен, ал 200 с немесе одан да жоғары мәндерді бүтін секундқа дейінгі дәлдікпен дөңгелектеу қажет.
11.2.1 Значения ниже 200 СУС или СФС округлить с точностью до 0,1 с. Значения 200 с или выше – с точностью до целой секунды.
Тығынның үстінгі беті тегіс және нақыссыз, ал төменгі беті тесік арқылы ауа шығу үшін ойыс болу тиіс.
Верхняя поверхность пробки должна быть плоской и не иметь сколов, а нижняя поверхность должна быть вогнутой для выхода воздуха через отверстие.
Тығынмен жабылған пиктометрдың сыйымдылығы 24 мл-ден 30 мл-ге дейін құрап, ал салмағы 40 г-нан аспау тиіс. Қолайлы пиктомертлер 1-суретте көрсетілген.
Вместимость закрытого пробкой пикнометра должна составлять от 24 до 30 мл, а вес не более 40 г. Подходящие пикнометры показаны на Рис. 1.
Толық мәліметтер тиісті Материалдың қауіпсіздік паспортында (МҚП) берілген, ал қосымша ақпаратты ЕРА веб-сайтында алуға болады – www.epa.gov/mercury/faq.htm.
Подробные данные представлены в соответствующем Паспорте безопасности материала (ПБМ), а дополнительная информация на веб-сайте ЕРА – www.epa.gov/mercury/faq.htm.
Еш уақытта температура пектерге арналған болжалды жұмсару температурасынан 55 °C-қа (131 °F) аспау, ал битумға арналған болжалды жұмсару температурасынан 110 °C-қа (230 °F) аспау қажет.
Ни в коем случае температура не должна превышать более чем на 55 °C (131 °F) ожидаемую температуру размягчения для пеков или более чем на 110 °C (230 °F) ожидаемую температуру размягчения для битума.
15.1 Қайталануы – жартылай қатты битум материалдарының салыстырмалы тығыздығына (меншікті салмағына) арналған қайталанудың біріккен орташа шарттылы ауытқуы 15,6 °C (60 °F) температурасы кезінде 0,0013-ке, ал 25,0 °C (77 °F) температурасы кезінде 0,00082-ге тең екендігі анықталды (1-кестені қараңыз).
15.1 Повторяемость – было установлено, что объединенное среднеквадратичное отклонение повторяемости для относительной плотности (удельного веса) полутвердых битумных материалов равно 0,0013 при температуре 15,6 °C (60 °F) и 0,00082 при температуре 25,0 °C (77 °F) (см. Таблицу 1).
Әдетте, араластырудың жеткілікті дәрежесіне қолмен сілку кезінде 10 минут ішінде, ал механикалық шейкерді пайдалану кезінде 10 минут ішінде қол жеткізуге болады.
Обычно удовлетворительная степень смешивания достигается за 10 минут при ручном встряхивании или за 10 минут при использовании механического шейкера.
11.2.1 200 СӘС-тен немесе СФС-тен төмен мәндерді 0,1 с-ке дейінгі дәлдікпен, ал 200 с немесе одан да жоғары мәндерді бүтін секундқа дейінгі дәлдікпен дөңгелектеу қажет.
11.2.1 Значения ниже 200 СУС или СФС округлить с точностью до 0,1 с. Значения 200 с или выше – с точностью до целой секунды.
Тығынның үстінгі беті тегіс және нақыссыз, ал төменгі беті тесік арқылы ауа шығу үшін ойыс болу тиіс.
Верхняя поверхность пробки должна быть плоской и не иметь сколов, а нижняя поверхность должна быть вогнутой для выхода воздуха через отверстие.
Тығынмен жабылған пиктометрдың сыйымдылығы 24 мл-ден 30 мл-ге дейін құрап, ал салмағы 40 г-нан аспау тиіс. Қолайлы пиктомертлер 1-суретте көрсетілген.
Вместимость закрытого пробкой пикнометра должна составлять от 24 до 30 мл, а вес не более 40 г. Подходящие пикнометры показаны на Рис. 1.
Толық мәліметтер тиісті Материалдың қауіпсіздік паспортында (МҚП) берілген, ал қосымша ақпаратты ЕРА веб-сайтында алуға болады – www.epa.gov/mercury/faq.htm.
Подробные данные представлены в соответствующем Паспорте безопасности материала (ПБМ), а дополнительная информация на веб-сайте ЕРА – www.epa.gov/mercury/faq.htm.
Еш уақытта температура пектерге арналған болжалды жұмсару температурасынан 55 °C-қа (131 °F) аспау, ал битумға арналған болжалды жұмсару температурасынан 110 °C-қа (230 °F) аспау қажет.
Ни в коем случае температура не должна превышать более чем на 55 °C (131 °F) ожидаемую температуру размягчения для пеков или более чем на 110 °C (230 °F) ожидаемую температуру размягчения для битума.
15.1 Қайталануы – жартылай қатты битум материалдарының салыстырмалы тығыздығына (меншікті салмағына) арналған қайталанудың біріккен орташа шарттылы ауытқуы 15,6 °C (60 °F) температурасы кезінде 0,0013-ке, ал 25,0 °C (77 °F) температурасы кезінде 0,00082-ге тең екендігі анықталды (1-кестені қараңыз).
15.1 Повторяемость – было установлено, что объединенное среднеквадратичное отклонение повторяемости для относительной плотности (удельного веса) полутвердых битумных материалов равно 0,0013 при температуре 15,6 °C (60 °F) и 0,00082 при температуре 25,0 °C (77 °F) (см. Таблицу 1).
Әдетте, араластырудың жеткілікті дәрежесіне қолмен сілку кезінде 10 минут ішінде, ал механикалық шейкерді пайдалану кезінде 10 минут ішінде қол жеткізуге болады.
Обычно удовлетворительная степень смешивания достигается за 10 минут при ручном встряхивании или за 10 минут при использовании механического шейкера.
11.2.1 200 СӘС-тен немесе СФС-тен төмен мәндерді 0,1 с-ке дейінгі дәлдікпен, ал 200 с немесе одан да жоғары мәндерді бүтін секундқа дейінгі дәлдікпен дөңгелектеу қажет.
11.2.1 Значения ниже 200 СУС или СФС округлить с точностью до 0,1 с. Значения 200 с или выше – с точностью до целой секунды.
Тығынмен жабылған пиктометрдың сыйымдылығы 24 мл-ден 30 мл-ге дейін құрап, ал салмағы 40 г-нан аспау тиіс. Қолайлы пиктомертлер 1-суретте көрсетілген.
Вместимость закрытого пробкой пикнометра должна составлять от 24 до 30 мл, а вес не более 40 г. Подходящие пикнометры показаны на Рис. 1.
Тығынның үстінгі беті тегіс және нақыссыз, ал төменгі беті тесік арқылы ауа шығу үшін ойыс болу тиіс.
Верхняя поверхность пробки должна быть плоской и не иметь сколов, а нижняя поверхность должна быть вогнутой для выхода воздуха через отверстие.
Толық мәліметтер тиісті Материалдың қауіпсіздік паспортында (МҚП) берілген, ал қосымша ақпаратты ЕРА веб-сайтында алуға болады – www.epa.gov/mercury/faq.htm.
Подробные данные представлены в соответствующем Паспорте безопасности материала (ПБМ), а дополнительная информация на веб-сайте ЕРА – www.epa.gov/mercury/faq.htm.
Еш уақытта температура пектерге арналған болжалды жұмсару температурасынан 55 °C-қа (131 °F) аспау, ал битумға арналған болжалды жұмсару температурасынан 110 °C-қа (230 °F) аспау қажет.
Ни в коем случае температура не должна превышать более чем на 55 °C (131 °F) ожидаемую температуру размягчения для пеков или более чем на 110 °C (230 °F) ожидаемую температуру размягчения для битума.
15.1 Қайталануы – жартылай қатты битум материалдарының салыстырмалы тығыздығына (меншікті салмағына) арналған қайталанудың біріккен орташа шарттылы ауытқуы 15,6 °C (60 °F) температурасы кезінде 0,0013-ке, ал 25,0 °C (77 °F) температурасы кезінде 0,00082-ге тең екендігі анықталды (1-кестені қараңыз).
15.1 Повторяемость – было установлено, что объединенное среднеквадратичное отклонение повторяемости для относительной плотности (удельного веса) полутвердых битумных материалов равно 0,0013 при температуре 15,6 °C (60 °F) и 0,00082 при температуре 25,0 °C (77 °F) (см. Таблицу 1).
Әдетте, араластырудың жеткілікті дәрежесіне қолмен сілку кезінде 10 минут ішінде, ал механикалық шейкерді пайдалану кезінде 10 минут ішінде қол жеткізуге болады.
Обычно удовлетворительная степень смешивания достигается за 10 минут при ручном встряхивании или за 10 минут при использовании механического шейкера.
2. Материнство и младенчество дают право на особое попечение и помощь. Все дети, родившиеся в браке или вне брака, должны пользоваться одинаковой социальной защитой.
2. Ана және нәресте болу жағдайы айрықша қамқорлық пен көмек алуға құқық береді. Балалардың бәрі, некелі немесе некесіз туған, бірдей әлеуметтік қорғауды пайдаланады.
При рассмотрении всех вопросов, касающихся передачи ребенка для заботы не его собственными родителями, главным соображением должно быть наилучшее обеспечение интересов ребенка, и в особенности его потребность в любви и право на обеспеченность и постоянную заботу.
Баланы қамқорлық үшін оның өзінің ата-анасы болып табылмайтындарға беруге қатысты барлық мәселелерді қарастыру кезінде ең бастысы бала мүддесіне, әсіресе, оның махаббатқа қажеттігі және қамтамасыз етілуі мен тұрақты қамқорлыққа құқығын ең жақсы қамтамасыз ету болу керек.
Лица, отвечающие за процедуры передачи детей на воспитание или усыновления, должны иметь профессиональную или иную соответствующую подготовку.
Балаларды тәрбиеге немесе асырап алуға жауап беретін тұлғалардың кәсіби немесе басқа сәйкес дайындығы болу керек.
Ребенок всегда должен иметь имя, гражданство и законного представителя. Ребенка не должны лишать имени, гражданства или законного представителя в результате передачи его на воспитание, усыновления или установления любого другого альтернативного режима, если при этом он не получает нового имени, гражданства или законного представителя.
Баланың әрқашан есімі, азаматтығы және заңды өкілу болу керек. Оны тәрбиелеуге, асырап алуға немесе кез келген басқа балама режимді орнату кезінде, егер бұндай жағдайда ол жаңа есім, азаматтық немесе заңды өкілді алмаса, баланы есімінен, азаматтығынан немесе заңды өкілінен айырмау керек.
1. Каждый человек имеет право на свободу мысли, совести и религии. Это право включает свободу иметь религию или убеждения любого рода по своему выбору и свободу исповедовать свою религию и выражать убеждения как единолично, так и сообща с другими, публичным или частным порядком, в отправлении культа, выполнении религиозных и ритуальных обрядов и учении.
1. Әрбір адамның ой, ұят және дін бостандығына құқығы бар. Бұл құқық өз таңдау бойынша кез келген сипаттағы дінге немесе наным-сенімге ие болу бостандығын және өз дінін тұту бостандығын және дін ғұрыптарын ұстануда, діни және салттық дәстүрлер мен оқуларды орындауда жария түрде немесе жеке тәртіпте дербес немесе өзгелермен бірігіп, наным-сенімін білдіру құқығын қамтиды.
5. Инвалиды имеют право на меры, предназначенные для того, чтобы дать им возможность приобрести как можно большую самостоятельность.
5. Мүгедектер өздеріне неғұрлым дербес болу мүмкіндігін беруге бағытталған шараларға құқылы.
По характеру своих обязанностей должностные лица по поддержанию правопорядка получают информацию, которая может относиться к личной жизни других лиц или потенциально повредить интересам таких лиц и особенно их репутации. Следует проявлять большую осторожность при сохранении и использовании такой информации, которая разглашается только при исполнении обязанностей или в целях правосудия. Любое разглашение такой информации в других целях является полностью неправомерным.
Тәртіпті сақтау бойынша лауазымды тұлғалар өз міндеттерінің сипаттамасы бойынша басқа тұлғалардың жеке өміріне қатысты болуы мүмкін немесе осындай тұлғалардың мүдделеріне және әсіресе абыройына ықтимал зиянды ақпаратты алады. Міндеттерді орындау барысында ғана немесе әділ сот мақсатында жарияланатын мұндай ақпаратты сақтау және пайдалану барысында аса сақ болу қажет. Мұндай ақпараттың басқа мақсаттарда кез-келген түрде жариялануы толықтай заңға қарама-қайшы.
".... пытка означает любое действие, посредством которого человеку намерено причиняется сильная боль или страдание, физического или умственного, со стороны официального лица или по его подстрекательству с целью получения от него или от третьего лица информации или признаний, наказания его за действия, которые он совершил, или в совершении которых подозревается, или запугивания его или других лиц. В это толкование не включаются боль или страдание, возникающие только из - за законного лишения свободы, ввиду состояния, присущего этому, или вследствие этого, в той степени, насколько это совместимо с Минимальными стандартными правилами обращения с заключенными";
«... азаптау адамға қасақана қатты жапа шектіру немесе азап көрсету, денесіне немесе санасына,одан немесе үшінші жақ тұлғадан ақпарат алу немесе мойындату, жасаған іс-әрекеті үшін немесе жасады деп күдіктеніп жазалау немесе оны немесе басқа адамдарды қорқыту мақсатында ресми тұлға тарапынан немесе айдап салу арқылы орындалатын кез-келген іс-әрекетті білдіреді. Бұл анықтама құрамына Минималды стандартты қамауға алынғандармен қарым-қатынас ережелеріне барынша сәйкес тек қана заңды түрде бас бостандығынан айырылу салдарынан және осындай жағдайға тап болу әсерінен немесе салдарынан туындайтын жапа немесе азап».
а) предусмотренные в различных национальных правовых системах так называемые "статусные нарушения", когда круг действий, рассматриваемых в качестве правонарушений для несовершеннолетних, шире, чем для взрослых (например, прогулы, плохое поведение в школе и в семье, появление в нетрезвом состоянии в общественных местах и т.д.) (правило 3.1);
а) әртүрлі құқықтық жүйелердегі «статустық бұзушылықтар», яғни кәмелетке толмағандарға қабылданған құқық бұзушылық әрекеттердің аясы ересектерге қабылданған құқық бұзушылық әрекеттерден ауқымдырақ болған жағдайда (мысалға, сабақтан қалу, мектептегі және отбасындағы нашар тәртіп, қоғамдық орындарда мас болу т.б.) (3.1 қағидасы)
7.1. Основные процессуальные гарантии, такие, как презумпция невиновности, право быть поставленным в известность о предъявленном обвинении, право на отказ давать показания, право иметь адвоката, право на присутствие родителей или опекуна, право на очную ставку со свидетелями и их перекрестный допрос и право на апелляцию в вышестоящую инстанцию должны быть гарантированы на всех этапах судебного разбирательства.
7.1. Кінәсіздік презумпциясы, тағылған айып туралы хабардар болу құқығы, түсінік беруден бас тарту құқығы, қорғаушы жалдау құқығы, ата-аналардың немесе қамқоршының қатысуына рұқсат құқығы, куәгерлермен көзбе-көз беттесу құқығы, тұс-тұсынан жауап алу құқығы, жоғары инстанцияға шағымдану құқығы секілді негізгі іс жүргізу кепілдіктері сот ісінің барлық кезеңінде берілуі тиіс.
В правиле 8 подчеркивается также важность защиты несовершеннолетнего от негативных последствий опубликования в средствах массовой информации сообщений об их делах (например, имена подозреваемых или осужденных молодых правонарушителей). Интересы личности следует защищать и гарантировать, по крайней мере в принципе. (Общие положения, содержащиеся в правиле 8, конкретизируются далее в правиле 21).
8 қағидада кәмелетке толмағанның абыройын олардың әрекетін бұқаралық ақпарат құралдарында жариялау (мысалға, күдікті немесе сотталған жасөспірім құқық бұзушының аты-жөнін) салдарынан болатын кері әсерден қорғау маңыздылығы көрсетілген. Негізінде, тұлғаның мүдделерін қорғау керек және оған кепіл болу керек (8 қағидада жазылған жалпы ережелер 21 қағидада нақтыланады).
2) Малолетним и другим заключенным подходящего возраста, находящимся в соответствующем физическом состоянии, следует обеспечивать физическую тренировку и возможность игр во время периода упражнений. Для этого нужно располагать необходимыми площадками, установками и оборудованием.
2) Жас өспірімдер мен тиісті дене бітімі бар басқа жарасымды жастағы қамаудағыларға дене жаттығуларын және жаттығу кезінде ойын ойнау мүмкіндігін қамтамасыз ету қажет, ол үшін қажетті алаң, қондырғылар және жабдықтарға ие болу керек.
3) Заключенных нельзя лишать возможности доступа к квалифицированным представителям любого вероисповедания. С другой стороны, если заключенный протестует против его посещения служителем культа, к его пожеланиям следует относиться с полным уважением.
3) Қамаудағыларды кез келген діни сенімнің білікті діни өкіліне қолжетімді болу мүмкіндігінен айыруға болмайды. Бір жағынан, егер қамаудағы адам оған дін басының келіп жолығып тұруына қарсы болса, оның бұл тілегіне үлкен құрметпен қарау керек.
3) Желательно, чтобы число содержащихся в заведении заключенных было не слишком велико для того, чтобы к ним можно было применять индивидуальный подход. В некоторых странах считается, что население такого рода заведений не должно превышать 500 человек. В открытых заведениях следует содержать как можно меньше заключенных.
3) Мекемедегі қамаудағылармен жеке тіл табысуды қолдану мүмкін болу үшін, ондағы олардың саны шамадан тыс болмағаны дұрыс. Кейбір елдерде бұндай мекемелердегі халық саны 500адамнан көп болмауы тиіс деп саналады. Ашық мекемелерде мүмкін болғанынша қамаудағылардың аз болғаны жақсы.
4) С другой стороны, тюрьмы должны иметь достаточные размеры для того, чтобы в них можно было обеспечивать должные возможности и обслуживание.
4) Бір жағынан түрмеде тиісті мүмкіндіктер мен қызмет көрсетуді қамтамасыз ету мүмкін болу үшін олардың көлемі жеткілікті түрде болуы тиіс.
7. Если вследствие серьезного характера инвалидности умственно-отсталое лицо не может надлежащим образом осуществлять все свои права или же возникает необходимость в ограничении или аннулировании некоторых или всех таких прав, то процедура, применяемая в целях такого ограничения или аннулирования, должна предусматривать надлежащие правовые гарантии от любых злоупотреблении. Эта процедура должна основываться на оценке квалифицированными специалистами общественно полезных возможностей умственно отсталого лица, а также предусматривать периодический пересмотр и право апелляции в высшие инстанции.
7. Мүгедектілік сипаты ауыр болу салдарынан ақыл-есі кем тұлға өзінің барлық құқықтарын тиісті түрде жүзеге асыра алмаса немесе осындай құқықтардың кейбірін немесе барлығын шектеу немесе жоққа шығару қажеттілігі туындаған жағдайда, онда мұндай шектеулер немесе жоққа шығару рәсімдері мақсатында қолданылатын іс-шаралар кез-келген асыра пайдаланулардан қорғау үшін тиісті түрдегі құқықтық кепілдіктерді де қарастыруы қажет. Мұндай іс-шаралар білікті мамандардың ақыл-есі кем тұлғаның қоғамға пайдалы барлық мүмкіндіктерін бағалауына негізделіп, жоғарғы инстанцияларға белгілі бір мерзім аралығында қайта қарауға өтініш беру және апелляция беру құқығы да қарастырылуы тиіс.
c) Достижение справедливого распределения национального дохода путем использования, в частности, налоговой системы и государственных расходов в качестве инструмента справедливого распределения и перераспределения дохода для содействия социальному прогрессу;
c) Әлеуметтік ілгерілеуге қолғабыс болу үшін салық жүйесін және мемлекеттік шығындарды қоса алғанда, табысты әділетті үлестіру және қайта үлестіру құралы ретінде қолдану жолы арқылы ұлттық табысты әділетті бөлуге қол жеткізу
d) Принятие надлежащих мер по восстановлению трудоспособности лиц с умственными или физическими недостатками, особенно детей и молодежи, с тем чтобы помочь им в возможно полной мере стать полезными членами общества; такие меры должны включать предоставление лечения и технических приспособлений, возможностей образования, профессиональной и социальной ориентации, обучения и льгот при трудоустройстве, а также предоставление других видов необходимой помощи, создание социальных условий, в которых нетрудоспособные лица не подвергались бы дискриминации из-за своих недостатков.
d) Ақыл-ой және физикалық кемшіліктері бар адамдар, әсіресе жастар мен балалар толыққанды түрде қоғамның пайдалы мүшелері болуына көмек беру мақсатында, олардың еңбекке жарамсыздығын қалпына келтіру жөнінде тиісті шараларды қабылдау; бұндай шаралар емдеу және техникалық бейімдеулерді, білім алу, кәсіби және әлеуметтік бағыт алу, жұмысқа орналасу кезінде оқу және жеңілдіктерге ие болу мүмкіндіктерін, сонымен қатар қажетті көмектің өзге түрлерін беруді, еңбекке жарамсыз тұлғалар өз кемшіліктері салдарынан кемсітушілікке тап болмайтын әлеуметтік жағдайларды жасауды қамтиды.
То, в какой мере Правила окажут практическое воздействие на администрацию исправительных учреждений, зависит в большой степени от тех мер, которые будут приняты для их использования в местной законодательной и административной деятельности. Правила должны быть известны и понятны широкому кругу лиц как специалистов, так и неспециалистов во всем мире. Существует поэтому острая необходимость в большей гласности в любой форме, что может быть достигнуто благодаря частым ссылкам на Правила и проведением кампаний по информированию общественности.
Ереженің қандай көлемде түзеу мекемесі әкімшілігіне әсер ететіндігін жергілікті заңнама мен әкімшілік қызмет бойынша оларды пайдалануға арналып қабылданған шаралардың дәрежесіне байланысты. Ереже барлық елдегі мамандар мен маман емес тұлғалардың назарына жеткізіліп, түсінікті болу керек. Осыған байланысты Қоғамды ақпараттандыру бойынша кампания өткізу мен Ережелерге жиі сілтемелер жасау арқасында жаппай жариялау бойынша күшті қажеттілік туындауда.
2. Материнство и младенчество дают право на особое попечение и помощь. Все дети, родившиеся в браке или вне брака, должны пользоваться одинаковой социальной защитой.
2. Ана және нәресте болу жағдайы айрықша қамқорлық пен көмек алуға құқық береді. Балалардың бәрі, некелі немесе некесіз туған, бірдей әлеуметтік қорғауды пайдаланады.
Осы талдау кезінде газ тәрізді H2S-тің шығарылуымен байланысты әлеуетті қауіптің бар болу себепті жабдықты тиімді ауа шығару жүйесі орнатылған жерге орналастыру керек.
По причине наличия потенциальной опасности, связанной с выделением газообразного H2S во время данного анализа, оборудование следует размещать в месте, оборудованном эффективной вытяжкой.
1-ескерту – Барлық мәндер атаулы болып табылады және материал партиясына байланысты әртүрлі болу мүмкін.
Примечание 1 – Все значения являются номинальными и могут варьироваться в зависимости от партии материала.
Вискозиметрдің төменгі ұшында ваннаға бекітуге арналған сомын болу қажет.
На нижнем конце вискозиметра должна быть предусмотрена гайка для его закрепления в ванне.
9.2 Мұнай тұтқырлығының эталонды үлгісінің ағу уақыты Сейболт бойынша тұтқырлықтың сертификатталған мәніне тең болу қажет.
9.2 Время истечения эталонного образца вязкости нефти должно равняться сертифицированному значению вязкости по Сейболту.
Ауа шықпау үшін тығын өте тығыз болу қажет. Бұл туралы оны шығарған кезде төменде сипатталғандай, тығында майдың болмауы көрсетеді.
Пробка должна быть достаточно плотной, чтобы не было утечки воздуха, о чем будет свидетельствовать отсутствие масла на пробке при её извлечении, как описано ниже.
Әрбір термометр ASTM бойынша термометрдің тиісті нөміріне арналған Е1 техникалық шарттарында аталған талаптарға сай болу тиіс.
Каждый термометр должен соответствовать требованиям, перечисленным в Технических условиях E1 для соответствующего номера термометра по ASTM.
Тік осіне қатысты тығынның ортасында диаметрі 1,0 мм-ден 2,0 мм-ге дейін құрайтын тесік болу тиіс.
В центре пробки, по отношению к вертикальной оси, должно иметься отверстие диаметром от 1,0 до 2,0 мм.
Тығынның үстінгі беті тегіс және нақыссыз, ал төменгі беті тесік арқылы ауа шығу үшін ойыс болу тиіс.
Верхняя поверхность пробки должна быть плоской и не иметь сколов, а нижняя поверхность должна быть вогнутой для выхода воздуха через отверстие.
Тығынның ортасындағы ойыс бөлігінің биіктігі 4,0 мм-ден 18,0 мм-ге дейін болу тиіс.
Высота вогнутой части в центре пробки должна составлять от 4,0 до 18,0 мм.
10.2 Стақанды тереңдігі 100 мм-ден кем емес тереңдікке дейінгі деңгейдегі сулы жылытқышқа батырып, оған қоса стақанның үстінгі бөлігі сулы жылытқыштағы судың деңгейінен жоғары болу тиіс.
10.2 Частично погрузить стакан в водяную баню на глубину не менее 100 мм, при этом верхняя часть стакана должна быть выше уровня воды в водяной бане.
12.4 Пикнометр сулы жылытқышта 30 мин-тан кем емес уақыт болу тиіс. Пикнометрді сулы жылытқыштан шығыру қажет.
12.4 Пикнометр должен оставаться в водяной бане не менее 30 мин. Вынуть пикнометр из водяной бани.
11.3 Пикномерт суда 30 мин-тан кем емес уақыт болу тиіс. Пикнометрді шығарып, тығынның үстінгі бетін құрғақ орамалмен (4-ескерту) кептіріп, содан кейін пикнометрдің қалған сыртқы бетін тез кептіріп, 0,001 г-ға дейінгі дәлдікпен өлшеу қажет. Сумен толтырылған пикнометрдің массасын В әрпімен белгілеу қажет.
11.3 Пикнометр должен оставаться в воде не менее 30 мин. Вынуть пикнометр, высушить верхнюю поверхность пробки сухим полотенцем (Примечание 4), затем быстро высушить оставшуюся внешнюю поверхность пикнометра и взвесить с точностью до 0,001 г. Обозначить массу пикнометра, наполненного водой, буквой В.
8.2.4 Сынамада су болу мүмкін.
8.2.4 В пробе может содержаться вода.
8.6.1 Сынауға арналған сынамада су болу мүмкін, бұл оның шашырауына әкеліп соқтыруы мүмкін.
8.6.1 Проба для испытаний может содержать воду, что может привести к разбрызгиванию.
8.7 Лаборант өте сақ болу тиіс; жанып жатқан сынамаларды қараусыз қалдыруға болмайды.
8.7 Лаборант должен быть предельно внимательным; нельзя оставлять горящие пробы без присмотра.
Пайдаланудың болжалды кезеңі үшін сақтаудың болжалды жағдайы кезінде біртекті құрамы мен тұрақты қасиеттерге ие болатын стандартты үлгілердің жеткілікті саны болу қажет.
Для предполагаемого периода использования необходимо иметь достаточное количество стандартных образцов, которые должны иметь однородный состав и стабильные свойства при предполагаемых условиях хранения.
Осы талдау кезінде газ тәрізді H2S-тің шығарылуымен байланысты әлеуетті қауіптің бар болу себепті жабдықты тиімді ауа шығару жүйесі орнатылған жерге орналастыру керек.
По причине наличия потенциальной опасности, связанной с выделением газообразного H2S во время данного анализа, оборудование следует размещать в месте, оборудованном эффективной вытяжкой.
12.4 Пикнометр сулы жылытқышта 30 мин-тан кем емес уақыт болу тиіс. Пикнометрді сулы жылытқыштан шығыру қажет.
12.4 Пикнометр должен оставаться в водяной бане не менее 30 мин. Вынуть пикнометр из водяной бани.
9.2 Мұнай тұтқырлығының эталонды үлгісінің ағу уақыты Сейболт бойынша тұтқырлықтың сертификатталған мәніне тең болу қажет.
9.2 Время истечения эталонного образца вязкости нефти должно равняться сертифицированному значению вязкости по Сейболту.
1-ескерту – Барлық мәндер атаулы болып табылады және материал партиясына байланысты әртүрлі болу мүмкін.
Примечание 1 – Все значения являются номинальными и могут варьироваться в зависимости от партии материала.
Вискозиметрдің төменгі ұшында ваннаға бекітуге арналған сомын болу қажет.
На нижнем конце вискозиметра должна быть предусмотрена гайка для его закрепления в ванне.
Ауа шықпау үшін тығын өте тығыз болу қажет. Бұл туралы оны шығарған кезде төменде сипатталғандай, тығында майдың болмауы көрсетеді.
Пробка должна быть достаточно плотной, чтобы не было утечки воздуха, о чем будет свидетельствовать отсутствие масла на пробке при её извлечении, как описано ниже.
Әрбір термометр ASTM бойынша термометрдің тиісті нөміріне арналған Е1 техникалық шарттарында аталған талаптарға сай болу тиіс.
Каждый термометр должен соответствовать требованиям, перечисленным в Технических условиях E1 для соответствующего номера термометра по ASTM.
Тік осіне қатысты тығынның ортасында диаметрі 1,0 мм-ден 2,0 мм-ге дейін құрайтын тесік болу тиіс.
В центре пробки, по отношению к вертикальной оси, должно иметься отверстие диаметром от 1,0 до 2,0 мм.
Тығынның үстінгі беті тегіс және нақыссыз, ал төменгі беті тесік арқылы ауа шығу үшін ойыс болу тиіс.
Верхняя поверхность пробки должна быть плоской и не иметь сколов, а нижняя поверхность должна быть вогнутой для выхода воздуха через отверстие.
Тығынның ортасындағы ойыс бөлігінің биіктігі 4,0 мм-ден 18,0 мм-ге дейін болу тиіс.
Высота вогнутой части в центре пробки должна составлять от 4,0 до 18,0 мм.
10.2 Стақанды тереңдігі 100 мм-ден кем емес тереңдікке дейінгі деңгейдегі сулы жылытқышқа батырып, оған қоса стақанның үстінгі бөлігі сулы жылытқыштағы судың деңгейінен жоғары болу тиіс.
10.2 Частично погрузить стакан в водяную баню на глубину не менее 100 мм, при этом верхняя часть стакана должна быть выше уровня воды в водяной бане.
11.3 Пикномерт суда 30 мин-тан кем емес уақыт болу тиіс. Пикнометрді шығарып, тығынның үстінгі бетін құрғақ орамалмен (4-ескерту) кептіріп, содан кейін пикнометрдің қалған сыртқы бетін тез кептіріп, 0,001 г-ға дейінгі дәлдікпен өлшеу қажет. Сумен толтырылған пикнометрдің массасын В әрпімен белгілеу қажет.
11.3 Пикнометр должен оставаться в воде не менее 30 мин. Вынуть пикнометр, высушить верхнюю поверхность пробки сухим полотенцем (Примечание 4), затем быстро высушить оставшуюся внешнюю поверхность пикнометра и взвесить с точностью до 0,001 г. Обозначить массу пикнометра, наполненного водой, буквой В.
8.2.4 Сынамада су болу мүмкін.
8.2.4 В пробе может содержаться вода.
8.6.1 Сынауға арналған сынамада су болу мүмкін, бұл оның шашырауына әкеліп соқтыруы мүмкін.
8.6.1 Проба для испытаний может содержать воду, что может привести к разбрызгиванию.